عام الحزن (سال غم و اندوه)
مسلمانان از شِعب بیرون آمدند و شور و نشاط گذشتهشان را کمکم به دست میآوردند و هنوز مسلمانان از شدت و مشقتی که با آن روبرو شده بودند نفس راحتی نکشیدند که با وفات خدیجه و سپس وفات عموی پیامبر ص، ابوطالب مصیبت بزرگی برای پیامبر صپیش آمد.
یعنی پیامبر صدر زندگی خصوصی و عمومیاش دچار مصیبت شد.
همانا خدیجه از نعمتهای بزرگ خداوند برای محمد صبود، او محمد را در سختترین اوقات تقویت و کمک کرد و او را در ابلاغ رسالتش یاری کرد و در سختیها و گرفتاریهای تلخ با او مشارکت نمود و با جان و مالش او را یاری کرد. تو زمانی میتوانی قدر این نعمت را احساس کنی که بدانی بعضی از همسرانِ پیامبران به رسالت آنان خیانت کرده و به شوهرانشان ایمان نیاوردهاند، و به همراه مشرکان قوم و خاندانشان، با خدا و رسول خدا جنگیدهاند: ﴿ضَرَبَ ٱللَّهُ مَثَلٗا لِّلَّذِينَ كَفَرُواْ ٱمۡرَأَتَ نُوحٖ وَٱمۡرَأَتَ لُوطٖۖ كَانَتَا تَحۡتَ عَبۡدَيۡنِ مِنۡ عِبَادِنَا صَٰلِحَيۡنِ فَخَانَتَاهُمَا فَلَمۡ يُغۡنِيَا عَنۡهُمَا مِنَ ٱللَّهِ شَيۡٔٗا وَقِيلَ ٱدۡخُلَا ٱلنَّارَ مَعَ ٱلدَّٰخِلِينَ ١٠﴾[التحریم: ۱۰]. «خداوند برای کسانی که کافر شدهاند به همسر نوح و همسر لوط مَثَل زده است، آن دو تحت سرپرستی دو بنده از بندگان صالح ما بودند، ولی به آن دو خیانت کردند، اما ارتباط با این دو (پیامبر) سودی به حالشان (در برابر عذاب الهی) نداشت، و به آنها گفته شد: وارد آتش شوید همراه کسانی که وارد میشوند».
اما خدیجه، راستگوی زنان بود، هنگام اضطراب و نگرانی بر شوهرش مهربانی کرد، و نَفَس سلامت و آرامش و نیکی بود. پیشانیاش از آثار وحی مرطوب و خیس بود. و یک چهارم قرن همراه پیامبر صماند. پیش از رسالت پیامبر صهم به تأمل و گوشهگیری و کردار و رفتار او احترام میگذاشت و پس از رسالت، حیله و نیرنگ دشمنان و دردها و رنجهای محاصره و خستگیهای دعوت را تحمل میکرد. و زمانی وفات یافت که پیامبر صپنجاه سال سن داشت و او بیشتر از شصت و پنج سال سن داشت. و پیامبر صدر طول حیات مبارکش همواره او را یاد میکرد [۶۴].
[۶۴] فقه السیرة، اثر غزالی مصری، ص ۱۴۳.