الگوی هدایت - تحلیل وقایع زندگی و سیرت پیامبر اکرم صلی الله علیه وآله وسلم - جلد اول

ازدواج عبدالله بن عبدالمطلب

عبدالمطلب از میان فرزندانش، عبدالله را بیشتر از همه دوست می‌داشت و بعد از اینکه عبدالمطلب صد شتر به علّت نجات یافتن عبدالله، فدیه داد، آمنه بنت وهب ابن عبد مناف بن زهره بن کلاب که از شریف‌ترین زنان مکه از نظر نسب بود را به ازدواج عبدالله در آورد [۱۰۸].

هنوز محمد متولد نشده بود که عبدالله در گذشت و در مدینه نیز داییهایش (بنو عبد بن نجار) به خاک سپرده شد. او برای تجارت به شام رفته بود و در بازگشت، به مدینه رفت و شاید تقدیر به او می‌گفت: وظیفه تو در راستای تربیت فرزندت تمام شد و تربیت این جنین پاک برای رهبری بشر از تاریکیها به سوی نور، به عهدۀ خدای با حکمت و مهربان خواهد بود.

ازدواج عبدالله با آمنه، تنها عامل اصلی تولد رسول الله ج نبود؛ بلکه دعا و مژدۀ پیامبرانی همانند ابراهیم و عیسی علیهما السلام نیز چنین بود؛ چنانکه رسول الله فرمود: من نتیجۀ دعای پدرم ابراهیم و مژده عیسی هستم، مادرم دیده بود که نوری از او بیرون می‌آید که از آن قصرهای شام روشن می‌شوند [۱۰۹].

دعای ابراهیم ÷، در قرآن بدین صورت است:

﴿رَبَّنَا وَٱبۡعَثۡ فِيهِمۡ رَسُولٗا مِّنۡهُمۡ يَتۡلُواْ عَلَيۡهِمۡ ءَايَٰتِكَ وَيُعَلِّمُهُمُ ٱلۡكِتَٰبَ وَٱلۡحِكۡمَةَ وَيُزَكِّيهِمۡۖ إِنَّكَ أَنتَ ٱلۡعَزِيزُ ٱلۡحَكِيمُ١٢٩﴾[البقرة: ۱۲۹].

«پروردگارا، از میان آنان پیامبری برگزین که آیات تو را بر آنان تلاوت نماید و به آنان کتاب و حکمت بیاموزد و آنان را تزکیه بکند. همانا تو غالب و با حکمتی».

ابن رجب در مورد سخن پیامبر اکرم ج فرمود: «مادرم دیده بود که نوری از او بیرون می‌آید که از آن، قصرهای شام روشن می‌شوند». می‌گوید: بیرون آمدن این نور به هنگام تولد ایشان، اشاره به نور هدایتی است که اهل زمین به وسیلۀ آن هدایت می‌شوند و ظلمت شرک از بین می‌رود. همان طور که خداوند فرموده است:

﴿يَٰٓأَهۡلَ ٱلۡكِتَٰبِ قَدۡ جَآءَكُمۡ رَسُولُنَا يُبَيِّنُ لَكُمۡ كَثِيرٗا مِّمَّا كُنتُمۡ تُخۡفُونَ مِنَ ٱلۡكِتَٰبِ وَيَعۡفُواْ عَن كَثِيرٖۚ قَدۡ جَآءَكُم مِّنَ ٱللَّهِ نُورٞ وَكِتَٰبٞ مُّبِينٞ١٥ يَهۡدِي بِهِ ٱللَّهُ مَنِ ٱتَّبَعَ رِضۡوَٰنَهُۥ سُبُلَ ٱلسَّلَٰمِ وَيُخۡرِجُهُم مِّنَ ٱلظُّلُمَٰتِ إِلَى ٱلنُّورِ بِإِذۡنِهِۦ وَيَهۡدِيهِمۡ إِلَىٰ صِرَٰطٖ مُّسۡتَقِيمٖ١٦﴾[المائدة: ۱۵-۱۶].

«ای اهل کتاب، رسول ما (محمد) نزد شما آمده تا برای شما بسیاری از چیزهایی را که از کتاب (تورات و انجیل) پنهان می‌کردید، بیان کند و از بسیاری (از مسائل که نیازی بدان‌ها نیست) می‌گذرد. از جانب خدا نزد شما نور و کتاب روشنگری آمده است. خداوند با آن، کسی را به راههای امن و امان هدایت می‌کند که در پی کسب خشنودی وی باشند و با خواست و فرمان خود، آنان را از تاریکیها بیرون می‌‌آورد و به سوی نور می‌برد و به راه راست رهنمود می‌شود».

ابن کثیر می‌گوید: «اختصاص یافتن شام به پرتو نور رسالت اشاره به استقرار و پا بر جا شدن دین در سرزمین شام دارد. چنانکه شام در آخر الزمان، پایگاهی برای اسلام و مسلمانان می‌گردد و عیسی بن مریم در دمشق در مناره شرقی بیضاء نزول می‌نماید» و در صحیحین آمده است: «همواره گروهی از امت من بر حق خواهند ماند. هر کس آنان را خوار و یا با آنان مخالفت نماید، نمی‌تواند به آنان زیانی برساند و تا قیام قیامت آنان در مسیر حق باقی خواهند ماند». و در صحیح بخاری آمده است که آنها در شام خواهند بود [۱۱۰].

[۱۰۸] وقفات تربویه مع السیرة، احمد فرید، ص ۴۶. [۱۰۹] احمد، ج ۵، ص ۲۶۲ – الحاکم، ج ۲، ص ۶۰۰ – مجمع الزوائد، ج ۸، ص ۲۲۲ و اسناد احمد حسن وله شواهد تقویه و قال الحاکم صحیح الاسناد و لم یخرجاه و وافقه الذهبی. [۱۱۰] تفسیر ابن کثیر، ج ۱، ص ۱۸۴ – البخاری، کتاب الاعتصام بالکتاب والسنة، ج ۸، ص ۱۸۹، شمارۀ ۷۳۱۱.