اقتصاد اسلامی

شیوه‌ی مبادله‌ی سهام:

مبادله‌ی سهام به سه گونه انجام می‌گیرد:

١- معامله‌ی نقد، " Spot Sale" این شیوه، روش ساده‌ی مبادله سهام است که به دنبال انتقال سهام، پول آن نیز بلافاصله پرداخت می‌شود. در این مبادله سهام هم، تحویل وثیقه‌ی سهام عموماً بعد از یک هفته صورت می‌گیرد.

٢- معامله نقد و نسیه "Sale On Margin"[٧٩] هدف از معامله مذکور این است که براساس آن مقداری از درصد قیمت سهام، به ‌طور نقد به کارگزار پرداخت و بقیه به‌ صورت نسیه حساب می‌شود، مثلاً ده درصد از بهای سهام نقداً پرداخت و ٩٠% باقیمانده به‌ طور نسیه پرداخت می‌گردد. روش عمل آن به این شکل است: خریدارانی که اکثراً به مبادله‌ی سهام می‌پردازند، همواره با کارگزاران بورس در ارتباط هستند، گاه یکی از مشتریان از کارگزار می‌خواهد که سهام یک شرکت را به ‌طور مثال به شیوۀ "Margin" بخرد و در آن معامله نیز نرخی که از ناحیه‌ی مشتری و کارگزار پرداخت می‌شود، تعیین می‌گردد که، به‌طور مثال ده درصد قیمت را مشتری و ٩٠% بقیه را کارگزار از جانب مشتری پرداخت می‌کند و این مبلغ به ‌عنوان قرض بر عهده مشتری می‌باشد که گاهی برآن به کارگزار بهره نیز پرداخت می‌گردد. و گاه تا یک مدت کوتاه، بدون بهره و پس از آن به همراه بهره خواهد بود.

سود اصلی کارگزار در این معامله همان اجرت و کارمزدی است که به‌ خاطر به دست آوردن آن و تداوم بازار معامله‌ی خود، حاضر به قرض دادن هم می‌شود.

٣- فروش بدون تسلیم سهم "Short Sale" و این در واقع معامله‌ی فروش جنس غیر مملوک است، یعنی فروشنده، سهامی را که هنوز در مالکیت خود ندارد، می‌فروشد، ولی در این میان تعهد تهیه سهام برای خریدار را، پس از انجام معامله به‌ عهده دارد.

[٧٩]مشتری مبلغی را به کارگزار خود در بورس اوراق بهادار می‌دهد تا او را در مقابل زیان‌های احتمالی پوشش بدهد (فرهنگ توصیفی علم اقتصادی مرکز آموزش بانکداری حسن گلریز).