توبه

۴- حمام حدود و مجازات شرعی

یکی دیگر از حمام‌های پاک‌کننده و پوشاننده گناهان و خطاها، اجرای حدود و عقوبات شرعی می‌باشد بر کسی که مرتکب جرم و خطا شده است.

لازم است کسی که مرتکب زنا شد بر او حد زنا، کسی که دزدی نمود بر او حد دزدی، کسی که بر دیگری تهمتی بست بر او حد بهتان و کسی که شراب نوشید بر او حد شراب، جاری گردد. و همین‌طور سایر موارد، زیرا خدای متعال گرامی‌تر از آنست که شخص مجرم و گناهکار را دوبار تعذیب نماید: یک بار در دنیا و بار دیگر در آخرت. چنا‌ن‌که از حضرت علی سروایت شده که پیامبر ج می‌فرماید: «من أصاب حدا فعجل عقوبته في الدنيا، فالله أعدل من أن يثني علی عبده العقوبة في الآخرة، ومن أصاب حدا فستره الله عليه عفا عنه فالله أكرم من أن يعود في شيءٍ قد عفا عنه» [۱٩۸]. «هرکسی مرتکب گناهی که موجب حد باشد، گردد و در دنیا نسبت به کیفر او شتاب ورزیده شود، دوبار، هم در دنیا و هم در آخرت مجازات نخواهد شد؛ زیرا خدا عادلتر از آن است که بنده‌اش را در آخرت دوباره مورد عقوبت قرار دهد و هر کسی که مرتکب گناه مستوجب حد گردد و خداوند خطاهای او را پوشاند در آن صورت ایشان را مورد عفو و بخشش خود قرار می‌دهد و خداوند بخشاینده‌تر از آن است که کسی را مورد عفو خود قرار داده باشد و سپس به مجازات او برگردد».

روشن‌ترین و درست‌ترین مدرکی که می‌توان به آن استدلال کرد که حدود و مجازات شرعی موجب کفارات گناهان و خطاها می‌باشد، حدیث عباده بن صامت می‌باشد که می‌گوید: در محضر رسول خدا نشسته بودیم فرمود: «بايعوني علىأن لا تشركوا بالله شيئاً، ولا تسرقوا، ولاتزنوا... فمن وفی منكم، فأجره علی الله، ومن أصاب من ذلك شيئا، فعوقب به (أي في الدنيا) فهو كفارة له ومن أصاب من ذلك شيئاً، فستره الله عليه، فهو إلى الله، إن شاء عذبه وإن شاء غفرله» [۱٩٩]. «با من بیعت کنید که برای خدا شریک قرار ندهید، دزدی نکنید و زنا انجام ندهید... پس هر کس از شما بدان وفا نماید پاداش او نزد خداوند است و هرکس مرتکب یکی از آنها شد مجازات می‌شود (یعنی در دنیا) و این مجازات کفاره گناه می‌شود، و هر کس از موارد بالا را (آنچه که در متن بیعت بیان شد از شرک، دزدی، زنا و ...) انجام داد و خداوند سر او را پوشانید در آن صورت حکم او به‌سوی خداوند بازمی‌گردد، اگر خواست او را مجازات می‌کند و اگر خواست او را می‌بخشاید».

در صحیح بخاری و مسلم این حدیث روایت شده است و در صحیح مسلم این‌گونه روایت شده است: «من أتى منكم حدا فأقيم عليه فهو كفارته». «هر کدام از شما مرتکب گناه مستوجب حد گردید، و حد شرعی بر او جاری گردید، آن حد موجب کفارت گناهان او می‌گردد».

امام شافعی می‌گوید: در مورد این‌که اقامه حدود، موجب کفارات گناهان می‌گردد، حدیثی بهتر از حدیث عباده بن صامت سنشنیده‌ام.

در حدیث فوق «عقوبات» شامل عقوبات شرعی است یعنی حدودی که از جانب شریعت حد و مرز آنها معین و مشخص شده باشد مانند: زنا و دزدی و ... و یا معین نشده باشد همانند تعزیرات و آن کفایت گناهان مشمول مصیبتها وبلاهای قضا و قدری بر او می‌شوند، همان‌گونه که قبلاً بیان شد. به عبارت دیگر: این حدود یا مشخص هستند یا غیرمشخص. غیرمشخص مانند تعزیرات و یا عقوبات قدریند مانند مصایب، مریضها و دردها و رنج‌ها و آنچه که قبلا ذکر شد (یعنی اموری که ناشی از قضا و قدر الهی می‌باشند). و اما حدیث: «لا أدري: الحدود كفارة لأهلها ام لا؟» [۲۰۰]. «نمی‌دانم حدود، به عنوان کفارت گناهان به شمار می‌آید یا خیر؟».

مربوط به موقعی است که هنوز خداوند متعال به ایشان یادآور نشده بود که از گناهان و لغزش‌های او درمی‌گذرم که خداوند متعال آنچه را رسولش قبلاً بدان آگاهی نداشت به او یاد داد. تمام این‌گونه حمام‌ها، کفارات گناهان و خطاهای بندگان می‌باشند. اگر بنده‌ای خود را با این حمام‌ها پاک و آراسته نگردانید، در حیات برزخی پاک می‌شود که عذاب قبر ثابت و از قضایای ثابت دینی است و اگر پناه به خدا باز با عذاب قبر پاک نگردد، آتش دوزخ بایستی آن را پاک نماید.

[۱٩۸] روایت از احمد (۱/٩٩-۱۵٩) ترمذی (۲۶۲۶) و گفته است حسن و غریب است و حاکم ان را روایت کرده است (۲/۴۴۵-۴/۲۶۲) و با شرط شیخین آن را صحیح می‌داند و ذهبی موافق او است. [۱٩٩] روایت شده از بخاری (۱۸) و مسلم (۱٧۰٩). [۲۰۰] روایت حاکم از ابوهریره س(۱/۳۶، ۲/۱۴، ۲/۴۵۰) و با شرط شیخین آن را صحیح دانسته و ذهبی موافق آن است. همان‌گونه که حافظ ابن حجر در فتح الباری با شرط شیخین آن را صحیح دانسته (۱/۶۶).