توبه

۱- گناه صغیره چه بسا به کبیره تبدیل گردد

در اینجا حقایقی درباره‌ی گناهان کبیره و صغیره وجود دارد که لازم است به آنها توجه نماییم.

حقیقت اول: بعضی از گناهان به بعضی دیگر منجر و کشانده می‌شوند. به این معنی گناه خفیف به گناه سنگین، کوچک به بزرگ و بالاخره گاهی گناه بزرگ و کبیره (نعوذبالله) به کفر کشانده می‌شود.

به همین خاطر گفته‌اند: گناه ابلیس در آغاز یک معصیت بود که به کفر تبدیل گشت و گناه نخست قابیل (فرزند بدکار آدم ÷) در ابتدا تمایل زشت نفسانی بود که به شقاوت و بدبختی او منجر گشت.

لذا شریعت اسلامی انسان را از آنچه که او را به‌سوی معصیت کشاند و یا مساعد و یاریگر او به‌سوی گناه به ویژه کبائر باشد، هشدار داده است. به همین دلیل است که شریعت شراب را کم یا زیاد هر چند یک قطره هم باشد حرام گردانیده است، در صورتی که مقصود از تحریم زیادی آن است ولی چون کم منجر به زیاد می‌شود و بعد از الف، باء خواهد آمد، لذا کم و اندک آن هم حرام شده است.

شریعت در رابطه با شراب ۱۰ گروه را مورد لعن و نفرین قرار داده است، در صورتی که منظور اولی نوشیدن و اسکار آن است، ولی شارع هر کسی را که در آن مساهمت و شراکت داشته باشد، مورد لعنت قرار داده تا از ریشه ی آن گناه را برکند و راههای رسیدن به آن را مسدود نماید که چه بسا گناه بعضی از آن واسطه‌گرایان، از گناه خود شرابخوار بیشتر باشد، مانند مبلغان و تاجران آن به ویژه خریداران و فروشندگان و دلالان مواد مخدر که گناه آنها به مراتب بیشتر از گناه شرابخوار است، در صورتی که موادمخدر جزئی از شراب است و شراب همان‌گونه که عمر سمی‌گوید: آن است که عقل را از ادراک حقایق بپوشاند و یا آن را بپوشاند. بنابراین گناه تولید مشروب الکلی و موادمخدر و داد و ستد با آن هزار بار از مصرف آن بدتر و بیشتر است.

به همین دلیل است که بسیاری از فقهای معاصر مجازات چنین کسانی را اعدام، به عنوان قصاص تلقی نموده‌اند؛ زیرا که آنان آدمکشانی خونخوارند که نسلهای انسانیت را به تباهی می‌کشانند و جامعه‌ای را بدین‌وسیله نابود می‌کنند و چنین کسانی به عنوان محارب با خدا و پیامبر خدا جو از جمله مفسدان در زمین به حساب می‌آیند.

و پیامبر خدا جبا رباخوار، ربادهنده، کاتب و شاهدان آن را نیز مورد نفرین قرار داده است و می‌فرماید: آنان در اصل گناه سهیم و شریکند اگرچه مقصود از تحریم فرد رباخوار است ولی آنان هم تابع و وابسته بدان می‌باشند زیرا که آنان شخص را به‌سوی رباخواری و تجاوزگری یاری داده‌اند.

از دیدگاه دیگر، اسلام زنا را حرام گردانیده است و آن را کاری بسیار زشت و راه بسیار بد برای انسان بشمار آورده است، ولی در عین حال هر آن چیزی که انسان را به زنا نزدیک گرداند و یا یاری‌دهنده آن باشد مانند:خلوت با بیگانه، نظر همراه با شهوت، بوسه و امثال آن و همچنین خودنمایی جاهلانه و اعمال وادارکننده به‌سوی آن کار زشت مانند آوازخواندن و نگاه به عکس‌ها و منظره‌های محرک و ... را حرام گردانیده است.

و همچنین ما گناهان صغیره‌ای را می‌یابیم که به گناه کبیره منجر می‌شوند و آن هنگامی است که مکلف دچار لغزش شود و در چاه گناه و نافرمانی بیفتد. هر چند آن گناه کوچک هم باشد، در صورتی که مرتکب آن، سریع با توبه‌ای که او را از لغزش و افتادن راست گرداند، جبران نکند، بلافاصله به گناه دوم، سوم و ... دچار خواهد گشت.

و به محض این‌که یک بار در برابر شیطان شکست خورد، شیطان بر او چیره خواهد گشت و نفس اماره او در مبارزه و مقاومت با گناه تضعیف خواهد گشت. آنگاه کاملاً تسلیم اسباب بد و انگیزه‌های شر خواهد شد. و این اعمال گناه به عنوان عادت درمی‌آیند و دیگر ترک آن نامیسر است و این همان خطری است که از آن به‌سوی خداوند پناه برده می‌شود.