دوم: عمرسدر جامعه‌ی مدنی
عمرسشدیداً مشتاق شرکت در مجالس رسول خدا ج بود و هرگاه در مجلس آن حضرت ج ، حضور می‌یافت، تا پایان مجلس، بر نمی‌خاست. آری، ایشان یکی از افرادی بودند که هرگز رسول خدا را ترک نمی‌نمودند [۱۷۸]، همچنین هرگاه هیئتی به مدینه می‌آمد و رسول خدا ج برای آنان به ایراد خطبه می‌پرداخت، عمرسخود را به آن مجلس می‌رساند و با شوق و علاقه به سخنان رسول خدا ج گوش می‌سپرد. او همواره در حلقه‌های درس و وعظ رسول خدا ج شرکت می‌کرد و از آن حضرت ج پیرامون مسایل مختلف سؤال می‌نمود [۱۷۹].
گفتنی است عمر ج ۵۳۹ حدیث از رسول خدا ج روایت کرده [۱۸۰]، و نیز گفته شده که ۵۳۷ حدیث روایت نموده است که ۲۶ حدیث از مجموع روایات عمرسمورد اتفاق بخاری و مسلم و ۳۴ حدیث فقط در صحیح بخاری و ۲۱ حدیث فقط در صحیح مسلم روایت شده است [۱۸۱]، و بقیه نیز در سایر کتاب‌های حدیث نقل شده‌اند [۱۸۲].
احادیثی که عمر بن خطابسروایت کرده، احادیث جامعی است که در مسایل مربوط به دین، دارای اولویت می‌باشد و در هر موضوعی می‌توان از آن‌ها استفاده کرد؛ در مسایل و موضوع‌هایی از قبیل: حقیقت ایمان، اسلام، احسان، قضا و قدر، علم، ذکر و دعا، و در مورد طهارت، نماز، جنایز، زکات، صدقه، روزه، حج، و در مورد نکاح، طلاق، نسب فرایض، وصایا، مسایل اجتماعی و در خصوص معاملات، حدود، پوشاک، خوردن، نوشیدن و ذبایح و در باب مسایل اخلاقی، زهد و تقوی و نشانه‌های روز قیامت و قضایای مربوط به خلافت، امارت، قضاوت و ... روایاتی را گزارش داده که از تا به امروز نقش بسزایی را ایفا می‌کنند [۱۸۳]. اینک به برخی از ابعاد آموزشی، تربیتی و اجتماعی زندگانی عمرفاروقسدر جامعه مدنی می‌پردازیم:
[۱۷۸] الإحسان فی تقریب صحیح بن حبان (۱۵/۳۰۰) مسلم رقم ۸۶۳. [۱۷۹] عمربن الخطاب، د. علی الخطیب ص ۱۰۸. [۱۸۰] تاریخ الخلفاء از سیوطی، ص۱۳۳. [۱۸۱] دلیل الفالحین لطرق ریاض الصالحین (۱/۴۰). [۱۸۲] عمربن الخطاب د. علی الخطیب ص ۱۰۹. [۱۸۳] عمربن الخطاب د. علی الخطیب ص ۱۱۲.