تقدیم
به قلم
استاد سعید اعظمی ندوی
الحمدلله رب العالـمین، والصلاة والسلام علی سید الانبیاء وامام الـمرسلین: محمد وعلی آله وصحبه اجمعین، ومن تبعهم باحسان الی یوم الدین.
و بعد: هرگز آن روز خوشایند را فراموش نمیکنم که در تاریخ ۱۹۸۶ م به خدمت برادر عالیمقام، استاد محمد علی دوله در غرفهی پژوهشی خود در جده، رسیدم، آن روزی که بعد از سفر زیارت حج بیت اللهالحرام در مکه مکرمه به همراه همسر عزیزم به سوی ایشان رفتیم و استاد ضیافتی چنان را برای ما در نظر گرفت که خالی از مباحث علمی نبود، زیرا ایشان در خلال این ملاقات و تبادل آراء پیرامون مفاخر علمی و تاریخیای که در هند به زبان اردی نگاشته شدهاند و به دستور زبان عربی نیز ترجمه گشتهاند و همچنین راجع به کتاب «زندگانی بانو عایشه ل» نوشتهی سید سلیمان ندوی و ترجمهی آن به لغت عربی از من سؤال نمود.
من نیز به ایشان وعده دادم که مسئولیت آنرا به عهده گیرم و به ترجمهی آن بپردازم، از اینرو عملا به ترجمهی آن به زبان عربی پرداختم، اما در هنگام بررسی کتاب با مشکل بازیابی احادیث ذکر شده در آن کتاب از منابع اصلی مواجه شدم، زیرا احادیث به زبان اردی نگاشته شده بودند و بدون اینکه به نص عربی آن اشارهای داشته باشم، ترجمهی آن به زبان عربی را مناسب نمیدیدم به همین خاطر مسئولیت این کار را به برادر عزیزم استاد محمد / ندوی تحویل دادم. گفتنی است که محمد / در آن روزها دانشجوی دانشگاه مجمع علما بودند که خواستم مسئولیت بازیابی احادیث از منابع اصلی را بر عهده بگیرند، ایشان نیز تا حدودی به این موفقیت نایل آمدند، اما برای ترجمهی کتاب به من کمک نمیکرد، از اینرو به امید اینکه در فرصتی مناسب به بازیابی احادیث بپردازم، ترجمه را برای مدتی به تأخیر انداختم.
اما به خاطر مسئولیتهایی که در دانشگاه «ندوۀ العلما» و مجلهی «البعث الاسلامی» بر عهده داشتم از انجام این عمل باز ماندم.
در این روزها بود که برادر عزیزم محمد / ندوی جهت تقویت علمی و کسب آگاهی بیشتر از زبان عربی به دانشگاه اسلامی در مدینهی منوره سفر کردند، گفتنی است که ایشان نسبت به دوستانش از دانش و اطلاعات بیشتری برخوردار بودند، لذا به خاطر مشغلتهای عدیدهای که گریبانگیر بنده شده بودند و ترجمهی کتاب نیز زیاد به تأخیر افتاده بود، بر آن شدم که ترجمهی این کتاب را به عهدهی ایشان بسپارم.
حال خدا را سپاس میگویم که توفیق را عاید محمد / گرداندند و ترجمهی کتاب را کامل کردند و آن را، اگر چه با کمی تأخیر، ترجمه کردند، باید اذعان داشت که بعد از دریافت ترجمه با خود گفتم: اگر من نتوانستم این عمل بزرگ را انجام دهم، اما یکی از برادران عزیزم آنرا ترجمه کرده که به دانشش اعتماد دارم و او را شایستهی برداشتن این عمل را میدانم که بنده از برداشتن آن بازماندم، از خداوند متعال میخواهم بهترین پاداشی را که برای بندگان مخلص خود قرار میدهد، برای ایشان نیز در نظر گیرد و عملش را بپذیرد و سود آنرا عاید مدرسههای علمی و دینی بگرداند.
اما در مورد کتاب باید بگویم که از جمله تألیفات دانشمند فرهیخته، سید سلیمان ندوی /میباشد که یکی از دانشمندان بزرگ دانشگاه «ندوة العلماء»و استاد حضرت شیخ ابوالحسن علی حسنی ندوی /است؛ این کتاب با رعایت تحقیق علمی و پژوهش تأریخی، زندگانی ام المؤمنین بانو عایشه لرا مورد بحث قرار داده که همانند مدرسهای علمی برای بزرگان اصحاب شمیماند، زیرا اصحاب در تمامی مسایل علمی و قضایای دینی از دانش او استفاده میکردند و برای حل بسیاری از احکام فقهی و دینی به او مراجعه مینمودند، زیرا بانو عایشه ل از دانش و فهمی عمیق برخوردار بودند.
از اینرو شخصیت امالمؤمنین همانند مصدری بزرگ برای دانش، دین و علوم قرآن و سنت محسوب میگردید، گفتنی است که ایشان در ارائهی نظریههای شخصی، ورع و تقوی را در پیشگام خود قرار میداد و در تمامی جوانب مختلف زندگی، اسرار پیامبر صرا محفوظ میداشت و احادیث او را حفظ مینمود و آنرا برای اصحاب روایت مینمود.
نویسندهی ارجمند /در خصوص زندگانی امالمؤمنین و جایگاه علمی، حدیثی و فقهی ایشان بحث رانده و به بینش دینی و جهتدهیهای ایشان در مسایل و قضایای زندگی پرداخته و چیزی از خصایص و ویژگیهای او را جا نگذاشته است که در شریعت اسلامی از نظریاتی نیک و عمیق برخوردار بودند، اضافه بر مهارتهای علمی و ذکاوتهای خارقالعادهای که خداوند ﻷبه او داده بود و نسبت به سنت پیامبر صنهایت محبت را داشتند و برای پیروی از آن و تطبیق شریعت اسلامی در زندگانی شخصی و جمعی مسلمانان بسیار علاقهمند بودند.
گفتنی است که پیرامون زندگانی امالمؤمنین کتابهای زیادی به رشتهی تحریر درآمدهاند که از نظر موضوع و استواری تحقیق دست کمی از این کتاب ندارند، اما باید گفت که هر نویسندهای در عرضهی زندگانی افراد برجستهی تاریخی، روشی ویژه دارند و برای توضیحات مطالب از اسلوب جداگانهای بهره میجویند، لذا این کتاب از برخی جوانب نسبت به بسیاری از کتابهای نوشته شده در این زمینه از اهمیت بیشتری برخوردار میباشد.
از اینرو به مناسبت چاپ این کتاب در برگی زرین و آراسته به مترجم عزیز و ناشر ارجمند تبریک میگویم؛ از خداوند متعال میخواهم که برای آمادهسازی و چاپ این کتاب، تلاش همگان را بپذیرد و آنرا در ردیف ذخایز علمی و دینیای قرار بدهد که برای دنیا و آخرت سودمند میباشد و به عنوان کتابی ارزشمند در کتابخانهی اسلامی قرار میگیرد.
ای پروردگار ما! (این عمل را) از ما بپذیر، بیگمان تو شنوا و دانا (به گفتار و نیات ما) هستی.
و صلی الله تعالی علی خیر خلقه محمد و علی آله و ازواجه و اصحابه و بارک و سلم.
لکنو ۱۲/۴/۱۴۲۳ هـ
۲۴/۶/۲۰۰۲ م
سعید اعظمی ندوی
رئیس مجلهی «البعث الاسلامی» و مدیر دانشگاه «ندوة العلما» در لکنهوی هند