پناهگاه مؤمن (مجموعه أذکار و دعاهای قرآنی و نبوی و أسماء الله)

۷۳-أوَّل

خداوندأمی‌فرمایند: ﴿هُوَ ٱلۡأَوَّلُ وَٱلۡأٓخِرُ وَٱلظَّٰهِرُ وَٱلۡبَاطِنُۖ﴾[الحديد: ۳] (‏او پیشین و پسین و پیدا و ناپیدا است.)

خداوند أوّل است. این اسم در ابتدای سورۀ حدید در تسبیح مخلوقات برای خداوندأمطرح است. با ارتباط اسم أوّل و تسبیح می‌توان گفت: خداوندأمبدأ حرکت همۀ موجودات در تسبیحِ خود است و اوست که که به انسان مجموعه‌ای از استعدادها را بخشیده است تا به حرکت درآید و با پیمودن این مسیر باطنی به خداوندأتقرّب جوید و وی را تسبیح کند. تسبیح یعنی؛ حرکت دائم مخلوقات از نقص به سوی کمال و به تعبیر دیگر تسبیح یعنی؛ حرکت کردن از دور بودن از خداوندأبه نزدیک شدن و تقرّب‌جستن به او می‌باشد و این در پرتو متَّصِف و مزَیَّن شدن به صفات خداوندأمی‌باشد. و خداوند به تمام معنا از آن‌چه که نباید به او نسبت داده شود به دور و منزّه است. اوّل بودن وی به این نیز اشاره دارد که قبل از آفرینش جهان چیزی غیر از خدا نبوده است و وی مبدأ هستی می‌باشد و خداوندأآن‌را آفریده است. خداوندأبه نسبت تمام موجودات اوّل است؛ زیرا همۀ موجودات را وی آفریده است. و خودش واجب الوجودی است که بالذّات موجود بوده و از هیچ چیزی بوجود نیامده و از کسی متولّد نگشته است و وی بوده در حالی که هیچ چیزی با وی نبوده است. خداوند أزلی می‌باشد و تقدّم مطلق در أزلیّت از آنِ اوست و أوّلی است که که ابتدایی برایش قابل تصوّر نیست. اوّل بودن خدا از لحاظ زمان و مکان منظور نیست؛ چرا که وی مانند کسی نیست تا با حدود و قیاس فهم گردد.

مؤمن با تسبیح خداوندأبه مبدأ اصلی تسبیح تقرّب پیدا می‌کند و خداأرا در وجود و مقام اوّل می‌داند به گونه‌ای که وجودش را بر همه چیز مقدّم می‌دارد و با نیاز و بندگی خاصّی متوجه خداوند اوّلأمی‌شود که سعی دارد در بندگی مقام اوّل و والا را کسب کند و این مقام با تسبیح وی یعنی؛ تقرّب جستن به وی با متَّصِف و مزَیَّن شدن به صفاتش و مبرّا و منزّه کردنش از هر نقص و عیب و ضعفی حاصل می‌گردد.