بلوغ المرام من أدلة الأحکام - ترجمه فارسی

١٤- نماز عید فطر و قربان

٣٨٥- عَنْ عَائشةَ رضي اللَّهُ عنها قالت: قالَ رسولُ الله صلى الله عليه وآله وسلم: «الفطرُ يَوْمَ يُفْطِرُ النّاسُ والأضحى يَوْمَ يُضَحِّي النّاس». رواهُ التِّرمذيُّ.

٣٨٥- از عایشه رضی الله عنها روایت است که رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم فرمود: «عید فطر روزی است که مردم افطار می‌کنند و عید قربان روزی است که مردم قربانی کنند». ترمذی روایت کرده است.

٣٨٦- وَعَنْ أَبي عُميْر بنِ أَنسٍ رضي اللَّهُ عَنْهُما عَنْ عُمُومَةٍ لَهُ من أصحاب النبي صلى الله عليه وآله وسلم، أَنَّ رَكْباً جاءُوا إلى النبي صلى الله عليه وآله وسلم يشهدون أَنّهُمْ رأَوُا الهِلالَ بالأمْسِ فأَمَرَهُم أَنْ يُفْطروا وإذا أَصْبحُوا أَنْ يَغْدُوا إلى مُصَلَّاهُمْ. رواهُ أَحْمَدُ وأَبُو داودَ وهذا لَفْظُهُ وإسنَادُهُ صحيحٌ.

٣٨٦- ابوعمیر بن انس از یکی از عموهایش که از اصحاب بوده روایت می کند که گروهی آمدند و گواهی دادند که روز گذشته هلال ماه را دیده‌اند، پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم به اصحاب دستور داد که (روزه‌ی شان را) افطار کنند، و فردا صبح برای نماز عید به (مصلی) عیدگاه بروند. احمد و ابوداود روایت کرده است و ابن لفظ ابوداود است و اسناد آن صحیح است.

٣٨٧- وَعَنْ أَنَسٍ رَضي اللَّهُ عنهُ قالَ: كانَ رسُولُ الله صلى الله عليه وآله وسلم لا يغْدُو يوْمَ الفِطْر حتى يأكُلَ تَمَراتِ. أَخْرَجَهُ البخاريُّ. وفي روايةٍ مُعَلّقةٍ ووصلها أَحْمَدُ: وَيَأكُلُهُنَّ أفراداً.

٣٨٧- انس رضی الله عنه می‌گوید: رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم روز عید فطر تا چند عدد خرما نمی‌خورد (عدد آن فرد بود) از خانه بیرون نمی‌شد. بخاری روایت کرده است و در روایتی بصورت معلق در بخاری که احمد آن را وصل نموده آمده: عدد خرماهایی که می‌خورند فرد بود.

٣٨٨- وعَن ابْنِ بُرَيْدةَ عَنْ أَبيهِ رضيَ اللَّهُ عَنْهُما قال: كانَ النبيُّ صلى الله عليه وآله وسلم لا يخْرُجُ يَوْمَ الْفِطْرِ حتى يطْعَمَ ولا يَطْعَمُ يَوْمَ الأضحى حتّى يُصَلي.

رَواهُ أَحْمَدُ والترمذي وصحّحه ابْنُ حِبّان.

٣٨٨- ابن بریده از پدرش روایت می‌کند که رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم و روز عید فطر تا چیزی نمی‌خورد (برای نماز) بیرون نمی‌شد، و در روز عید قربان چیزی نمی‌خورد؛ تا اینکه نماز را بخواند. احمد، ترمذی روایت کرده است، و ابن حبان صحیح دانسته است.

٣٨٩- وَعَن أُمِّ عطيّة رضيَ الله عَنْهَا قالت: أُمِرْنا أَنْ نُخْرِجَ الْعواتِقَ والحُيّضَ في العيديْنِ يَشْهَدْنَ الْخَيْرَ وَدعْوَةَ المسْلمينَ ويعْتَزلُ الحُيّضُ المصلى. مُتّفقٌ علَيه.

٣٨٩- ام عطیه رضی الله عنها می‌گوید: به ما دستور دادند که دختران با حجابی که از خانه بیرون نمی‌شوند، و خانم‌هایی که عادت ماهیانه هستند، با خودمان به نمازهای عید فطر و قربان بیاوریم؛ تا در خیر و دعا مسلمانان شرکت داشته باشند، البته خانمهایی که در عادت ماهیانه هستند؛ (در گوش‌های) بیرون مصلی بمانند. متفق علیه.

٣٩٠- وعن ابْنِ عُمَرَ رضي اللَّهُ عَنْهُمَا قالَ: كانَ رسُولُ الله صلى الله عليه وآله وسلم وَأَبُو بكر وعُمَرُ يصلونَ العِيديْنِ قَبْلَ الخُطْبةِ. مُتّفقٌ عليه.

٣٩٠- ابن عمر رضی الله عنها می‌گوید: رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم و ابوبکر و عمر نمازهای عید فطر و قربان را قبل از خطبه می‌خواندند.

٣٩١- وعن ابْنِ عَبّاسٍ رضيَ اللَّهُ عَنْهُما أنَّ النّبيَّ صلى الله عليه وآله وسلم صَلى يَوْمَ العيدِ رَكْعَتَيْنِ لمْ يُصَل قَبْلَهُمَا ولا بَعْدهُما. أَخْرجَهُ السّبْعة.

٣٩١- ابن عباس رضی الله عنهما می‌گوید: پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم نماز عید و قربان را دو رکعت خواند و قبل و بعد از آن هیچ نمازی نخواند. سبعه روایت کرده‌اند.

٣٩٢- وَعَنْهُ رَضِيَ الله عَنْهُ: أَنَّ النَّبِيَّ صلى الله عليه وآله وسلم الْعِيدَ بِلا أَذَانٍ وَلا إِقَامَةٍ. أَخْرَجَهُ أَبُو دَاوُدَ وأَصْلُهُ فِي الْبُخَارِيِّ.

٣٩٢- وازاو (ابن عباس) رضی الله عنهما روایت است که پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم نماز عید را بدون اذان و اقامه خواند. ابوداود روایت کرده و اصل آن در بخاری است.

٣٩٣- وَعَنْ أَبِي سَعِيدٍ رَضِيَ الله عَنْهُ قَالَ: كَانَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وآله وسلم لا يُصَلِّي قَبْلَ الْعِيدِ شَيْئاً فَإِذَا رَجَعَ إِلَى مَنْزِلِهِ صَلَّى رَكْعَتَيْنِ. رَوَاهُ ابْنُ مَاجَهْ بِإِسْنَادٍ حَسَنٍ.

٣٩٣- ابو سعید رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم قبل از نماز عید هیچ نمازی نمی‌خواند؛ پس وقتی که به خانه بر می‌گشت، دو رکعت می‌خواند. ابن ماجه با اسناد حسن روایت کرده است.

٣٩٤- وَعَنْهُ رضی الله عنه قَالَ: كَانَ النَّبِيُّ صلى الله عليه وآله وسلم يَخْرُجُ يَوْمَ الْفِطْرِ وَالأَضْحَى إلَى الْمُصَلَّى وَأَوَّلُ شَيْء يَبْدَأُ بِهِ الصَّلاةَ ثُمّ يَنْصَرِفُ فَيَقُومُ مُقَابِلَ النَّاسِ وَالنَّاسُ عَلَى صُفُوفِهِمْ فَيَعِظُهُمْ وَيَأْمُرُهُمْ. مُتَّفَقَ عَلَيْهِ.

٣٩٤- وازاو (ابو سعید) رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم در روزهای عید فطر و قربان به سوی مصلی بیرون می‌رفت و اولین کاری که می‌کرد، نماز می‌خواند و سپس بر می‌خواست و رو به مردم می‌ایستاد و در حالی که مردم در صف‌های شان نشسته بودند؛ آن‌ها را موعظه می‌کرد و به آن‌ها فرمان می‌داد. متفق علیه

٣٩٥- وَعَنْ عَمْروِ بْنِ شُعَيْبٍ عَنْ أَبِيهِ عَنْ جِدِّهِ رَضِيَ الله عَنْهُمْ قَالَ: قَالَ نَّبِيُّ الله صلى الله عليه وآله وسلم: «التَّكْبِيرُ فِي الْفِطْرِ سَبْعٌ فِي الأُولَى وَخَمْسٌ فِي الأُخْرَى وَالْقِرَاءَةُ بَعْدَهُمَا كِلْتْيِهِمَا». أَخْرَجَهُ أَبُو دَاوُدَ وَنَقَلَ التِّرْمِذِيُّ عَنْ الْبُخَارِيِّ تَصْحِيحَهُ.

٣٩٥- عمروبن شعیب از پدرش از پدر بزرگش روایت می‌کند که پیامبر خدا صلى الله علیه وآله وسلم فرمود: «تکبیرها در نماز عید فطر در رکعت اول آن هفت تا و در رکعت دوم آن پنج تاست، و قراءت (حمد و سوره) پس از تکبیر است». ابوداود روایت کرده است و ترمذی از بخاری صحت این حدیث را نقل کرده است.

٣٩٦- وعنْ أَبي واقِدٍ الليثيِّ رضيَ اللَّهُ عَنْهُ قال: كانَ النبيُّ صلى الله عليه وآله وسلم يَقْرَأُ في الْفِطْر والأضحى بقاف واقْتَرَبَتْ. أَخْرجهُ مُسْلمٌ.

٣٩٦- ابو واقد لیثی رضی الله عنه می‌گوید: پیامبر صلی الله علیه وسلم در نمازهای عید قربان و فطر سوره‌های {ق} و{اقتربت} را می‌خواند. مسلم روایت کرده است.

٣٩٧- وَعَنْ جابرٍ رضيَ اللَّهُ عَنْهُ قالَ: كانَ رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه وآله وسلم إذا كانَ يوْمُ الْعيدِ خَالَفَ الطّريقَ. أَخْرَجَهُ الْبُخَاريُّ. وَلأبي دَاوُدَ عن ابْنِ عُمَرَ رضيَ اللَّهُ عنهما نَحْوُهُ.

٣٩٧- جابر رضی الله عنه می‌گوید: رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم در روز عید از راهی که به عیدگاه می‌رفت بر نمی‌گشت، بلکه از راهی دیگر بر می‌گشت. بخاری روایت کرده است و ابوداود روایتی به همین معنا از ابن عمر آورده است.

٣٩٨- وَعَنْ أَنَسٍ رَضَي اللَّهُ عَنْهُ قالَ: قَدمَ رسولُ الله صلى الله عليه وآله وسلم المدينة وَلهُم يَوْمان يَلْعبُون فيهما فقَالَ: «قَدْ أَبْدلَكمُ الله بِهِمَا خَيْراً منهما: يومَ الأضحْى ويوْمَ الْفِطْر». أَخْرَجَهُ أَبو داوُد والنسائي بإسنْادٍ صحيح.

٣٩٨- انس رضی الله عنه می‌گوید: رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم به مدینه آمد در حالی که اهل مدینه در سال دو روز مخصوصی داشتند که در آن (به شادی می‌پرداختند و) بازی می‌کردند، پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم فرمود:

«خداوند در عوض این دو روز به شما دو روز بهتر داده است و آن دو روز، روز عید قربان و عید فطر است». ابوداود و نسائی با اسناد صحیح روایت کرده‌اند.

٣٩٩- وعَنْ علي رَضيَ اللَّهُ عَنْهُ قالَ: مِنَ السُّنّةِ أَنْ تَخْرُج إلى العِيدِ مَاشياً. رواهُ التّرْمِذيُّ وحَسّنهُ.

٣٩٩- علی رضی الله عنه می‌گوید: سنت این است که نماز گزار پیاده به نماز عید برود. ترمذی روایت کرده و آن را حسن دانسته است.

٤٠٠- وعنْ أبي هُرَيرة رضيَ اللَّهُ عَنْهُ: أَنّهُمْ أصَابُهم مطَرٌ في يَوْم عيدٍ فصَلى بهمُ النّبيُّ صلى الله عليه وآله وسلم صَلاةَ الْعيدِ في المسجدِ. رَوَاهُ أَبو دَاوُدَ بإسْنادٍ لَيِّن.

٤٠٠- از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که در یکی از روزهای عید؛ باران بارید، لذا پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم نماز عید را برای شان در مسجد خواند. ابوداود با اسناد لین (ضعیف) روایت کرده است.