انتشار و جاهای نفوذ:
- سرزمینی که بر آن اسماعیلیها سیطره و تسلط داشتند نظر به تغییر اوضاع و گردش احوال، در طول و عرض خود، در مدت زمان طویلی، از هم مختلف بوده است، نفوذ آنان همۀ عالم اسلامی را دربر میگیرد، اما به تشکیلات مختلـف که در هروقت و زمان از هم تفاوت میکند:
* قرامطه بر الجزیره، بلاد شام، عراق و ماوراء النهر سلطه داشتند.
* فاطمیها دولتی پایه گذاری کردند که امتدادش از محیط اطلس و شمال افریقا بود، و مصر و شام را نیز قبضه نمودند، مردم عراق نیز به مذهب شان گردن نهادند و در سال ۵۴۰هـ بنام آنان بر منابر بغداد خطبه خوانده میشد، لیکن دولت شان به دست صلاح الدین ایوبی سرنگون گردید.
* آغاخانیها در نیروبی، دار السلام، زنجبار، مدغشقر، کنغو، بلجیکی، هند، پاکستان و سوریه سکونت دارند، و مرکز رهبری عمومی شان شهر کراچی است.
* بهره در یمن و هند و سواحل نزدیک به این دو منطقه زندگی اختیار نمودهاند.
* اسماعیلیۀ شام چند قلعه و حصاری را در طول و عرض شهرها تصرف نمودهاند که تا این زمان هم بقایایى از آنان در سلمیه، خوابی، قدموس، مصیاف، بانیاس و الکهف موجود است.
* حشاشین در ایران پراگنده شدند، و قلعه الموت را در جنوب بحر قزوین تصرف نمودند، سلطنت شان وسعت پیدا کرد، اقلیم بزرگی را در میان دولت عباسی سنی مذهب، به خود اختصاص دادند، قلعهها و حصارها را پیهم تصرف میکردند تاکه به بانیاس، حلب و موصل رسیدند، و یکی از آنان در زمان صلیبیها قضاء دمشق را به عهده گرفت، بالآخره سلطنت شان را هلاکو مغلى برچید.