سخنرانی عایشه در بصره
حضرت عایشه لکه این را دید، با شکوه بزرگ و با صدایی بلند گفتن را شروع کرد، او بعد از حمد و سپاس خدا چنین گفت: «مردم، عثمان را متهم میکردند و بر کارگزاران او اعتراض میگرفتند. به مدینه پیش ما میآمدند. درباره اخباری که از عاملان او داشتند با ما مشورت میکردند و از ما سخنان پسندیده درباره اصلاح میان مردم میشنیدند. در این میان ما دقت کردیم و عثمان را بیگناه و پرهیزگار و وفادار و آنان را مردمی بدکار، حیلهگر و دروغگو دیدیم. آنان در پی چیزی غیر از آن چه اظهار میکردند، بودند. چون نیرومند شدند، عرصه را بر او تنگ کردند. به خانهاش ریختند و خون و مال حرام و شهر حرام را بدون هیچ عذر و بهانهای حلال دانستند. پس چیزی که شما باید انجام دهید و غیر از آن را انجام ندهید، این است که خون عثمان را از قاتلان او بگیرید و احکام قرآن را اجرا کنید. سپس این آیه را خواند:
﴿أَلَمۡ تَرَ إِلَى ٱلَّذِينَ أُوتُواْ نَصِيبٗا مِّنَ ٱلۡكِتَٰبِ يُدۡعَوۡنَ إِلَىٰ كِتَٰبِ ٱللَّهِ لِيَحۡكُمَ بَيۡنَهُمۡ ثُمَّ يَتَوَلَّىٰ فَرِيقٞ مِّنۡهُمۡ وَهُم مُّعۡرِضُونَ٢٣﴾[آل عمران: ۲۳].
«مگر نمیبینی کسانی را که بهرهای از کتاب (تورات) یافتهاند، به کتاب فراخوانده میشوند، تا میان آنان داوری کند، گروهی از آنان روی میگردانند و پشت میکنند...».