۴- چشم حقیقت بین، حقایق معنوی را درمییابد
چشم حقیقت بین، حقایق معنوی را در مییابد چنانکه خلفای راشدین و مشرکان هردو طرف مینگریستند، ولی مشرکان از پذیرفتن حق و دیدن شخصیت حقیقی پیامبرص خودداری میکردند. در نحوه نگاه کردن است که ارزشها و ضد ارزشها به میان میآیند:
«به همان دیده که ابوبکر و عُمَر و عثمان و علیشمینگریستند بوجهل و عُتبه و شیبه و عقبه مینگریستند لیکن دیده بوجهل خیره شدۀ انکار بود. و دیده صدیق زدودۀ استغفار بود. دیده عقبه حجاب افگنده شب رِدَّ [۲۸۲]ازل بود، و دیده عُمَر روشن کرده صبح قبول ازل بود. دیده شیبه عصابه بستۀ ناخواست غیب بود، دیده عثمان باز کردۀ اقبال غیب بود. دیده عقبه بن ابی مُحبط کور کرده علم حق بود، دیده علی سرمه کشیده حکم حق بود» [۲۸۳].
[۲۸۲] مردود، هلاکت. [۲۸۳] روح الأرواح/۵۲۳.