دوازدهم: نبرد با کردها
ابن جریر به سند خود از سیف از اساتیدش می‌نویسد که کردها و گروهی از فارس‌ها تجمع بزرگی برای رویارویی با مسلمانان تدارک دیده بودند. در نواحی اهواز ابوموسی با آن‌ها برخورد کرد ولی قبل از فتح، راهی اصفهان شد و ربیع بن زیاد را به جای خود گذاشت و مسلمانان پس از نبرد سختی با کردها، آن‌ها را شکست دادند و غنایم بی‌شماری به دست آوردند و خبر فتح با خمس غنایم را نزد عمرسفرستادند [۱۷۵۰].
و بدین صورت، سرزمین عراق و ایران در عصر عمر بن خطابسبه پایان رسید و مسلمانان به امید شکست پارسیان آن دیار در نقاط مختلفی خود را مسلح نمودند.
به راستی که فتح سرزمین مشرق به قدرت و توان طاقت‌فرسایی نیاز داشت و باید مسلمانان در این راستا تلاش‌های زیادی را تقدیم دارند، زیرا اهل ایران پارسی تبار می‌باشند و هیچ‌گونه ارتباطی با عرب ندارند و از نظر زبان، جنسیت و فرهنگ باهم تفاوت داشتند، و احساسات قومی در میان ایرانی‌ها به تاریخی طولانی و فرهنگی ریشه‌دار بازمی‌گشت و جنگ نیز در خاک ایران واقع می‌شد، از این رو تسلیم‌کردن امپراطوری بزرگ و ابرقدرت آن روز با ساز و برگ نظامی مجهز و پیشرفته و پایین‌آوردن پرچم پادشاهی چندصدساله واقعاً کار یک مشت عرب بی‌بضاعت نبود، بلکه خداوند می‌خواست حکومت مردان زورگو، ستمگر و مغرور و از خدا بی‌خبر را خاتمه دهد و به جای آنان مردانی مؤمن، راستگو و درستکار و منصف به روی کار بیاورد؛ و این سنت همیشگی و تغییرناپذیر الهی است.
بنابراین، بیشتر این مراکز ویران شدند و در عصر فاروقسو یا در عصر خلافت عثمانسهمه‌ی آن‌ها فتح شدند [۱۷۵۱].
[۱۷۵۰] تهذیب وترتیب البدایة والنهایة ص۱۷۲. [۱۷۵۱] عصر الخلافة الراشدة ص۳۳۹، ۳۴۰.