پیشگفتار

گرچه بذر عقاید مذهب اثنا عشری قبلا پاشیده شده بود ولی در قرون متأخر شکوفه زد و ببار نشست. این عقاید شایعاتی بیش نبود که هر از گاهی سر بر می‌آورد. در اوائل گروه خاصی که پیرو این افکار باشند وجود نداشت بلکه فرد یا افرادی در گوشه و کنار جهان اسلام، دم از محبت اهل بیت می‌زدند. در زمانهای پیشین تنها تشیع سیاسی وجود داشت که در زمان خلافت بنی امیه و بنی عباس، هواداران علی و فرزندانش بودند. ولی تشیع عقیدتی بعنوان یک مکتب متفاوت و به صورت فعلی، در قرون سه و چهار پدید آمد. قبل از آن فقط همان شایعاتی بود که بیان گردید.

ما این شایعات را در یک جدول زمانی به هفت مرحله تقسیم نموده‌ایم که بشرح زیر است: