احادیث قدسی

ترمذی، باب: [تفسیر القرآن] باب [سوره الفاتحة]

۱۲۵- «عَنِ الْعَلَاءِ بْنِ عَبْدِ الرَّحْمَنِ عَنْ أَبِيْهِ عَنْ أَبِي هُرَيْرَةَسأَنَّ رَسُولَ اللّهِ جقَالَ: مَنْ صَلَّى صَلَاةً لَمْ يَقْرَأْ فِيهَا بِأُمِّ الْقُرْآنِ، فَهِيَ خِدَاجٌ، وَهِيَ خِدَاجٌ، غَيْرُ تَمَامٍ، قَالَ: قُلْتُ: يَا أَبَا هُرَيْرَةَ، إِنِّي أَحْيَانًا أَكُونُ وَرَاءَ الْإِمَامِ، قَالَ: يَا ابْنَ الْفَارِسِيِّ، اقْرَأُ بِهَا فِيْ نَفْسِكَ، فَإِنِّي سَمِعْتُ رَسُولَ اللَّهِ جيَقُولُ: قَالَ اللَّهُ تَعَالَى: قَسَمْتُ الصَّلَاةَ بَيْنِي وَبَيْنَ عَبْدِي نِصْفَيْنِ، فَنِصْفُهَا لِي، وَنِصْفُهَا لِعَبْدِي، وَلِعَبْدِي مَا سَأَلَ، يَقْرَأُ الْعَبْدُ: ﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٢﴾ فَيَقُولُ اللَّهُ: حَمِدَنِي عَبْدِي، فَيَقُولُ الْعَبْدُ: ﴿ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ٣﴾، فَيَقُولُ اللَّهُ: أَثْنَى عَلَيَّ عَبْدِي. فَيَقُولُ: ﴿مَٰلِكِ يَوۡمِ ٱلدِّينِ ٤﴾فَيَقُولُ اللّهُ: مَجَّدَنِي عَبْدِي، وَهَذَا لِعَبْدي، وَبَيْنِي وَبَيْنَ عَبْدِي: ﴿إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ ٥﴾ وَآخِرُ السُّورَةِ لِعَبْدِي مَا سَأَلَ، يَقُولُ: ﴿ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦ صِرَٰطَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمۡتَ عَلَيۡهِمۡ غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّينَ ٧﴾».

۱۲۵. «از علاء بن عبدالرحمن از پدرش (یعقوب) از ابوهریرهسروایت شده است که پیامبر جفرمودند: «هرکس نماز بخواند و در آن سوره‌ی ام القرآن (سوره‌ی فاتحه یا حمد) نخواند، نمازش ناقص است، نمازش ناقص است، [و نمازش] ناتمام است»، (یعقوب) گفت: گفتم: ای ابوهریره! شاید مأموم باشیم (بعضی وقت‌ها مأموم هستیم)، (ابوهریره) گفت: ای فرزند فارسی! (منظور از فارسی، یعقوب پسر سفیان فارسی است) پیش خود آن را بخوان، زیرا من از پیامبر جشنیدم که می‌فرمود: خداوند متعال می‌فرماید: «نماز را بین خود و بنده‌ام به دو قسمت تقسیم کردم، قسمتی از آن برای من و قسمت دیگرش متعلق به بنده‌ام است و برای بنده‌ام هر آنچه طلب می‌کند (می‌خواهد)، هست [و برآورده می‌کنم]، بنده [در این سوره] می‌گوید: ﴿ٱلۡحَمۡدُ لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ ٢﴾«سپاس و ستایش شایسته‌ی پروردگار جهانیان است»، خداوند متعال می‌فرماید: بنده‌ام مرا سپاس و ستایش گفت، بنده می‌گوید: ﴿ٱلرَّحۡمَٰنِ ٱلرَّحِيمِ ٣﴾«خداوند بخشنده‌ی مهربان است»، خداوند متعال می‌فرماید: بنده‌ام مرا ستود، بنده می‌گوید: ﴿مَٰلِكِ يَوۡمِ ٱلدِّينِ ٤﴾«خداوند صاحب روز سزا و جزاست»، خداوند می‌فرماید: بنده‌ام مرا به بزرگی یاد کرد (مرا تمجید کرد). این قسمتِ بنده‌ام و بین من و بنده‌ام است که ﴿إِيَّاكَ نَعۡبُدُ وَإِيَّاكَ نَسۡتَعِينُ ٥﴾«تنها تو را عبادت می‌کنیم و تنها از تو کمک و یاری می‌خواهیم»، و آخر سوره برای بنده‌ام است هر آنچه طلب می‌کند (می‌خواهد)، او می‌گوید: ﴿ٱهۡدِنَا ٱلصِّرَٰطَ ٱلۡمُسۡتَقِيمَ ٦ صِرَٰطَ ٱلَّذِينَ أَنۡعَمۡتَ عَلَيۡهِمۡ غَيۡرِ ٱلۡمَغۡضُوبِ عَلَيۡهِمۡ وَلَا ٱلضَّآلِّينَ ٧﴾«ما را به راه راست هدایت کن، راه کسانی که به آنان نعمت دادی، نه راه کسانی که مورد خشم قرار گرفتند و نه راه گمراهان»».

ترمذی می‌گوید: این حدیث حسن است.