دوم: شکایات رعیت از دست کارکنان
عمر بن خطاب، شخصاً به شکایات رعیت از دست والیان رسیدگی میکرد و به پیگیری و استیضاح آنها میپرداخت. ودر این راستا از صاحب نظران، افراد شورا و اطرافیان خود نظرخواهی میکرد. و در پایان به سزای کسی که مستحق سزا بود چه از والیان و چه از رعیت میپرداخت [۱۴۳۲]. و اینک نمونهای از شکایات علیه والیان و عملکرد عمرسدر آن:
[۱۴۳۲] الإدارة الإسلامیة فی عهد عمربن الخطاب ۲۲۳.