٢- بر (نیکی کردن) و رعایت پیوند خویشاوندی
١٢٥٢- عنْ أبي هُريرة رضي اللّهُ عنهُ قال: قال رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم: «مَنْ أَحَبَّ أَن يُبْسَطَ لهُ في رزقهِ وأَنْ يُنْسَأ في أَثره فَلْيصلْ رَحِمَهُ» أَخرجه البُخاري.
١٢٥٢- از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «کسی که دوست دارد، روزیش فراخ و زیاد، وعمرش طولانی (و مفید) باشد؛ پیوند خویشاوندی را رعایت کند» بخاری روایت کرده است.
١٢٥٣- وَعَن جُبير بن مطعم رضي اللّهُ عنهُ قال: قال رسولُ اللّهِ صلى الله عليه وآله وسلم: «لا يدخلُ الجنّةَ قاطعٌ» يعْني قاطع رحم. مُتفقٌ عَلَيْه.
١٢٥٣- از جبیر بن مطعم رضی الله عنه روایت است که پیامبر خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «قطع کننده پیوند خویشاوندی وارد بهشت نمیشود».
متفق علیه.
١٢٥٤- وعن المُغيرة بنِ شُعْبةَ رضي اللّهُ عنهُ أنَّ رسول اللّهِ صلى الله عليه وآله وسلم قالَ: «إنَّ اللّهَ حَرَّمَ عَلَيْكم عُقُوق الأمهات ووَأدَ البنات وَمَنْعاً وَهَات وكرهَ لكُمْ قيلَ وقالَ وكثرةَ السُّؤال وإضاعةَ المالِ» مُتّفقٌ عَليه.
١٢٥٤- از مغیره بن شعبه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «خداوند نافرمانی مادران، و زنده به گور کردن دختران، و مال (و قرض) به کسی ندادن و طلب کردن (از دیگران) بر شما حرام کرده است، و جارو جنجال کردن و به کثرت سؤالهای بیجا کردن و اسراف و نابود کردن اموال را برای تان ناپسند قرار داده است» متفق علیه.
١٢٥٥- وعن عبد الله بن عمرو بن العاص رضي الله عنهُما عن النَّبي صلى الله عليه وآله وسلم قال: «رِضى الله في رِضى الوالِدين وسَخْطُ الله في سَخْطِ الوالدين». أخرجه الترمذي وصحَّحه ابنُ حبان والحاكم.
١٢٥٥- از عبدالله بن عمر رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «خشنودی خداوند در خشنودی پدر و مادر است و خشم (و نارضایتی) خداوند در نارضایتی (و خشم) پدر و مادر است» ترمذی روایت کرده، و ابن حبان و حاکم صحیح دانستهاند.
١٢٥٦- وعَنْ أَنسٍ رضي اللّهُ عنهُ عنِ النّبي صلى الله عليه وآله وسلم قال: «والذي نفسي بيدهِ لا يؤمنُ عَبْدٌ حتى يحبَّ لجارهِ أَو لأخيه ما يحبُّ لِنفسِهِ» مُتّفقٌ عَلَيه.
١٢٥٦- از انس رضی الله عنه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «سوگند به ذاتی که جانم در دست اوست هیچ بنده ای ایمان ندارد؛ تا برای همسایه یا برادرش بپسندد آنچه برای خود میپسندد». متفق علیه.
١٢٥٧- وعَنْ ابنِ مَسْعودٍ رضي الله عنهُ قال: سألتُ رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم: أَي الذَّنبِ أَعْظمُ؟ قالَ: «أَنْ تجعَل لله نداً وهوَ خَلَقَك» قُلْتُ: ثمَّ أَيٌّ؟ قال: «أَن تقتل ولدك خشية أن يأكُلَ مَعَك» قُلْتُ: ثمَّ أَيٌّ؟ قالَ: «أَن تُزاني بحليلة جارك» مُتفق عليه.
١٢٥٧- ابن مسعود رضی الله عنه میگوید: از رسول خدا پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم پرسیم کدام گناه بزرگتر است؟ فرمود: «آن که برای خدا شریکی قرار دهی، در حالی که او تو را آفریده است» گفتم: سپس کدام؟ فرمود: «فرزندت از بیم آن که با تو غذا بخورد؛ بکشی» گفتم بعد از آن؟ فرمود: «این که با زن همسایهات زنا کنی». متفق علیه.
١٢٥٨- وعَنْ عبد الله بن عمرو بن العاص رضي اللّهُ عنهما أنَّ رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم قال: «مِنَ الكبائر شَتمُ الرَّجل والديهِ» قيل: وَهَلْ يسُبُّ الرجل والديهِ؟ قال: «نعمْ يُسبُّ أَبا الرَّجُلِ فَيَسُبُّ أَباهُ وَيسبُّ أُمّهُ فيسبُّ أُمّهُ» مُتّفقٌ عَلَيه.
١٢٥٨- از عبدالله بن عمرو بن عاص رضی الله عنه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «از گناهان کبیره آن است که فرد پدر و مادرش را دشنام دهد» گفتند: آیا کسی پدر و مادرش را دشنام میدهد؟ فرمود: «پدر کسی را دشنام میدهد، او نیز پدرش را دشنام میدهد، مادر کسی را دشنام میدهد، او نیز مادرش را دشنام میدهد» متفق علیه.
١٢٥٩- وَعَنْ أَبي أَيُّوبَ رضي اللّهُ عنه أَنَّ رَسُولَ الله صلى الله عليه وآله وسلم قال: «لا يحل لمسلم أَنْ يهْجُر أَخاهُ فوقَ ثلاث ليالٍ يلتقيان فيُعرضُ هذا ويعرضُ هذا وخيرهُما الذي يبدأُ بالسّلام» مُتّفقٌ عليه.
١٢٥٩- ابو ایوب رضی الله عنه میگوید: رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «برای مسلمانی روا نیست که بیشتر از سه شب با برادرش قهرباشد که هر یک یکدیگر را میبیند هر یک به سویی صورتش را بر میگرداند، و بهترین شان کسی است که آغاز به سلام میکند». متفق علیه.
١٢٦٠- وَعَنْ جابر رضي اللّهُ عَنْهُ قال: قالَ رسولُ الله صلى الله عليه وآله وسلم: «كلُّ معروف صدقةٌ» أَخرجه البُخاري.
١٢٦٠- از جابر رضی الله عنه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «هر کار نیک صدقه محسوب میشود» بخاری روایت کرده است.
١٢٦١- وعن أَبي ذرّ رضي اللّهُ عنهُ قال: قالَ رسولُ اللّهُ صلى الله عليه وآله وسلم: «لا تحقرن من المعروف ولو أنْ تَلْقى أَخاك بوجْهٍ طلْق».
١٢٦١- از ابوذر رضی الله عنه روایت است که رسول خدا فرمود: «هیچ کار نیکی را کم نشمار، حتی اگر برادرت را با چهرهی خندان ملاقات کنی». مسلم روایت کرده است.
١٢٦٢- وَعَنْهُ رضي اللّهُ عنهُ قال: قال رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم: «إذا طبخت مرقةً فأَكثِرْ ماءَها وتعاهد جيرانك» أَخرجهُما مُسْلم.
١٢٦٢- و از او (ابوذر) روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «هرگاه خورشت (آبگوشت) پختی، آب آن را بیشتر کن؛ و برای همسایه هایت بفرست». مسلم روایت کرده است.
١٢٦٣- وعَنْ أَبي هُريرة رضي الله عنهُ قال: قالَ رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم: «مَنْ نَفّس عَنْ مُسْلم كُربةً من كرب الدنيا نفَّس اللّهُ عَنْهُ كُرْبةً منْ كرب يومِ القيامة ومَنْ يسّر على مُعْسر يَسْر اللّهُ عليه في الدنيا والآخرة وَمَنْ ستر مُسْلماً ستره اللّهُ في الدنيا والآخرة والله في عَوْن العبْدِ ما كان العبدُ في عون أَخيه» أَخرجْهُ مُسْلم.
١٢٦٣- از ابوهریره رضی الله عنه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم فرمود: «کسی که مشکلی از مشکلات مسلمانی را در دنیا بر طرف کند؛ خداوند مشکلی از مشکلاتش را در روز قیامت بر طرف میکند، و کسی که بر تنگ دستی آسان بگیرد، خداوند در دنیا و آخرت بر او آسان میگیرد، و کسی که عیب مسلمانی را بپوشد، خداوند او را در دنیا و آخرت میپوشد و خداوند تا زمانی بنده را یاری میکند، که بنده در یاری و کمک برادرش باشد» مسلم روایت کرده است.
١٢٦٤- وعَنْ ابن مَسْعُود رضي اللّهُ عنْهُ قال: قال رسولُ اللّهِ صلى الله عليه وآله وسلم: «مَنْ دَلَّ على خير فلَهُ مِثْلُ أَجْر فاعله» أَخرَجَهُ مُسْلم.
١٢٦٤- از ابن مسعود رضی الله عنهما روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «کسی که به کار خیری راهنمای کند؛ پس برای او نیز همانند انجام دهندهی آن ثواب و پاداش است» مسلم روایت کرده است.
١٢٦٥- وَعَنْ ابن عُمرَ رضي الله عَنْهُما عن النبي صلى الله عليه وآله وسلم قالَ: «مَن اسْتعاذكمْ بالله فأَعيذوه ومَنْ سألكمْ بالله فأَعطوهُ ومَنْ أَتى إليكم معْروفاً فكافئُوهُ فإنْ لم تجدوا فادعوا له» أَخْرجهُ البيْهَقِيّ.
١٢٦٥- ابن عمر رضی الله عنهما میگوید: رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم فرمود: «کسی که به خاطر خدا از شما پناه خواست؛ او را پناه دهید، و کسی که به خاطر خدا از شما درخواست کمک کرد؛ پس کمکش کنید، و کسی که به شما نیکی کرد؛ شما نیز پاداش او را بدهید (و متقابلاً به او نیکی کنید)پس اگر نتوانستید برایش دعا (ی خیر) کنید». بیهقی روایت کرده است.