۶۴-قَیُّوم
«قَیُّوم و قائم» دو صفت خداوندأاز ریشۀ قَامَ به معنای برخاستن و در کنترل داشتن میباشد. قَیُّومأهمۀ آفرینش را تحت کنترل و فرمان خود دارد و همه چیز را در جهت هدفِ خلقتش سوق میدهد. در آفریدههای تسخیری مانند آسمانها و زمین با کنترل آنها و در آفریدههای ابتلائی مانند انسان و جن با دادن مهلت و اتمام حجّت و در پایان محاکمه و محاسبه، بر آنها تسلّط و کنترل دارد. قَیُّومأهمیشه برای ادارۀ امور کائنات پایدار و آماده است و به تمام و کمال به تدبیر مُلکش میپردازد و هرگز خستگی و فراموشی و نقصان بر وی عارض نمیگردد؛ زیرا او در اوج کمال و جمال میباشد. قَیُّومأ، قائم به ذات است و برای پایداریش بینیاز از هر چیزی است ولی هر چیزی برای قوام و پایداری نیازمند مطلق اوست. از مظاهر پایداری قَیُّومأ: نگهداشتن آسمانها و زمین است تا از مسیر خود خارج نگردند و نابود نشوند و نیز آفرینش و محافظت از انسان و پاییدن اعمال و کردار او و....
مؤمن چهرهاش را در دنیا و عقبی فقط در برابر خداوند زنده و پایدار و گرداننده و نگهبانِ جهان در نهایت خشوع و خضوع قرار میدهد و فقط کُرنش و سجده بر آستانِ مقدّسِ قَیُّوم میبرد. مؤمن برای استعلای توحید و اقامۀ عدل و حق پایدار است و در مسیر پایداری از نثار جان و مالش دریغ نمیورزد و در این حال است که شادمانی ارزانیش میشود و به پیروزی بزرگ و رستگاری سترگی میرسد.