تخفیف دین در صورت پرداخت قبل از سررسید:
در نظام بانکداری ربوی اگر مدیون قبل از وقت سررسید دین، مبلغ دین را پرداخت کند از میزان سود او کاسته می‌شود و در مبلغ دین او تخفیف می‌گردد، اما آیا در چنین صورتی می‌توان از ثمن (بهای کالا) مرابحه کم کرد یا خیر؟
این مسئله دارای دو جنبه‌ی مختلف است:
١- این نوع آن نزد فقها به «ضع و تعجل»[٢٢٥] تعبیر می‌شود، یعنی مدیون به داین می‌گوید: «مقداری از مبلغ دین را کم کرده و قبل از وقت دریافت بکن». در مورد این مسئله فقها اختلاف‌نظر دارند. جمهور فقها آن‌را ناجایز می‌دانند و قول صحیح همین است[٢٢٦]. (تفصیل دلایل را در رساله‌ی «أحکام‌البیع بالتقسیط» ملاحظه کنید).
٢- نوع دوم کم کردن ثمن مرابحه موجله در صورت پرداخت مبلغ قبل از حلول اجل (فرا رسیدن سررسید دین) است. برخی از متأخرین حنفیه آن‌را جایز قرار داده‌اند. اما اگر بانک‌ها در به‌کار گرفتن این شیوه کاملاً آزاد گذاشته شوند تفاوتی میان نظام ربوی و مرابحه اسلامی باقی نمی‌ماند، از این‌جهت مناسب است که از تصریح این مطلب در قرارداد اجتناب شود، اما اگر شخصی قبل از وقت، دین خود را پرداخت کند می‌توان بدون قرارداد قبلی از مبلغ دین او کم کرد.
[٢٢٥]- کم کن و زودتر بگیر.
[٢٢٦]- برخی اندیشمندان و مراجع فقهی اهل تشیع آن‌را جایز می‌دانند. خمینی در مسئله شماره ٢١٦٨ توضیح المسائل آن را بلااشکال می‌داند. (نشریه داخلی بانک ملی ایران، ص ٣٧، شماره ٤٢، شهریور ١٣٧٦، مترجم).