تأسیس و افراد برازندۀ آن:
- مؤسس آن أبوالعباس احمد بن محمد بن مختار بن احمد بن محمد سالم تجانی است، که در سال‌های (۱۱۵۰- ۱۲۳۰هـ) (۱۷۳۷- ۱۸۱۵م) زندگی نموده و تولدش در قریۀ (عین ماضی) بوده، این قریه از قریه‌های الصحراء متعلق الجزایر فعلی می‌باشد.
- علوم شرعی را فرا گرفت و به مناطق: فاس، تلمسان، تونس، قاهره، مکه، مدینه، و وهران سفر نموده بود.
- طریقۀ خود را سال (۱۱۹۶هـ) در قریۀ أبو سمغون ایجاد نمود و مرکز اولی این طریقه قریۀ فاس بود که از همان جا به تمام افریقا انتشار یافت.
- از مشهور‌ترین آثارش که از خود به جاگذاشت یکی برج تجانی است که در فاس موقعیت دارد، و دومی کتابش است بنام «جواهر المعاني و بلوغ الاماني في فیض سیـدي أبو العباس التجـاني»، این کتاب را شاگرد تجانی علی حرازم جمع آوری نموده است.