دوم: اسماعیلیۀ فاطمیه:
- این همان حرکت اسماعیلیۀ اصلی است که چندین مرحله را پشت سر گذاشته است:
۱- مرحلۀ اخفاء و پنهان بودن: این مرحله از زمان موت اسماعیل (۱۴۳هـ) شروع می‌شود و تا ظهور عبد الله مهدی دوام می‌کند و به سبب پنهان بودن شان در نام‌های إمامان این دوره نیز اختلاف است.
۲- ابتداء ظهور: ابتداء ظهور از دوران حسن بن حوشب داعی شروع می‌شود که وی دولت اسماعیلیه را در یمن سال ۲۶۶هـ تأسیس نمود، فعالیتش به شمال افریقا هم رسید و بزرگان کتامه را از خود کرد، در پی وی رفیقش علی بن فضل ظهور نموده دعوای نبوت کرد و پیروان خود را گفت که دیگر نماز و روزه بالای شما نیست.
۳- مرحلۀ ظهور: این مرحله وقتی شروع می‌شود که عبید الله مهدی ظاهر شد، وی در سلمیۀ سوریه مقیم بود، بعدا از آنجا به شمال افریقا گریخت و در آنجا با یاران و همکاران کتامۀ خود پیوست و از آنان یاری خواست.
- عبید الله، داعی خود أبو عبد الله صنعانی شیعه و برادرش أبو عباس را گشت، آنهم بخـاطر تردد آنـدو در شخصیت عبید الله، زیرا آندو می‌گفتند که وی غیر آنست که در سلمیه دیده بودند.
- عبید الله اولین دولت اسماعیلیۀ فاطمی را در مهدیه افریقا (تونس) تأسیس کرد، و در سال ۲۹۷هـ بالای رقاده سلطه یافت، بعد از وی فاطمی‌ها پیهم بر حکومت خود ادامه دادند که پادشاهان شان قرار ذیل است:
* المنصور بالله (أبو طاهر اسماعیل) ۳۳۴- ۳۴۱هـ.
* المعز لدین الله (أبو تمیم معد) ۳۴۱- ۳۶۵هـ
- در دور حکومت وی سال ۳۵۸هـ مصر فتح شد، و در رمضان سال ۳۶۲ه خود معز آنجا نقل مکان نمود.
* العزیز بالله (أبو منصور نزار) ۳۶۵- ۳۸۶هـ
* الحاکم بامر الله (أبو علی منصور) ۳۸۶- ۴۱۱هـ.
* الظاهر (أبو الحسن علی) ۴۱۱- ۴۲۷هـ
* المستنصر بالله (أبو تمیم) ۴۲۷ه سال ۴۸۷ وفات نمود.
- بعد از وفات وی اسماعیلیۀ فاطمی به دو بخش تقسیم شد:
۱- نزاریة شرقیه. ۲- مستعلیة غربیه.
- سبب پارچه شدن شان این بود که مستنصر وصیت کرد که بعد از وی نزار حکومت را به دست گیرد چون وی پسر بزرگش بود، ولی افضل بن بدر جمالی که وزیر بود، نزار را دور ساخت و امامت پسر خرد وی مستعلی را اعلان نمود، زیرا مستعلی خواهر زادۀ وزیر بود، نزار را گرفتار نموده در زندان انداخت و دروازۀ زندان را دیوار نمود و نزار در آنجا مرد.
- حکومت فاطمیۀ مستعلیه بر مصر، حجاز و یمن، به کمک صلیحی‌ها ادامه یافت و امامان شان قرار ذیل‌اند:
* المستعلی (أبوالقاسم احمد) ۴۸۷- ۴۹۵هـ.
* الآمر (أبو علی منصور) ۴۹۵- ۵۲۵هـ.
* الحافظ (أبو المیمون عبد المجید) ۵۲۵- ۵۴۴هـ.
* الفائز (أبو القاسم عیسى) ۵۴۴- ۵۴۹هـ.
* العاضد (أبومحمد عبد الله) ۵۴۹- ۵۵۵هـ.
- زوال دولت شان توسط صلاح الدین ایوبی شد.