٥- رعایت عدالت در بین همسران
٩٠٥- عَنْ عَائِشَةَ رضيَ اللَّهُ عَنْهَا قالَتْ: كانَ رسولُ الله صلى الله عليه وآله وسلم يَقْسِمُ لِنِسَائِهِ، فَيَعْدِلُ، ويَقولُ: «اللّهُمَّ هذا قَسْمِي فِيما أَمْلِكُ، فَلا تُلُمْني فيمَا تمْلِكُ، وَلا أَمْلِكُ». رَوَاهُ الأرْبَعَةُ وَصَحّحَهُ ابنُ حبِّانَ والحاكِمُ، وَلَكِنْ رَجّحَ التِّرْمِذِيُّ إرْسَالَهُ.
٩٠٥- عایشه رضی الله عنها میگوید: رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم اوقاتش را به نوبت، بین همسرانش تقسیم میکرد، و میفرمود: «خداوندا! این تقسیم من در چیزی است که در اختیار دارم، و مرا در آنچه در اختیار توست و از اختیار من خارج است، ملامت وسرزنش نکن». «أربعه» روایت کردهاند، و ابن حبان و حاکم صحیح دانسته است، ترمذی مرسل بودنش را ترجیح داده است.
٩٠٦- وَعَنْ أَبي هُرَيْرَةَ رضي اللَّهُ عَنْهُ أنَّ النّبي صلى الله عليه وآله وسلم قال: «مَنْ كانَتْ لَهُ امْرَأَتَانِ فَمَالَ إلى إحْداهُمَا جاءَ يَوْمَ القيامَةِ وَشِقُّهُ مائلٌ». رَوَاهُ أَحْمَدُ والأرْبعَةُ وَسَنَدَهُ صحيحٌ.
٩٠٦- ابوهریره رضی الله عنه میگوید: پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «کسی که دو زن داشته باشد، پس به یکی توجه و رسیدگی کند، روز قیامت در حالی میآید که پهلویش کج است». احمد و «أربعه» روایت کردهاند، و سند آن ضعیف است.
٩٠٧- وَعَنْ أَنَسٍ رضي اللَّهُ عَنْهُ قالَ: مِنَ السُّنّةِ إذا تَزَوَّجَ الرَّجُلُ الْبِكْرَ عَلى الثّيِّبِ، أَقامَ عِنْدَها سَبْعاً ثمَّ قَسَمَ وإذا تَزَوَّجَ الثّيِّبَ أَقَامَ عِنْدَهَا ثلاثاً، ثمَّ قَسَمَ. مُتّفقٌ عَلَيْهِ، وَاللفْظُ للْبُخَاري.
٩٠٧- انس رضی الله عنه میگوید: سنت این است که هرگاه فرد با دوشیزه ای ازداوج کرد، هفت شب پیشش بماند، و سپس اوقاتش را عادلانه بین آنان تقسیم کند، و هرگاه با زن بیوه ای ازدواج کرد، سه شب نزدش بماند، وسپس بطور عادلانه اوقاتش را بین شان تقسیم کند. متفق علیه واین لفظ بخاری است.
٩٠٨- وَعَنْ أُمِّ سَلَمَةَ رضي اللَّهُ عَنْها أنَّ النّبي صلى الله عليه وآله وسلم لمّا تَزَوَّجَها، أَقامَ عِنْدَهِا ثلاثاً وَقَالَ: «إنَّهُ ليس بِكِ عَلى أَهْلكِ هَوَانٌ، إنّ شِئْتِ سَبَّعْتُ لكِ وإنّ سَبّعْتُ لكِ سَبّعْتُ لِنِسائي». رَوَاهُ مُسْلمٌ.
٩٠٨- از ام سلمه رضی الله عنها روایت است که رسول خدا صلی الله علیه و آله وسلم بعد از اینکه با او ازدواج کرد، سه شب نزدش ماند، و فرمود: «بدان که تو نزد (شوهر و) خانوادهات کم ارزش نیستی، اگر بخواهی تا هفت شب پیش تو میمانم، و اگر هفت شب نزد تو بمانم؛ نزد دیگر زنانم نیز هفت شب خواهم ماند».
مسلم روایت کرده است.
٩٠٩- وَعَنْ عَائِشَةَ: أَنَّ سَوْدَةَ بنْت زَمْعَةَ وَهَبَتْ يَوْمَهَا لِعَائِشَةَ، وَكانَ النّبي صلى الله عليه وآله وسلم يَقْسِمُ لِعائِشَةَ يَوْمَهَا ويومَ سَوْدَةَ. مُتّفَقٌ عَلَيْهِ.
٩٠٩- از عایشه رضی الله عنها روایت است که سوده بنت زمعه نوبتش را به عایشه بخشید، لذا رسول خدا صلی الله علیه و سلم در تقسیم روزها علاوه بر روز عایشه، روز سوده را نیز نزد عایشه میآمد. متفق علیه.
٩١٠ - وَعَنْ عُرْوَةَ رضي اللَّهُ عَنْهُ قالَ: قَالَتْ عَائِشَةُ رَضيَ الله عَنْها: يَا ابْنَ أُخْتي كانَ رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه وآله وسلم لا يُفَضِّلُ بَعْضَنَا عَلى بَعْضٍ في الْقَسْمِ مِنْ مُكْثِهِ عِنْدنَا وكانَ قَلَّ يَوْمٌ إلا وَهُوَ يَطُوفُ عَلَيْنَا جميعاً فَيَدْنُو مِنْ كُلِّ امْرَأَةٍ مِنْ غَيْرَ مَسيِسٍ حَتى يَبْلُغَ الّتي هُوَ يَوْمُها، فَيَبِيتَ عِنْدَهَا. رَوَاهُ أَحْمَدُ وَأَبو دَاوُدَ واللّفظُ لَهُ، وَصَحّحَهُ الحاكمُ.
وَلمُسْلِمٍ عَنْ عَائشَةَ رَضِيَ اللَّهُ عَنْهَا قالَتْ: كان رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه وآله وسلم إذا صلىَّ الْعَصْرَ دَارَ عَلى نِسائِه، ثمَّ يَدْنُو مِنْهُنَّ. الحديثَ.
٩١٠- از عروه رضی الله عنه روایت است که عایشه رضی الله عنها (به من) گفت: ای خواهر زاده! رسول خدا صلی الله علیه و سلم در تقسیم شبها و ماندن نزد هر یک از ما (زنانش) ما را بر یکدیگر برتری نمیداد (بلکه عدالت را رعایت میکرد) و کمتر روزی اتفاق میافتاد که به همهی ما سر نزند (هر روز) با تک تک همسرانش مینشست، اما همبستری نمیکرد تا نوبتش میرسید، آنگاه شب نزد او میماند.
احمد وابو داود روایت کردهاند و این لفظ ابو داود است و حاکم صحیح دانسته است.
در روایت مسلم از عایشه آمده: رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم هرگاه نماز عصر را ادا میکرد، به خانه همسرانش میرفت، با تک تک آنها همنشینی مینمود.
٩١١- وَعَنْ عَائِشَةَ رَضيَ اللَّهُ عنها: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ صلى الله عليه وآله وسلم كانَ يَسْأَلُ في مرَضِهِ الذي مَاتَ فيهِ: «أَيْنَ أَنا غداً؟». يُريدُ يَوْمَ عائشةَ فَأَذنَ لَهُ أَزْوَاجُهُ يَكُونُ حَيْثُ شَاءَ فَكَانَ في بَيْتِ عائِشَةَ. متفقٌ عَليهِ.
٩١١- از عایشه رضی الله عنها روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم در بیماری که وفات کرد، هر روز سوال میکرد: «فردا نوبت کدام یک از همسرانم است» و هدفش این بود که بداند نوبت عایشه چه روزی است، لذا همسرانش اجازه دادند، هر جا که میخواهد بماند، به این ترتیب در خانهی عایشه ماند. متفق علیه.
٩١٢- وَعَنْهَا قَالَتْ: كانَ رسولُ اللَّهِ صلى الله عليه وآله وسلم إذَا أرَادَ سَفَراً أَقْرَعَ بَيْنَ نِسَائِهِ، فَأَيَتَهُنَّ خَرَجَ سَهْمُهَا، خَرَجَ بهَا مَعَهُ. مُتّفَقٌ عَلَيْهِ.
٩١٢- و از او (عایشه) روایت است که: هرگاه پیامبر صلی الله علیه وآله و سلم میخواست به سفر برود؛ بین همسرانش قرعه کشی میکرد، پس قرعه هر کدام که بیرون میآمد، با او به سفر میرفت. متفق علیه.
٩١٣- وَعَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ زَمْعَةَ رضي اللَّهُ عَنْهُ قالَ: قالَ رَسُولُ اللَّهِ صلى الله عليه وآله وسلم: «لا يَجْلِدْ أَحَدُكُمُ امْرَأَتَهُ جَلْدَ الْعَبْدِ». رَواهُ البُخَاريُّ.
٩١٣- از عبدالله زمعه رضی الله عنه روایت است که رسول خدا صلی الله علیه وآله و سلم فرمود: «یکی از شما زنش را مانند برده کتک نزند». بخاری روایت کرده است.