احادیث قدسی

ترمذی، کتاب «صِفَةِ الْقِيَامَةِ»

ترمذی با الفاظی غیر از الفاظ مسلم (حدیث شماره‌ی ۲۶۶) حدیث «یا عبادی» را این چنین روایت کرده است:

۲۶۸- «عَنْ أَبِي ذَرٍّسقَالَ: قَالَ رَسُولُ اللَّهِ ج: يَقُولُ اللَّهُ تَعَالَى: يَا عِبَادِي! كُلُّكُمْ ضَالٌّ إِلَّا مَنْ هَدَيْتُهُ، فَسَلُونِي الهُدَى أَهْدِكُمْ، وَكُلُّكُمْ فَقِيرٌ إِلَّا مَنْ أَغْنَيْتُهُ، فَسَلُونِي أَرْزُقْكُمْ، وَكُلُّكُمْ مُذْنِبٌ إِلَّا مَنْ عَافَيْتُهُ، فَمَنْ عَلِمَ مِنْكُمْ أَنِّي ذُو قُدْرَةٍ عَلَى المَغْفِرَةِ، فَاسْتَغْفَرَنِي غَفَرْتُ لَهُ، وَلَا أُبَالِي، وَلَوْ أَنَّ أَوَّلَكُمْ وَآخِرَكُمْ وَحَيَّكُمْ وَمَيِّتَكُمْ وَرَطْبَكُمْ وَيَابِسَكُمْ اجْتَمَعُوا عَلَى أَتْقَى قَلْبِ رَجُلٍ مِنْ عِبَادِي، مَا زَادَ ذَلِكَ فِي مُلْكِي جَنَاحَ بَعُوضَةٍ، وَلَوْ أَنَّ أَوَّلَكُمْ وَآخِرَكُمْ وَحَيَّكُمْ وَمَيِّتَكُمْ وَرَطْبَكُمْ وَيَابِسَكُمْ اجْتَمَعُوا عَلَى أَشْقَى قَلْبِ عَبْدٍ مِنْ عِبَادِي، مَا نَقَصَ ذَلِكَ مِنْ مُلْكِي جَنَاحَ بَعُوضَةٍ، وَلَوْ أَنَّ أَوَّلَكُمْ وَآخِرَكُمْ وَحَيَّكُمْ وَمَيِّتَكُمْ وَرَطْبَكُمْ وَيَابِسَكُمْ اجْتَمَعُوا فِي صَعِيدٍ وَاحِدٍ، فَسَأَلَ كُلُّ إِنْسَانٍ مِنْكُمْ مَا بَلَغَتْ أُمْنِيَّتُهُ، فَأَعْطَيْتُ كُلَّ سَائِلٍ مِنْكُمْ مَا سَأَلَ، مَا نَقَصَ ذَلِكَ مِنْ مُلْكِي، إِلَّا كَمَا لَوْ أَنَّ أَحَدَكُمْ مَرَّ بِالبَحْرِ، فَغَمَسَ فِيهِ إِبْرَةً، ثُمَّ رَفَعَهَا إِلَيْهِ، ذَلِكَ بِأَنِّي جَوَادٌ مَاجِدٌ، أَفْعَلُ مَا أُرِيدُ عَطَائِي كَلَامٌ، وَعَذَابِي كَلَامٌ، إِنَّمَا أَمْرِي لِشَيْءٍ إِذَا أَرَدْتُهُ أَنْ أَقُولَ لَهُ: كُنْ، فَيَكُونُ».

۲۶۸. «از ابوذرسروایت شده است که گفت: پیامبر جفرمودند: خداوند می‌فرماید: ای بندگانم! همه‌ی شما گمراهید، مگر کسی که من او را هدایت دهم، پس از من طلب هدایت کنید، شما را هدایت می‌دهم. همه‌ی شما فقیر و نیازمند هستید، مگر کسی که من او را بی‌نیاز کرده باشم، پس از من طلب رزق و روزی کنید، شما را رزق و روزی می‌دهم. همه‌ی شما مرتکب گناه می‌شوید (گناهکارید) مگر کسی که من او را از گناه عافیت بخشم (از ارتکاب به گناه محفوظ دارم)، پس هرکس از شما چنین معتقد باشد که من می‌توانم گناهان او را ببخشم و از من طلب بخشش کند، او را می‌بخشم و اهمیتی [به نوع یا اندازه‌ی گناه و به شخص گناهکار توبه‌کننده] نمی‌دهم و اگر اولین و آخرین و زنده و مرده و جاندار و بی‌جان شما، بر حالت قلب متقی‌ترین فرد از بندگان من گرد آیید (یعنی همه در بالاترین سطح از تقوا باشید) این، به اندازه‌ی بال پشه‌ای هم به ملک و قدرت من نمی‌افزاید و اگر اولین و آخرین و زنده و مرده و جاندار و بی‌جان شما بر حالت قلب گمراه‌ترین و گناهکارترین فرد از بندگان من گرد آیید (اگر همه در آخرین درجه از فجور باشید) این، به اندازه‌ی بال پشه‌ای هم از ملک و قدرت من نمی‌کاهد و اگر اولین و آخرین و زنده و مرده و جاندار و بی‌جان شما همگی در دشتی پهناور گرد آیید و هرکدام از شما از من، هرچه آرزو دارد بخواهد و من آنچه را که تک تک افراد شما می‌خواهد، به او ببخشم، این از ملک و قدرت من هیچ چیزی کم نمی‌کند، مگر در این حد که یکی از شما در دریایی بگذرد و سوزانی را در آن بیندازد، سپس آن را بالا و بیرون بیاورد (چه مقدار از آب دریا کم می‌شود؟!) این، به خاطر آن است که من بسیار بخشنده و بزرگم و آنچه را که بخواهم، انجام می‌دهم [و تحقق] بخشش و عذاب من تنها به یک «گفتن» است و کار من تنها به این است که هرگاه آن را اراده کنم، به آن بگویم: شو! پس می‌شود».

ترمذی می‌گوید: این حدیث حسن است.