۴- حکمت و فلسفه‌ی تشریع قربانی
از جمله حکمت‌های قربانی موارد زیر می‌باشد:
(۱) تقرب و نزدیکی به خداوند، زیرا خداوند متعال در مورد قربانی فرموده است:
﴿ فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَٱنۡحَرۡ ٢ ﴾[الکوثر: ۲].
«حال که چنین است تنها برای پروردگار خود نماز بخوان و قربانی بکن».
و باز می‌فرماید: ﴿ قُلۡ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحۡيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ١٦٢ لَا شَرِيكَ لَهُۥۖ﴾[الأنعام: ١٦٢-١٦٣].
«بگو: نماز و عبادت و زیستن و مردن من از آن خدا است که پروردگار جهانیان است (و این است که تنها خدا را پرستش می‌کنم و کارهای این جهان خود را در مسیر رضایت او می‌اندازم و بر بذل مال و جان در راه یزدان می‌کوشم و در این راه می‌میرم، تا حیاتم ذخیره مماتم شود). خدا را هیچ شریکی نیست».
مراد از کلمه‌ی «نسک» در آیه‌ی فوق قربانی به نیت تقرب و نزدیکی به خداوندﻷمی‌باشد.
(۲) احیای سنت امام موحدین، ابراهیم خلیل÷است، هنگامی که خداوند او را مورد آزمایش قرار داد و به او امر فرمود که پسرش (اسماعیل÷) را قربانی کند و سپس با فدیه و قربانی عظیمی که گوسفند بزرگی بود، مانع ذبح اسماعیل÷شد. خداوند متعال می‌فرماید:
﴿ وَفَدَيۡنَٰهُ بِذِبۡحٍ عَظِيمٖ ١٠٧﴾[الصافات: ۱۰۷].
«ما قربانی بزرگ و ارزشمندی را فدا و بلاگردان او کردیم».
(۳) گشادگی و توسعه بخشش بر خانواده در روز عید و ترویج رحمت و شفقت میان فقرا و مساکین.
شکر خداوندﻷدر مقابل حیواناتی که برای بندگانش مسخر نموده است، خداوند می‌فرماید:
﴿ فَكُلُواْ مِنۡهَا وَأَطۡعِمُواْ ٱلۡقَانِعَ وَٱلۡمُعۡتَرَّۚ كَذَٰلِكَ سَخَّرۡنَٰهَا لَكُمۡ لَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ ٣٦ لَن يَنَالَ ٱللَّهَ لُحُومُهَا وَلَا دِمَآؤُهَا وَلَٰكِن يَنَالُهُ ٱلتَّقۡوَىٰ مِنكُمۡۚ ﴾[الحج: ٣٦-٣٧].
«خودتان (اگر خواستید) از گوشت آن‌ها بخورید و به مستمند (غیر گدا) و به فقیر (گدا پیشه) بخورانید. این گونه (که می‌بینید) شتران را رام و مطیع شما کرده‌ایم تا اینکه (از الطاف کریمانه و انعام بزرگوارانه آفریدگار خود) سپاسگزاری کنید. گوشت‌ها و خون‌های قربانی‌ها (که مظاهر و صور ظاهری هستند، به هیچ وجه مورد توجّه خدا نبوده و) هرگز به خدا نمی‌رسد (و موجب رضای او نمی‌گردد) و بلکه پرهیزگاری (و ورع و اخلاص) شما بدو می‌رسد (و رضا و خوشنودیش را کسب می‌کند)».