جایگاه علی بن حسین نزد اهلسنت:
الف) آنچه در این مورد آمده به شرح زیر است:
علی بن حسین در مدینه و در میان اهلسنت میزیست و از آنان دانش آموخت و به آنان آموزش داد. با آنان در مسجد پیامبر نماز می خواند و در مجالس آنان شرکت میکرد و هیچگاه دیده نشد که مجالس مخفی تشکیل دهد. ظاهر و باطنش یکی بود و از او سخنی خلاف معتقدات اهلسنت شنیده نشده است.
او از امهات المؤمنین و برخی تابعین روایت نقل میکند و همچنین دهها راوی از جمله زهری که از جمله محدثین بزرگ اهلسنت بشمار میرود از وی حدیث روایت کردهاند.
گوشهای از گفتار علمای اهلسنت در وصف علی بن حسین بشرح زیر است:
۱ـ وهب بن مالک میگوید: علی بن حسین در میان اهلبیت، بینظیر بود.
۲ـ عبدالعزیز بن ابی حازم از پدرش نقل میکند که میگوید: هیچ یک از بنیهاشم را فقیهتر از علی بن حسین نیافتم.
۳ـ هرگاه زهری به یاد علی بن حسین میافتاد گریه میکرد و میگفت: زین العابدین.
۴ـ زید بن اسلم میگوید: در میان اهل قبله با کسی مانند علی بن حسین ننشستهام.
۵ـ صالح بن احمد از ابن شهاب نقل میکند که گفت: در میان قریش کسی را بهتر از علی بن حسین نیافتم.
۶ـ معمر از زهری روایت می کند که : در میان اهل بیت کسی را بهتر از علی بن حسین نیافتم.
۷ـ از سفیان از زهری روایت است که گفت: بیشترین جلسات من با علی بن حسین بود.
۸ـ معمر به زهری گفت: چرا از علی بن حسین زیاد روایت نمیکنی؟ گفت: بیشتر از هر کسی با او مینشینیم ولی او بسیار کم سخن میگوید
۹ـ از مالک روایت است که گفت: در میان اهل بیت، مانند علی بن حسین وجود نداشت.
۱۰ـ از یحی بن سعید روایت است که گفت: علی بن حسین، بهترین فرد بنو هاشم بود شنیدم که میگفت: ای مردم ما را بخاطر اسلام دوست بدارید، چرا که دوستی شما با ما به جائی رسید که برای ما باعث ننگ شده است.
۱۱ـ صالح بن حسان میگوید: سعید بن مسیب میگفت: با تقواتر از علی بن حسین ندیدم.
۱۲ـ از ابن ابی حازم روایت است که گفت: از ابوحازم شنیدم که میگفت: در میان بنی هشام بهتر از علی بن حسین ندیدم. [۲۱۲]
ب) نگاهی به دیدگاه علمای اهلسنت در مورد علی بن حسین:
نتیجه ای که از این دیدگاهها به دست میرسد اینکه علی بن حسین مرد عابد، پرهیزگار، دانشمند و فاضلی بوده بلکه در زمان خویش در میان اهلبیت شخصیتی همطراز او وجود نداشته است. علاوه بر این، حقایق دیگری بشرح زیر در پرتو گواهی علمای اهلسنت بدست میآید:
۱ـ علی بن حسین با اهل سنت میزیست، از علم و دانش یکدیگر استفاده میکردند و هیچگاه نقل نشده که ایشان دارای مجالس ویژه و مخفیانه ای باشد.
۲ـ گواهی علمای اهلسنت به دانش، تقوا و پرهیزگاری علی بن حسین حاصل آشنایی دیرینه و طول صحبت و مجالست با وی میباشد تا جایی که زهری میگوید: بیشترین مجالس من با علی بن حسین بوده است حال سوال این است که شیعیان کی و کجا با وی نشستند و جلسات تشکیل دادند و خلاف آنچه را که بدان تظاهر میکرد از وی شنیدند؟
[۲۱۲]. همهی دیدگاههایی را که بیان گردید، ابن عساکر با سند خویش در تاریخ دمشق نقل کرده است. تاریخ دمشق (۴۱/۳۷۱).