دوم: مدینه منوره
مدینه، در عهد عثمان، مهم‌ترین شهرهای حکومت اسلامی بود. این شهر، به عنوان مرکز خلافت، پذیرای خیل عظیم هیأ‌ت‌ها، گروه‌ها، مسافران، حجّاج و سربازان و سردارانی بود که از اقصی نقاط قلمرو اسلامی بدانجا می‌آمدند. همچنین حضور بیشتر بزرگان صحابهشدر این شهر، اهمیت آن‌جا را دو چندان ساخته بود. در اخبار آمده است که عثمان، خود، شخصاً بر بازار و قیمت اجناس و کالاهای شهر نظارت می‌کرد و مستقیماً از احوال و اوضاع مردمان آن دیار اطلاع پیدا می‌کرد [۸۸۳]. همچنین هنگام عزیمت به مکّه و ادای مناسک حج، یکی از بزرگان صحابه را که معمولاً زید بن ثابتسبود به عنوان نائب و جانشین موقّت خود، منصوب می‌نمود [۸۸۴]. مدینه نیز چونان مکّه، در طول دوران خلافت عثمان، جز در جریان حوادث روزهای آخر عمر آن بزرگوار، شهری آرام و امن به حساب می‌آمد. [۸۸۵]
[۸۸۳] تاریخ المدینة (۳/۹۶۱-۹۶۲). [۸۸۴] الولایة علی البلدان (۱/۱۶۸-۱۶۹). [۸۸۵] الولایة علی البلدان (۱/۱۶۸-۱۶۹).