خلفای راشدین در قلمرو نظم و نثر فارسی

فهرست کتاب

۱۳- زمامدار مسلمان باید از انتقاد دیگران نهراسد

۱۳- زمامدار مسلمان باید از انتقاد دیگران نهراسد

زمامدار مسلمان باید از انتقاد دیگران نهراسد و به پندها و نصایح و نظرات مردم توجّه کند.

عُمَر از گروهی از صحابه پرسید: «اگر من در بعضی امور رخصتی [۴۷۲]جایز دارم و طریق عزایم [۴۷۳]نسپرم شما با من چگونه باشید؟ قوم جمله خاموش بودند. و در جواب عُمَرسهیچ سخن نگفتند. سه نوبت این سخن مکرّر کرد. در آن میان پسر سعدسحاضر بود گفت: «قَوَّمناك تقویمَ القَدح».ای عُمَر، اگر از جادۀ شرع و احکام عزائم میلی کنی در امور شریعت و انحرافی نمایی، ترا چنان با طریقۀ واضح و راه صواب آیم که تیری که کژ شده باشد، و اندازندگان صائب، به وفور قوّت و شمول مکنت آن را راست کنند. عُمَرساین سخن از وی بپسندید و تحسین کرد» [۴۷۴].

[۴۷۲] تغییر حکم شرعی از سخت به آسان با بقای حکم اصلی را رخصت گویند مانند خوردن گوشت مردار برای شخص مضطّر و گرسنه. [۴۷۳] تغییر حکم شرعی از سهولت و آسانی به صعوبت و سختی عزیمت گویند، مانند شکار حیوانات در حج که با آنکه حکم اصلی آن إباحت است حرام می‌باشد. [۴۷۴] منبع مذکور/ ۵۳-۵۴.