اقوام و قبایل عرب
مورخین عرب، اقوام و قبایل عرب را به سه دسته تقسیم کردهاند: [۸۱]
۱- عرب بائده: یعنی قدیمیترین قبایل عرب که مدتها قبل از اسلام از بین رفته بودند.
۲- عرب عاربه: «بنوقحطان» که بعد از «عرب بائده» ساکنان اصلی سرزمین عرب بودند و مسکن اصلیشان مملکت یمن بود.
۳- عرب مستعربه: «بنواسماعیل» یعنی فرزندآنحضرت اسماعیل که در سرزمین حجاز ساکن بودند. بنوقحطان و بنواسماعیل (که آنها را قبایل «عدنانی» نیز میگویند) هنگام ظهور اسلام ساکنان اصلی سرزمین عرب بودند. علاوه بر آنها قوم یهود نیز به صورت پراکنده در آنجا زندگی میکرد. بنابراین، در حقیقت سرزمین عرب تا آن زمان از سه عنصر مختلف مرکب بود و هر عنصری از قبایل و شاخههای بیشماری تشکیل شده بود که از یمن تا شام پراکنده بودند. آنها شاخههای کوچک و مختلفی داشتند و چون در این کتاب در جاهای مختلف نامهای آنها ذکر میشود، لذا تذکره مختصری از آنان ذیلاً بیان میگردد.
[۸۱] از اینجا تا حکومتهای قدیم عرب بر کتاب اضافه شده است. (سلیمان ندوی)