٢- صدقه وخیراتهاى مستحب
٥٠٨- عَنْ أَبي هُريرة رضي الله عنهُ عنِ النبي صلى الله عليه وآله وسلم قال: «سبْعةٌ يظلُّهم الله في ظلِّه يَوْم لا ظلَّ إلا ظلّه» فَذَكَرَ الحديث وفيهِ: «ورجلٌ تصدَّق بصَدقة فأخفاها حتى لا تعْلَمَ شَمَالُهُ ما تُنْفِقُ يمينُهُ». مُتّفقٌ عليه.
٥٠٨- ابوهریره رضى الله عنه از پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم روایت مىکند که فرمود: «هفت گروه هستند که خداوند آنها را در روزی که هیچ سایهای نیست، زیر سایه خود قرار میدهد...» در این حدیث آورده: «و مردی که پنهانی صدقه میدهد؛ به گونهای که دست چپش نداند که دست راستش چه صدقه داده است». متفق علیه.
٥٠٩- وعنْ عُقبةَ بنِ عامر رضيَ الله عنه قال: سمعتُ رسولَ الله صلى الله عليه وآله وسلم يقُول: «كلُّ امرىءٍ في ظلِّ صدقتِهِ حتى يُفْصَل بين النّاس» رواهُ ابنُ حِبّان والحاكمُ.
٥٠٩- عقبه بن عامر رضی الله عنه میگوید: شنیدم که رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم میفرماید: «روز قیامت هر فرد در سایه صدقهاش است؛ تا اینکه میان مردم داوری شود» ابن حبان و حاکم روایت کردهاند.
٥١٠- وعَنْ أبي سعيد الخدري رضي الله عنه عن النبي صلى الله عليه وآله وسلم قال: «أَيُّما مُسْلم كسَا مُسْلماً ثَوْباً على عُرْيٍ كساهُ الله من خُضْر الجنّة وأَيُّما مسلم أَطعم مُسلماً على جوعٍ أَطعمهُ الله من ثمار الجنّة وَأَيُّما مُسْلم سقى مُسلماً على ظَمَإٍ سقاه اللَّهُ من الرَّحيق المختوم». رواهُ أَبو داودُ وفي إسناده لينٌ.
٥١٠- از ابوسعید خدرى رضی الله عنه روایت است که پیامبر صلى الله علیه وآله وسلم فرمود: «هر مسلمانی که مسلمان عریانی را لباس بپوشاند، خداوند او را لباس سبز رنگ بهشتی میپوشاند، و هر مسلمانی که مسلمان گرسنه ای را غذا دهد، خداوند به او از میوههای بهشتی میدهد، و هر مسلمانی که مسلمان تشنه ای را آب بدهد، خداوند او را از شراب خالص (در بهترین جامها) خواهد داد».
ابو داود روایت کرده، و در اسناد آن ضعف وجود دارد.
٥١١- وعنْ حكيم بن حزِام رضي الله عَنْهُ عن النبي صلى الله عليه وآله وسلم قال: «اليَدُ العُلْيا خَيرٌ من اليدِ السفلى وابْدأ بمنْ تَعُول وخيْرُ الصَّدقةِ ما كان عنْ ظهْر غنِىً ومَنْ يسْتَعْفِفْ يُعفه الله وَمَنْ يسْتَغْن يُغْنِهِ اللَّهُ». مُتّفقٌ عليه واللّفْظُ للبخاريِّ.
٥١١- حکیم بن حزام رضی الله عنه از پیامبرصلى الله علیه وآله وسلم روایت میکند که فرمود: «دست بالا از دست پایین بهتر است؛ ودر صدقه دادن از خانوادهات شروع کن و بهترین صدقه آن است که درحالت بینیازی باشد، و هر کس از سؤال کردن (گدایی) خود داری کنند، خداوند او را حفظ میکند، وهر کس اظهار بینیازی کند، خداوند اورا بینیازمیکند». متفق علیه واین لفظ بخاری است.
٥١٢- وعن أَبي هريرة رضيَ الله عَنْهُ قال: قيلَ: يا رسول الله أَيُّ الصَّدقة أَفضلُ؟ قال: «جُهْدُ المُقِلِّ وابدأ بمن تَعولُ». أَخْرجَهُ أَحْمَدُ وأَبو داود وصححه ابنُ خزيمة وابن حبّان والحاكم.
٥١٢- ابو هریره رضی الله عنه میگوید: گفتند ای رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم چه صدقه ای بیشتر فضیلت دارد؟ فرمود: «صدقه اندکی که از دست رنج فرد باشد؛ واز خانوادهات شروع کن». احمد و ابوداود روایت کرده ا ند، و ابن خزیمه و ابن حبان و حاکم صحیح دانستهاند.
٥١٣- وعنْهُ رضيَ الله عنه قال: قال رسولُ الله صلى الله عليه وآله وسلم: «تصَدَّقوا» فقال رَجُلٌ: يا رسولَ اللَّهِ عندي دينارٌ؟ قالَ: «تَصَدَّق به على نَفْسك» قال: عِنْدي آخرُ قالَ: «تصدق به على ولدك» قال: عندي آخرُ قال: «تصَدَّق به على خادمك» قال: عِنْدي آخر قال: «أَنْتَ أَبْصَرُ». رواهُ أَبو داودَ والنسائيُّ وصحّحه ابن حبّان والحاكم.
٥١٣- و از او (ابو هریره) رضی الله عنه روایت است: رسول الله صلى الله علیه وآله وسلم فرمود: «صدقه بدهید». مردی گفت: ای رسول خدا من یک دینار دارم؟ فرمود: «آن را مصرف نیازهای شخصی خود برسان» گفت: یک دینار دیگر دارم؟ فرمود: «آن را به مصرف فرزندت برسان» گفت: دینار دیگری دارم؟ فرمود: «آن را به مصرف همسرت برسان». گفت: دینار دیگری دارم؟ فرمود: «آن را به مصرف خدمتکارت برسان». گفت: دینار دیگری نیزدارم؟ فرمود: «تو خود بهتر میدانی چه کار کنی». ابوداود و نسایی روایت کردهاند و ابن حبان و حاکم صحیح دانستهاند.
٥١٤- وعَنْ عائشة رضي الله عنْها قالتْ: قال النبي صلى الله عليه وآله وسلم: «إذا أَنفَقَتِ المرْأَة من طعام بَيْتها، غيرَ مُفْسدةٍ، كان لها أَجرُها بما أَنْفَقَتْ، ولزوجها أَجْرُهُ بما اكْتَسَبَ، وللخازن مِثْلُ ذلك، لا يَنْقُصُ بَعْضُهُمْ من أَجْر بعض شيئاً». مُتّفقٌ عَلَيْهِ
٥١٤- عایشه رضی الله عنها میگوید: پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «هرگاه زن از طعام (مواد خوراکی) خانهاش نه بیش از حد، انفاق کند، برایش پاداش در برابر انفاق؛ و به شوهرش پاداش در برابر کارش؛ داده خواهد شد، برای خزانه دار نیزهمین پاداش است، عمل هیچ کس موجب نقص اجر و پاداش دیگر نخواهد شد». متفق علیه.
٥١٥- وعنْ أَبي سعيدٍ الخدْري رضي الله عنهُ قالَ: جاءَت زينب امرأَةُ ابن مسَعْوُدٍ فقالت: يا رسول الله! إنّكَ أَمَرْتَ اليوْمَ بالصَّدقة، وكان عندي حُليٌّ لي، فأَردتُ أَنْ أَتَصَدَّقَ بهِ، فَزَعَمَ ابنُ مسْعُود أَنّهُ وولدهُ أَحَقُّ مَنْ تَصدَّقْتُ به عليهم؟ قال النبي صلى الله عليه وآله وسلم: «صَدَقَ ابن مَسعود، زَوْجُك وولدُكِ أَحقُّ منْ تَصَدّقت به عليهم». رَوَاهُ البخاري.
٥١٥- ابوسعید خدری رضی الله عنه میگوید: زینب همسر ابن مسعود آمد و گفت: ای رسول خدا! امروز شما دستور دادید که صدقه بدهیم، و من زیور آلاتی دارم و اراده کردم آنها را صدقه دهم، ابن مسعود چنین گمان دارد که او و فرزندانش مستحق تراند، فرمود: «ابن مسعود راست گفته است، همسرت و فرزندانت مستحق ترین کسانی هستند که میتوانی به آنها صدقه بدهی». بخاری روایت کرده است.
٥١٦- وعن ابن عُمَر رضي الله عنْهُما قال: قال رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم: «ما يزال الرَّجُلُ يَسْأَلُ النّاسَ، حتى يأتيَ يوْمَ القيامة، وليس في وجهِهِ مُزْعَةُ لَحْم». متفقٌ عليه.
٥١٦- ابن عمر رضی الله عنهما میگوید: رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم فرمود: «همواره فرد از مردم؛ سؤال (گدایی) میکند؛ تا آنکه روز قیامت، هیچ گوشتی در صورتش نیست». متفق علیه.
٥١٧- وعن أَبي هريرة رضي الله عنهُ قال: قالَ رسولُ الله صلى الله عليه وآله وسلم: «مَنْ سَأَلَ النّاس أَمْوالَهُمْ تَكَثُّراً، فإنما يَسْأَلُ جَمْراً، فَلْيَسْتَقِلَّ أَوْ ليسْتكْثر». رواهُ مُسْلمٌ.
٥١٧- ابوهریره رضی الله عنه میگوید: رسول خدا صلى الله علیه وآله وسلم فرمود: «هر کس از مردم گدایی کند؛ تا مال فراوانی برای خود گرد آورد، قطعاً او پاره ای از آتش جمعآوری میکند؛ حالا میخواهد کم یا زیاد جمع کند». مسلم روایت کرده است.
٥١٨- وعن الزبيْرِ بن العوَّام رضيَ اللَّهُ عنه عن النبي صلى الله عليه وآله وسلم قال: «لأَنْ يأخُذَ أَحدكُمْ حَبْلَهُ، فيأتَي بحُزْمةٍ من الحطب على ظهره، فيبيعَها، فيكفَّ الله بها وَجْهه، خيْرٌ لَهُ مِنْ أَنْ يسأل الناسَ، أَعْطَوْهُ أَوْ مَنَعُوه». رواهُ البخاريُّ.
٥١٨- زبیر بن عوام رضی الله عنه از پیامبر صلی الله علیه و آله وسلم روایت میکند که فرمود: «اگر یکی از شما طنابش را بردارد وبر پشتش هیزم بیاورد و بفروشد، تا خودش را تأمین؛ و از گدایی حقط کند، برایش بهتر است، که از مردم چیزی بخواهد، آن هم به او بدهند یا ندهند». بخاری روایت کرده است.
٥١٩- وعنْ سَمْرَةَ بن جُنْدبُ رضيَ الله عنهُما قال: قال رسول الله صلى الله عليه وآله وسلم: «المسألة كدٌّ يكدُّ بها الرَّجُلُ وجْهَهُ إلا أنْ يسْأَلَ الرَّجُلُ سُلطاناً أَوْ في أَمر لا بُدَّ مِنْهُ». رواهُ الترمذي وصححهُ.
٥١٩- سمرة بن جندب رضی الله عنه میگوید: پیامبر خدا پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «سؤال کردن از مردم، (گدایی) خراشیدنی است که فرد با آن چهرهاش را میخراشد، بجز در خواست کمک از پادشاه و یا در کاری که چاره ای جز آن ندارد». ترمذی روایت کرده، و صحیح دانسته است.