سورۀ مسد

این سوره مکی و ۵ آیه است

اسباب نزول سوره: ﴿تَبَّتۡ يَدَآ أَبِي لَهَبٖ وَتَبَّ١﴾.

۱۲۲۶- بخاری و غیره از ابن عباس ب روایت کرده اند: روزی رسول الله به کوۀ صفا رفت و با صدای بلند گفت: یا صباحاه – عرب زمانی این جمله را می‌گفت که دشمن به شکل غافلگیرانه بر او تهاجم می‌کرد، تا این که همه باخبر شوند و دست به مقابله بزنند – قریش به‌سوی پیامبر شتافتند. پیامبر خطاب به آن‌ها گفت: اگر به شما بگویم سپاۀ نیرومند دشمن سحرگاهان بر شما حمله می‌کند و یا بگویم در شامگاهان مورد تهاجم دشمن قرار خواهید گرفتید، آیا شما گفتارم را تصدیق می‌کنید؟ گفتند: بله، گفت: پس شما را آگاه می‌سازم که عذاب شدید و دردناک در پیشرو دارید. ابولهب گفت: تباه شوی! آیا برای همین ما را جمع کردی. بنابراین، خدا أ ﴿تَبَّتۡ يَدَآ أَبِي لَهَبٖ وَتَبَّ١﴾ را تا آخر سوره نازل کرد [۱۵۳۲].

۱۲۲۷- ک: ابن جریر از طریق اسرائیل از ابواسحاق از یک نفر همدانی به نام یزید بن زید روایت کرده است: زن ابولهب در مسیر نبی کریم خار می‌انداخت. پس خدای بزرگ ﴿تَبَّتۡ يَدَآ أَبِي لَهَبٖ وَتَبَّ١ مَآ أَغۡنَىٰ عَنۡهُ مَالُهُۥ وَمَا كَسَبَ٢ سَيَصۡلَىٰ نَارٗا ذَاتَ لَهَبٖ٣ وَٱمۡرَأَتُهُۥ حَمَّالَةَ ٱلۡحَطَبِ٤﴾ را نازل کرد [۱۵۳۳].

۱۲۲۸- ابن منذر از عکرمه مانند این روایت را نقل کرده است.

***

[۱۵۳۲] صحیح است، بخاری ۴۹۷۱، مسلم ۲۰۸، بیهقی در «دلائل» ۲ / ۱۸۱ و ۱۸۲ و بغوی در «تفسیر» ۳ / ۴۰۰ و ۴۰۱. «الکشاف» ۱۳۶۹ تخریج محقق. [۱۵۳۳] طبری ۳۸۲۷۰. ترجمه آیات: «شکسته باد دو دوستان ابو لهب، و [ابو لهب‏] هلاک باد. مالش و آنچه به دست آورد هیچ [کیفرى را] از [سر] او دفع نکرد. به آتش شعله‏ور در خواهد آمد. و زنش [نیز به دوزخ در مى‏آید، نکوهش مى‏کنم‏] آن هیزم کش را».