۸۶-مُقسِط
خداوندأمیفرمایند: ﴿قُلۡ أَمَرَ رَبِّي بِٱلۡقِسۡطِۖ﴾[الأعراف: ۲۹] (بگو: پروردگارم به دادگری فرمان داده است.)
مُقسِط از قِسط میآید و در اصل یعنی؛ بهره و نصیب متناسب و مقتضی. و إقساط (باب إفعال) یعنی؛ دادن آنچه نیاز و حق یک فرد است. قاسِط یعنی؛ جابر و ظالم و مُقسِط یعنی؛ عادل و دادگر. مُقسِط به هر موجودی در مسیر حرکت به مقصد، به چه مقدار از امکانات نیاز داشته باشد، آن امکانات را در اختیارش قرار میدهد و به هر کس قِسط (بهره و نصیب) مورد نیازش (مادّی یا معنوی) را میدهد. مُقسِط دادگری است که حکمش عینِ عدالت و حقِّ مظلوم را از ظالم میگیرد و از اسرار عدل الهی، صبر و حلم وی با ظالم در عین راضی نگهداشتن و راضی کردن مظلوم است.
مؤمن در برابر این اسم حق و واجبی دارد: ۱- حق: حقّ او برخورداری از نصیبهایی است که مُقسِط برای پیمودن راهِ کمال برایش قرار داده است. ۲- واجب: بر وی واجب است که شکرگزار این نعمتها باشد و شکرگزاریش این است که بهرهها و نصیبهایش را در راههای صحیح مطابق دستور خداوند بکار گیرد و علاوه بر آن دادگر باشد؛ چراکه مُقسِط بندهاش را به صدور حکم عادلانه فراخوانده و عادلان را دوست دارد و ستمگر و بیدادگران را هیزم و هیمۀ دوزخ قرار میدهد. او در کارهای آفریدگان خود دادگری میکند. و بدین خاطر مؤمنان و حکومت اسلامی دادگرند و در اقامۀ عدل و داد تلاش میکنند، و به خاطر خدا شهادت میدهند هر چند که شهادتشان به زیان خودشان یا پدر و مادر و خویشاوندان باشد. و دشمنانگی قومی آنها را بر آن نمیدارد که با آنها دادگری نکنند. دادگری به پرهیزکاری نزدیکتر و کوتاهترین راه به تقوا و بهترین وسیله برای دوری از خشم خدا است.