۲- مستشرقین منصف:
- هادریان ریلاند (ت۱۷۱۸م) Hardrian Roland: وی استاذ لغات شرق در دانشگاه اوترشت در هولندا بود، کتابی دارد بنام «الديانة المحمدية» در دو جزء، به لغت لاتینی، لیکن کلیسا کتاب وی را در اروپا در جملۀ کتاب‌هائی قرار داد که استفاده از آن‌ها ممنوع است.
- یوهان.ج. رایسکه (۱۷۱۶- ۱۷۷۴م) j. J. Reiske: وی اولین مستشرق آلمانی قابل ذکر است، بخاطر موقف ایجابی و میلانش به اسلام متهم به کفر و زندقه شد، زندگی خشن و سختی سپری نمود و به مرض سل مرد، به کوشش وی مرکز خوبی برای تدریس و تحقیق لغت عربی در آلمان ایجاد شد.
- سلفستر دی ساسی (۱۸۳۸م) SiIstre de sacy: وی توجه جدی به ادب و نحو نمود، و ازغور و بررسی در علوم اسلامی کناره گرفت، و به کوشش وی پاریس مرکز تدریسات علوم عربی گردید، وی از جملۀ کسانی بود که رفاعۀ طهطاوی با ایشان ملاقات و دیدار نموده بود.
- توماس ارنولد انگلیس (۱۸۶۴- ۱۹۳۰م): وی کتابی دارد بنام «الدعوة إلى الإسلام» که به ترکی، اردو، و عربی ترجمه شده است.
- غوستاف لوبون: وی مستشرق فیلسوف مادیگرا بود به هیچ دین ایمان نداشت، انصاف وی و توصیفش از تمدن اسلامی، در مباحث و کتبش باعث شده که غربی‌ها به آن توجهی نکنند و از وی ستایشی ننمایند.
- زیـجرید هونکه: نوشـته‌های وی نیز منصفانه است، و در کتاب مشهور خود «شمس العرب تسطع على الغرب» تأثیر تمدن عربی بر غرب را ابراز نموده است.
- و از جملۀ منصفین: جاک بیرک، انا ماری شمل، کار لایل، رینیه جینو، دکتور جرینیه و جوته آلمانی‌اند.