نوزدهم: به کار گرفتن افراد لایق و شایسته
احترام گذاشتن به شایستگان امت، به کار گماشتن آنان در مشاغل و کارهایی که توان انجام آن‌ها را دارند، ضایع نکردن حق و حقوق آنان و استفاده بهینه از استعدادها و توانایی‌های آنان، از جمله عواملی هستند که مسلمانانِ نخستین با مدنظر قراردادن آن‌ها به آن مجد و عظمت خود دست یافتند. [۳۸۸]
این صفت در عثمان، آن زمان تبلور یافت که در تدوین و جمع‌آوری قرآن، از توانایی‌های زید بن ثابت و شورای تدوین قرآن به نحو احسن سود جست.
این‌ها برخی از صفاتی بود که در عثمان مشاهده شد، که همه این‌ها باید بعنوان ملاکی برای تبعیت رهبران مسلمانان و مردم عوام قرار داده شوند، و باید کسانی که می‌خواهند از پیامبر و از خلفای راشدین پیروی نمایند آن‌ها را مد نظر قرار دهند.
رهبران و کارگزاران امّت باید در شناخت صفات و ویژگی‌های خلفای راشدین و تبعیّت از آن‌ها تلاش نمایند و به این خصایل نیکو و والای آنان دست یابند؛ زیرا تنها با تبعیت از راه و روش آنان است که می‌توان امّت را با گام‌هایی استوار، به سوی اهداف او پیش برد.
باید این اصل را باور کرد که برای حاکم نمودن شریعت می‌بایست رهبرانی را تربیت کرد که ایمان در تمام وجودشان ریشه دوانیده و میوه‌های آنان در گفتار و کردارشان تبلور یافته و در همه‌ی احوال و اوضاع ترس از خدا را معیار کار خویش قرار دهند، آن‌گاه می‌توان امیدوار بود که چنین رهبرانی در راه حاکمیت شریعت خداوند گام بردارند و تمام تلاش خود را صرف بارور کردن استعدادها و توانایی‌های افراد امّت و هدایت آنان نمایند.
حکومت این مردان، هم در روح و هم در کالبد خویش، اسلام را اصل قرار داد و در راه آن حرکت کردند، حکومتی که هم و غم خویش را مصروف دین و مردم می‌کند و تلاش می‌نماید مشکلات و موانع پیش روی امّت را از سر راه بردارد.
[۳۸۸] همان، ۱۵۷.