توضیح لازم
وقایع ایلاء، تخییر و تبانی عایشه و حفصه به گونهای بیان شدهاند که گویا وقایع زمانهای مختلفی هستند و برای افراد ظاهر بین این شبهه پیش میآید که رسول اکرم ج از ازواج مطهرات همیشه آزردگی خاطر داشتند. در حالی که در واقع، این هرسه مورد همزمان روی دادهاند. در صحیح بخاری، «کتاب النکاح، باب موعظة الرجل ابنته» از ابن عباس صریحاً نقل شده که کنارهگیری آنحضرت از ازواج مطهرات بر اثر توطئۀ آنها، سبب نزول آیۀ تخییر و افشای راز، مربوط به یک زمان هستند.
حافظ ابن حجر در بیان اسباب متعدد کنارهگیری آنحضرت مرقوم میدارد:
«وهذا هو اللائق بمكارم أخلاقه ج وسعة صدره وكثرة صفحه وإن ذلك لم يقع منه حتى تكرر موجبه منهن» (فتح الباری ۹ / ۲۵۴). «با مکارم اخلاق و گشادهدلی و کثرت عفو آنحضرت همین مناسب است، و آنحضرت تا زمانی که از آنها کراراً اینگونه حرکات را مشاهده نکرده بودند، اقدام به چنین عملی نمیکردند».