ب ـ ریاست یا سرپرستی؟
کارهایی که میان زن و مرد مشترکست بدون شک نیاز به مدیریت و سرپرستی دارد.
در خانواده یا مرد باید رئیس باشد، یا زن، و یا هر دو. حالت اخیر که زن و مرد مشترکاً حکمفرمای خانواده باشند، پذیرفتنش بعید به نظر می‌رسد. زیرا تجربه ثابت کرده که چون دو رئیس بر سر کاری گماشته شوند. میانشان اختلافات‌شدیدی رخ داده و نزاع و کشمکش، آن کار را به بی‌نظمی می‌کشاند. قرآن در باب توحید نیز به این قسمت اشاره کرده، می‌گوید: «اگر در آسمان و زمین خدایان دیگری وجود داشتند، قطعاً همه جا به تباهی درمی‌افتاد».
پس اگر درباره خدایان چنین خطری احتمال دارد، درمورد افراد معمولی احتمال وقوعش به مراتب بیشتر خواهد بود.
روانشناسی می‌گوید: کودکانی که در محیط خانواده ناظر زد و خوردهای بی‌اساس پدر و مادر هستند و همواره ایشان رابر سر ریاست خانه در نزاع و مرافعه می‌بینند، از نظر رشد عاطفی نابسامان ببارآمده، در ضمیرشان هیجان‌های روانی‌عقده‌هایی پدید می‌آورند. بنابراین، نمی‌توان زن و مرد را با هم رئیس خانواده قرارداد، رئیس باید یکی از آن دو باشد: یا زن، یا مرد.
پیش از آنکه وارد بحث شویم، نخست پیش خود حساب کنیم و ببینیم کدام یک از این دو عنصر بیشتر لیاقت ریاست وسرپرستی خانواده را دارد: «عقل» یا «عاطفه»؟
بی‌شک جواب خواهد گفت که «عقل». زیرا انفعالات حاد عاطفی آن را تحت تأثیر قرار نمی‌دهد و می‌تواند درباره امورخوب مطالعه کند و شئون زندگی را تحت بررسی و تجزیه و تحلیل درآورد.
مرد با طبیعت عقلانی خویش و با صلابت اعصاب و نیروی مقاومتش در برابر مشکلات، به مراتب بیش از زن آمادگی‌دارد که رئیس خانواده گردد.
اگر می‌گویید: این اختلاف در زن و مرد معلول تربیت‌های قدیمی است که در ناخودآگاه زن نهفته و احساسات وی راچنین بارآورده است، در جواب خواهیم گفت: لطفاً سری به آمریکا بزنید و ببینید که با وجود مساوات کاملی که‌سالهاست میان زن و مرد در کلیه شئون منظور شده و به زن شخصیت مستقلی بخشیده‌اند، باز او بسراغ مرد می‌رود واز بازوان و حوصله سرشار وی در زندگی مدد می‌گیرد.
زن اگر از آغاز زندگی زناشویی «رئیس» خانه شود، چون هنوز با امور خسته کننده بچه‌داری و تربیت فرزندان عادت‌پیدا نکرده، از زیر بار آنها شانه تهی می‌کند و برای تحمل اینگونه زحمتها تمایل و حوصله‌ای از خود ابراز نمی‌دارد.
زن باید با کمک و صلاحدید مرد به امور خانه‌داری بپردازد. ریاست مرد باید بر مبنای تفاهم و مهربانی و دلسوزی وکمک باشد و مردانی که با زنان خود کجرفتاری و ستمگری دارند، شدیداً مورد تنفر اسلام و مبغوض پروردگار هستند.پیغمبر اسلام از مردان تقاضای مدارا نسبت به همسرشان داشت و حتی می‌گفت درباره زن ناسازگار نیز به نرمی رفتارکنند و حقوق تأدیبی خود را درباره‌شان اجرا ننمایند.
اسلام با اینگونه تعلیمات و نزاع و کدورتها را از دل می‌زداید و تفاهم و دوستی را به‌جای آن می‌نشاند. حدیث‌می‌گوید:
«بهترین شما کسی است که با زنش بهتر رفتار می‌کند».