(أ) حکم و وقت نماز عید
نماز عید فطر و قربان از سنتهای مؤکد است و حکم آن همانند واجب میباشد، خداوند متعال در قرآن کریم بدان فرمان داده و میفرماید:
﴿ إِنَّآ أَعۡطَيۡنَٰكَ ٱلۡكَوۡثَرَ ١ فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَٱنۡحَرۡ ٢﴾[الكوثر: ١-٢].
«ما به تو خیر و خوبی بینهایت فراوانی را عطاء کردهایم (که نبوّت و دین حق و هدایت، و هر آن چیزی است که سعادت دو جهان را به همراه دارد) حال که چنین است تنها برای پروردگار خود نماز بخوان و قربانی بکن».
و در آیهی دیگری رستگاری بنده را بدان ربط داده و میفرماید:
﴿قَدۡ أَفۡلَحَ مَن تَزَكَّىٰ ١٤ وَذَكَرَ ٱسۡمَ رَبِّهِۦ فَصَلَّىٰ ١٥ ﴾[الأعلى: ١٤-١٥].
«قطعاً رستگار میگردد کسی که خویشتن را (از کثافت کفر و معاصی) پاکیزه دارد. و نام پروردگار خود را ببرَد و نماز بگزارد و فروتنی کند».
پیامبر جآن را انجام داد، روی آن مواظبت نمود، اصحاب را بدان دستور میداد و زنان و بچهها را برای انجام آن تشویق میکرد، زیرا نماز عید یکی از شعایر اسلام و مظهری از مظاهر ایمان و تقوی است.
وقت نماز عید: بعد از بالا آمدن آفتاب به اندازهی یک نیزه تا هنگام زوال خورشید به عنوان وقت نماز عید معرفی میشود؛ بهتر این است که نماز عید قربان در اول وقت برگزار شود تا مردم بتوانند قربانیهایشان را ذبح نمایند، و نماز فطر به تأخیر انداخته شود تا مردم بتوانند زکات فطر را پرداخت نمایند، زیرا پیامبر جبه همین منوال عمل مینمود. جندبسمیگوید: پیامبر جنماز فطر را تا بالا آمدن آفتاب به اندازهی دو نیزه و نماز قربان را تا بالا آمدن آفتاب به اندازهی یک نیزه به تأخیر میانداخت [۱۱۴].
[۱۱۴] تلخیص الحبیر نوشتهی ابن حجر