فروغ جاویدان، سیرت پیامبر، صحیح ترین و جامع ترین کتاب سیره نبوی و تاریخ صدر اسلام - جلد اول

بت‌های معروف و پرستندگان آن‌ها به شرح ذیل‌اند:

مجسمۀ بزرگترین بت «هُبُل» بر پشت بام خانه کعبه نصب شده بود. قریش در جنگ‌ها او را به یاری می‌طلبیدند، بت‌پرستی را میان اعراب شخصی به نام «عمرو بن لُحَی» بنیاد نهاد، نام اصلی وی «ربیعه بن حارثه» بود. قبیله معروف عرب «خزاعه» از نسل وی است. قبل از عمرو «جرهم» متولی خانه کعبه بود، عمرو با او جنگید و او رفت در آنجا دید که مردم بت‌ها را می‌پرستیدند، پرسید: چرا این‌ها را می‌پرستید؟ گفتند: این‌ها حاجات ما را برآورده می‌کنند و در جنگ‌ها، فتح و پیروزی را نصیب ما می‌گردانند، اگر قحط‌سالی شود باران می‌فرستند؛ عمرو چند بت از آنان خریداری کرد و آورد در اطراف خانه کعبه قرار داد. چون کعبه مرکز تجمع اعراب بود، لذا بت‌پرستی میان تمام قبایل رواج گرفت.

قدیمی‌ترین بت «منات» بود که نزدیک به «قدید» در ساحل دریا نصب شده بود. اوس و خزرج (یعنی مردم مدینه) نزد آن رفته نذر و نیاز می‌کردند و هنگامی که از حج خانه کعبه برمی‌گشتند، همانجا خود را از احرام بیرون می‌کردند. «هذیل و خزاعه» نیز آن را می‌پرستیدند [۹۱].

«یاقوت حموی» در کتاب «معجم البلدان» در فصل «ذکر مکه» نوشته است: «علت رواج بت‌پرستی در میان اعراب این مسئله شد که قبایل عرب از اطراف و اکناف به حج می‌آمدند، هنگام بازگشت سنگ‌های حرم را با خود برده و به صورت بت‌های کعبه تراشیده آن‌ها را پرستش می‌کردند».

[۹۱] معجم البلدان، ذکر منات.