مقدمۀ کتاب
الحمد لله رب العالمين والصلاة والسلام على سيد الأنبياء والمرسلين وبعد...
دوست داریم که برای خوانندگان محترم کتابی را پیشکش نمائیم که آن پاره‌ای از حقایق را، از افکار و معتقدات برخی گروه‌های فکری وسیاسی احزاب، ادیان، مذاهب وفرقه‌ها، تقدیم نماید، ومعلومات جدیدی در باب خود باشد. عصرحاضر انقلاب وپیشرفتی را، در اتصالات وعلاقه‌ها، نقل افکار ومعلومات، کوتاهی زمان ومکان، مشاهده می‌کند که هرگز در گذشـته ندیده بود، بحدی که گوئی تمام عالم یک قریۀ کوچک است [۱]انقلاب وپیشرفت مذکور عده‌ای از نتایج و مشکلات را به بار آورده که مردم سابق به آن‌ها دوچار نبودند، از آن جمله این که گوشه گیری حالا برای هیچ کس ممکن نیست، نه افراد می‌توانند گوشه گیری اختیار کنند و نـه دولت‌ها، و از آنجمله مشکلات این که افراد این زمان خود را در مقابل موجی از معلومات پراگنده ومتناقض، از احزاب، گروه‌های سیاسی، مذاهب، ادیان وفلسفه‌ها، میابند، که نمی‌توانند حق را از باطل تمییز کنند.
- به همین منظور خواستیم برای آماده سازی کتابی علمی وموضوعی اقدام نمائیم که تمام آن معلومات را در بر گیرد، و ازخلال آن بتوانیم برای خوانندگان محترم بحث سریعی که حقایق را در چوکات دقیق مو ضوعی بگنجاند تقدیم نمائیم، البته بحثی خالی از اسهاب وپرگویی، بدور ازسطحی گرایی وعدم تحقیق، ملتزم به صدق وامانت، مجتنب از تاخت و تاز، ومعتمد بر مصادر ومراجع بنا برین ما آرزو مندیم که برای خوانندۀ محترم یک حقیقت علمی را تقدیم نموده باشیم.
در اینجا مناسب است گفته شود که بحث ما متوجه حرکات ومذاهبی است که فعلاًُزنده‌اند و وجود واقعی خویش را درعالم امروزی حفظ نموده‌اند، اما حرکات ومذاهبی که فرسوده شده‌اند و زمان اثر آن‌ها را از خود زدوده است و ازحافظۀ تاریخ بدور افتیده‌اند، از بحث ماخارج‌اند وبه آن‌ها توجهی نکرده‌ایم.
ما که به حرکات و مذاهب ازبین رفته توجهی نکردیم، وبحث خود را متوجه مذاهب معاصرنموده‌ایم البته بدین معنی نیست که آن‌ها ارزشی ندارند و این‌ها باارزش‌اند، بلکه خواستیم با این عمل خویش توشۀ فکری وعلمی معتمدی برای جوانان عصرتقدیم بداریم، تا بدین وسیله عقاید وافکار زمانۀ خویش را بدانند، و راه برای شان روشن گردیده، وبتوانند موقف مناسبی، در پذیرش و یا تردید آن اتخاذ نمایند. موضوعات کتاب را به ترتیب حروف ابجد تهیه نموده‌ایم که آن دوفایدۀ مهم را در بر دارد: اول آسانی یافتن موضوع، دوم: اضافه کردن هر موضوع جدیدی که در آینده دریافت شود، درجای مناسبش، درچاپ‌های آینده به سهولت انجام خواهد شد.
طرزی که در بحث از گروهها، احزاب وادیان از آن پیروی شده قرار آتی می‌باشد:
۱- تعریف: وآن عبارت از شناخت مختصری است که تقریباً همۀ موضوع را به طور اختصار در بر می‌گیرد.
۲- تأسیس وافراد برازنده: اینجا سخن از اوائل پیدایش حزب، اهداف رهبران، وعلل ایجاد آن می‌باشد، همچنان تعریف اشخاص برازندۀ آن که از خود اثری در حزب گذاشته باشند ودرپیشبرد حزب سهم فعالی داشته باشند، تحت این عنوان ذکر می‌شود.
۳- افکار ومعتقدات: درین بحث سخن از عقاید، افکار، خصوصیات مهم حزب، سلوک افراد حزب، طرز تفکر آنان، ذکر مبادی واساسات حزب، وهرآنچه که به آن‌ها تعلق می‌گیرد، می‌باشد، این بحث مهم‌ترین و دراز‌ترین بحث در هر حرکت ومذهب خواهد بود.
۴- ریشه‌های فکری و اعتقادی: دراین بحث ذکر منابعی می‌شود که حزب ویا افکار ومعتقداتش از آن‌ها اخذ شده باشد.
۵- انتشار وجاهای نفوذ: زیز این عنوان ذکر جاهائی می‌شود که عقاید وافکار حزب آنجا وجود داشته باشد، وهمچنان اندازۀ نفوذ واسباب تأیید وقوت آن، یاد آوری می‌گردد.
۶- مراجع: اینجا ذکر مراجعی می‌شود که در بحث از آن استفاده شده، تا اگرکسی بخواهد که معلومات بیشتری حاصل کند به آن مراجع روی بیاورد.
قبل از شروع درکتاب مناسب است که برای خوانندگان محترم معذرت خویش را، از کمبودی‌ها وناهنجاری‌هائی که درکتاب میابند تقدیم بداریم، زیرا مشکل بودن موضوع، وتنوع مباحثش، علاوه بر پیچیدگی آن وکمی مراجع برای بعضی مذاهب همۀ این‌ها موانع قویی در راه رسیدن به مطلوب ایجاد می‌کنند، لیکن کوشش ما درین کار آنست که هدف ما، که عبارت از تقدیم نمودن مجموعه‌ای از معلومات معتمد به شکل مسلسل است، برآورده شود.
و امیدواریم که درکار خود موفق شده باشیم، وتاحدی کامیابی را به دست آورده باشیم، همچنان آرزومندیم که درآینده، با اضافه نمودن موضوعات جدید ومراجعۀ موضوعات سابقه نیز خدمتی به کتاب نماییم، به همین مناسبت ما به آراء، نظریات وملاحظات برادران خواننده ضرورت داریم، خصوصاًَبه نظریات آنانیکه مشغول به مباحث علمی‌اند، یعنی مباحثی که کتاب بر آن‌ها مشتمل است، نظریات
و ملاحظاتی که برای ما بیاید إن شاء مورد توجه جدی قرار خواهد گرفت.
ومن الله التوفيق
مدیر عمومی مرکز عالمی جوانان مسلمان
د. مانع ابن حماد الجهنی
[۱] یعنی: تمام عالم از احوال همدیگر چنان زود باخبر می‌شوند که گوئی افراد یک قریۀ کوچک‌اند. م