برخی از خصوصیات «کافی»
لازم است بدانیم که احادیث «کافی» هم از نظر إسناد و رُوات، بسیار معیوب است و هم به لحاظ متن و مطالب، اشکال دارد، زیرا اکثر رُوات آن به قول علمای رجال شیعه از ضعفاء و مجروحین و مجاهیل و صاحبان عقائد باطله می‌باشند.
کتاب «کافی» مشتمل است بر ١٦١٩٩ و یا به قولی ١٥١٧٦ حدیث که علامه «محمدباقر مجلسی» که به اعتقاد علمای ما، استاد فن حدیث و از بزرگان رجال‌‌شناس شیعه است، در کتاب مشهور خود موسوم به «مرآة العقول في شرح أخبار آل الرسول» که آن را در شرح احادیث «کافی» تألیف کرده حدود ٩٠٠٠ حدیث از اخبار کتاب کلینی را صحیح ندانسته است! استاد «محمدباقر بهبودی» نیز فقط ٤٤٢٨ حدیث «کافی» را صحیح دانسته است!
اگر بخواهیم رأی «مجلسی» را در مورد جلد اول «اصول کافی» بیان کنیم باید بگوییم که وی ناگزیر شده اعتراف کند که در میان ١٤٤٠ حدیث جلد اول این کتاب بیش از ٢٠٥ حدیث صحیح نیامده است[٤١]! جناب «بهبودی» نیز فقط ١٦٩ حدیث از احادیث جلد اول «اصول کافی» را صحیح دانسته است[٤٢].
دیگر از مسائل قابل توجه در کافی – از جمله در جلد اول – این است که احادیث رسول اکرم ص در آن بسیار کم است، به عنوان مثال از ١٤٤٠ حدیث جلداولِ این کتاب - اعم از صحیح یا ناصحیح، راست یا دروغ – حتی هفتاد حدیث از پیامبراکرم ص نقل نشده است!![٤٣]
٦مشکل دیگر «کافی» ـ چنانکه ملاحظه خواهید کرد ـ آن است که صرف نظر از کذّاب و فاسدالعقیده بودن، بسیاری از رُوات آن، برخی از احادیث این کتاب به کسانی نسبت داده شده که اعتقاد آنان ضدّ روایت منسوب به ایشان است، مثلا روایات امامت و یا معجزه (یا بگو کرامت) ائمّۀ پس از حضرت کاظم ÷ را از قول کسانی آورده‌اند که «واقفی» بوده‌اند و ائمّۀ پس از حضرت کاظم ÷ را قبول نداشته و آن بزرگواران را کاذب و منحرف می‌دانستند! (فتأمّل)
[٤١]- اگر احادیث غیرصحیحی را که «مجلسی» بنا به سلیقه شخصی خود، صحیح شمرده به این عدد بیفزاییم، باید بگوییم که وی ٢٦٦ حدیث جلد اول «اصول کافی» را به عنوان حدیث صحیح پذیرفته است. البته سلیقه شخصی جناب مجلسی برای ما حجت نیست.
[٤٢]- آقای «بهبودی» از مجموع ٣٧٨٥ حدیث دو جلد «اصول کافی»، فقط ٥٩٣ حدیث را صحیح دانسته است.
[٤٣]- در واقع در جلد اول فقط ٦٥ حدیث از پیامبر ص ذکر شده است!!