معامله‌ی نقد و پیش فروش:
معامله‌ی سهام به دو صورت انجام می‌گیرد:
١- نقد، "Spot Sale".
٢- پیش فروش، "Forward Sale ".
در معامله‌ی نقد، فروش سهام و انتقال حقوق آن هنگام عقد فروش صورت می‌گیرد و در همان لحظه به مشتری حق گرفتن سهام داده می‌شود، اما بنا به برخی معذورات اداری و انجام نقل و انتقال دفتری، در تحویل سند سهام حداکثر تا سه هفته تأخیر می‌شود و اغلب این تأخیر در تحویل سهام ثبت شده[٨٠] (که اسم حامل بر آن ثبت است) صورت می‌گیرد که علت آن نیز، مراجعه به شرکت جهت تغییر نام حامل می‌باشد، اما در مورد داد و ستد سهام بی نام[٨١] کم‌تر تأخیر می‌شود.
چون در معامله نقد "Spot Sale" نیز تحویل سهام با تأخیر انجام می‌گیرد، در اینجا هم ممکن است خریدار قبل از تحویل گرفتن سند سهام، آن را به شخص بعدی بفروشد و چه بسا گاهی اسناد سهام قبل از تحویل به خریدار، تا چند به دست می‌رسد. در صورتی که شرکت تصمیم به تقسیم سود بگیرد، در معامله نقدی، اگر سهمی به فروش رسیده ولی هنوز به خریدار تحویل نشده است، سود آن به نام فروشنده اولیه صادر می‌گردد، بنابراین فروشنده موظف است، آن سود را به دلیل این که تقسیم بعد از فروش سهام صورت گرفته است، به مشتری خود بپردازد.
در معامله‌ی پیش فروش، عقد بیع با اضافت به‌سوی آینده صورت می‌گیرد. یعنی فروش سهم هنگام معامله صورت می‌گیرد، اما تحویل سهام به آینده موکول می‌شود.
با فرا رسیدن تاریخ تحویل سهام، گاهی سهام تحویل خریدار داده می‌شد و گاهی به جای تحویل سهام، مازاد بر قیمت سهام از تاریخ خرید تا تاریخ تحویل را به عنوان سود از فروشنده دریافت می‌کند. به طور مثال اگر در تاریخ یکم بهمن ماه معامله پیش فروش صورت گرفت و ٣٠ اسفند به عنوان تاریخ تحویل سهام در نظر گرفته شد و قیمت هر سهم نیز ١٠٠ تومان مقرر گردید، وقتی که تاریخ تحویل سهام (٣٠ اسفند) فرا رسید بر قیمت هرسهم ٢٠ تومان اضافه شده بود، در اینجا فروشنده در موعد مقرر به جای تحویل خود سهام، در ازای هر سهم ٢٠ تومان به خریدار پرداخت می‌کند و در صورتی که در تاریخ تحویل، هر سهم ٢٠ تومان کاهش یافته باشد، خریدار به جای دریافت سهام به قیمت ١٠٠ تومان، خود را موظف به پرداخت مبلغ ٢٠ تومان در ازای هر سهم، به فروشنده می‌داند.
وانگهی در معامله پیش فروش، گاهی در میان تاریخ معامله تا تاریخ تحویل اوراق سهام، داد و ستدهای متعددی ممکن است صورت گیرد و یک سهم تا چند دست به فروش برسد و گاهی ممکن است هر خریدار به جای تحویل گرفتن سهم از فروشنده خود، همان مازاد برقیمت تاریخ خرید تا تاریخ تحویل را به عنوان سود دریافت کرده و حساب خود را با او تصفیه کند.
[٨٠]- "Registed Share".
[٨١]- براساس ماده ٣٩ قانون تجارت ایران، سهام بی نام به صورت سند در وجه حامل تنظیم و مالک دارنده‌ی آن شناخته می‌شد مگر خلاف آن ثابت گردد. نقل و انتقال این‌گونه سهام به قبض و اقباض به عمل می‌آید. گواهی‌نامه موقت سهام بی‌نام در حکم سهام بی‌نام است و از لحاظ مالیات بر درآمد مشمول مقررات سهام بی‌نام می‌باشد.