ویژگیهای آل عبا و همسران پیامبر ج
اما گروه دوم از آل بیت، اصحاب کسا (علی، فاطمه، حسین و حسن) و همسران و فرزندان پیامبر جهستند به همراه افرادی از بنیهاشم که فضایل و ویژگیهای خاصی دارند. مانند عباس، حمزه و جعفر که این ویژگیها و فضیلتها آنها را از سایر افراد بنیهاشم متمایز میسازد.
پس این اشخاص صفات و ویژگیهای دارند که به قطع نظر از دیگران، عامه افراد بنیهاشم هم این ویژگیها را ندارند.
ویژگی اهل کسا در این حدیث پیامبر که در مورد آنها گفته شده است نمایان میشود: «هولاء أهل بیتی، وأهل بیتی أحق»«اینان اهل بیت مناند و اهل بیت من بیش از دیگران نسبت به من سزاوارند.» پس پیامبر جبا این حدیث آنها را اهل بیت و نزدیکترین مردم به خود خواند و آنها را با پارچهای پوشاند و برای آنها دعا کرد تا پاک شوند، در جای خود به تفصیل دربارۀ این موضوع در کتاب بحث خواهم کرد.
اما فرزندان و همسران پیامبر جاین امتیاز را دارند که در صلوات ابراهیمی که به چند صورت از پیامبر جنقل شده بر آنها صلوات فرستاده میشود، مثلاً: «قولوا اللهم صل علی محمد وأزواجه وذریته، كما صلیت علی آل ابراهیم وبارك علی محمد وأزواجه وذریته كما باركت علی آل ابراهیم إنك حمید مجید [۸۷]» «بگویید: خداوند بر محمد جو همسران و فرزندان او درود و صلوات بفرست همچنانکه بر آل ابراهیم صلوات فرستادی و پروردگارا، کرامت و عزت محمد جو همسران و فرزندان او را افزون بگردان همچنانکه بر عزت و شرف آل ابراهیم افزودی همانا تو ستوده و بزرگواری.»
زنان پیامبر امتیازات دیگری نیز دارند. مثلاً خداوند آنها را امهات المؤمنین نامیده است و این صفت مادر بودن آنها با تقدس و حرمت عدم ازدواج آنها بعد از پیامبر همراه است. زیرا آنها در دنیا و آخرت متعلق به پیامبرند و نیز باید به آنها با احترام و رعایت ادب نگاه کرد.
از دیگر اوصاف خوبی که دارند این است که خداوند آنها را بر سایر زنان مومنان برتری داده است، مقام و منزلت و فضل و درجهای دارند که زنان دیگر ندارند. خداوند در سوره احزاب آیه ۳۲ میفرماید:
﴿يَٰنِسَآءَ ٱلنَّبِيِّ لَسۡتُنَّ كَأَحَدٖ مِّنَ ٱلنِّسَآءِ إِنِ ٱتَّقَيۡتُنَّۚ فَلَا تَخۡضَعۡنَ بِٱلۡقَوۡلِ فَيَطۡمَعَ ٱلَّذِي فِي قَلۡبِهِۦ مَرَضٞ وَقُلۡنَ قَوۡلٗا مَّعۡرُوفٗا٣٢﴾[الأحزاب: ۳۲].
«ای همسران پیامبر! شما [در فضل و شرف] مثل هیچکدام از زنان [عادی مردم] نیستید. اگر میخواهید پرهیزگار باشید [به گونه هوسانگیز] صدا را نرم و نازک نکنید [و با ادا و اطواری بیان نکنید] که بیماردلان چشم طمع به شما بدوزند و بلکه به صورت شایسته و برازنده سخن بگویید. [به آن گونه که مورد رضای خدا و پیامبر اوست.]»
علاوه بر این خداوند در آیه ۳۴ سوره احزاب مقام و منزلت آنها را با تلاوت آیات قرآن و حکمتهای پیامبر در خانههایشان بالا برده است:
﴿وَٱذۡكُرۡنَ مَا يُتۡلَىٰ فِي بُيُوتِكُنَّ مِنۡ ءَايَٰتِ ٱللَّهِ وَٱلۡحِكۡمَةِۚ إِنَّ ٱللَّهَ كَانَ لَطِيفًا خَبِيرًا٣٤﴾[الأحزاب: ۳۴].
«و آیات خدا و سخنان حکمتانگیز [پیامبر] را که در منازل شما خوانده میشود [بیاموزید و برای دیگران] یاد کنید. بیگمان خداوند دقیق است.»
به خاطر جایگاه و مقام آنها نزد پیامبر جو مسلمانان خداوند در قرآن کریم در سوره احزاب آیههای ۳۰ و ۳۱ میفرماید که اگر کار نیکی انجام دهند اجر آنها دو برابر حساب میشود و نیز اگر عمل زشتی (گناهی) را مرتکب شوند کیفر و عذاب آن دو برابر است:
﴿يَٰنِسَآءَ ٱلنَّبِيِّ مَن يَأۡتِ مِنكُنَّ بِفَٰحِشَةٖ مُّبَيِّنَةٖ يُضَٰعَفۡ لَهَا ٱلۡعَذَابُ ضِعۡفَيۡنِۚ وَكَانَ ذَٰلِكَ عَلَى ٱللَّهِ يَسِيرٗا٣٠وَمَن يَقۡنُتۡ مِنكُنَّ لِلَّهِ وَرَسُولِهِۦ وَتَعۡمَلۡ صَٰلِحٗا نُّؤۡتِهَآ أَجۡرَهَا مَرَّتَيۡنِ وَأَعۡتَدۡنَا لَهَا رِزۡقٗا كَرِيمٗا٣١﴾[الأحزاب: ۳۰-۳۱].
«ای همسران پیامبر! هر کدام از شما که مرتکب گناه آشکاری شود [از آنجا که مفاسد گناهان شما در محیط تأثیر سوئی دارد و به شخص پیامبر هم لطمه میزند] کیفر او دو برابر [دیگران] خواهد بود و این برای خدا آسان است. و هر کس از شما در برابر خدا و پیامبرش خضوع و اطاعت کند و کار شایسته انجام دهد، پاداش او را دوچندان خواهیم داد، و برای او [در قیامت] رزق و نعمت ارزشمندی فراهم ساختهایم.»
همچنین امام محمد بن عاصم اصفهانی در روایتی صحیح از فضیل بن مرزوق نقل میکند: «از حسن بن حسن برادر عبدالله بن حسن شنیدم که به مردی که در مورد آنها غلو و افراط میکرد میگفت: وای بر شما ... ما را به خاطر خدا دوست داشته باشید. پس اگر خداوند را اطاعت کردیم، ما را دوست بدارید و اگر از اوامر الهی سرپیچی کردیم از ما متنفر باشید» سپس گفت: «به خدا قسم، از شدت و ترس دو برابر شدن کیفر و عذابِ کسی از ما که عاصی و نافرمان است به خدا پناه میبرم و برای کسی که کار نیک انجام میدهد آرزوی پاداش دو برابر دارم.» [۸۸]
همچنین شیخ طبرسی از مفسران بزرگ شیعه اثنی عشری در تفسیر (مجمعالبیان) جلد ۸ صفحه ۱۵۳ از ابوحمزه ثمالی درباره زید بن علی÷روایت میکند که زید گفت: «از خداوند میخواهم که پاداش شخص نیکوکارمان را دو برابر بدهد و از اینکه خداوند کیفر و عذاب شخص گناهکار ما را دو چندان کند بیم دارم همچنانکه خداوند همین وعدهها را به زنان پیامبر جداده است.»
علی بن عبدالله بن حسین از پدرش به نقل از زینالعابدین روایت میکند که مردی به او گفت: شما از اهل بیت هستید و از جانب خداوند در مورد آمرزش و بخشش واقع میشوید، میگوید زینالعابدین عصبانی شد و گفت: سزاوارتر است حکم خداوند درباره زنان پیامبر جرا درباره ما اعمال کنید نه ادعای شما. ما اجر نیکوکارمان را دو برابر و کیفر شخص گناهکارمان را دو برابر میدانیم. پس این دو آیه سوره احزاب را که درباره زنان پیامبر جنازل شده بود خواند.»
پس بر اساس این سه روایت که با اسانید اهل سنت و اهل تشیع روایت شده است، اشاره میکند که پاداش و عذاب ائمه اهل بیت دو برابر حساب میشود.
[۸۷] بخاری در کتاب (أحادیث الأنبیاء) در حدیث شماره ۳۳۶۹ این حدیث را روایت کرده است. [۸۸] جزء محمد بن عاصم اصفهانی، صفحه ۱۲۵.