٨٩- باب أن الأئمّة معدن العلم وشجرة النّبوّة ومختلف الملائکة
در این باب سه حدیث مذکور است که هر دو «محمّد باقر» هیچ یک را صحیح ندانسته‌اند و مجلسی حدیث ١ و ٢ را ضعیف و ٣ را مرسل و مجهول شمرده است.
ناقل حدیث اوّل «ابوالجارود زیاد بن منذر» است که مذهب‌ساز بود و مذهب جارودیه (سرحوبیه) را او بنیان گذاشت. امام صادق ÷ او را لعن کرد و فرمود او کورباطن است.
بنا به متن روایات این باب، امام از خود تعریف و تمجید بسیار کرده و فرموده: ما درخت نبوّت‌ایم و محلّ رسالت‌ایم و ملائکه با ما رفت و آمد دارند و ما سِرّ خدا و امانت خدا و حرم بزرگتر خداییم و ما چنین و چنانیم. باید گفت: اوّلاً: خدای متعال فرموده:
﴿فَلَا تُزَكُّوٓاْ أَنفُسَكُمۡۖ هُوَ أَعۡلَمُ بِمَنِ ٱتَّقَىٰٓ ﴾[٦٣٣] [النّجم: ٣٢]
«خود را پاک نشمارید [و نستایید] خدا به [احوال] هرکه پرهیزکاری کرده، داناتر است».
حضرت علی ÷ نیز فرموده: «نهی الله.... مِن تزکیة المرء نفسه = خداوند از اینکه انسان خود را پاک شمارد [و بستاید] نهی فرموده است». (نهج‌البلاغه، نامة ٢٨) و فرموده: «فلا تثنوا عَلَيَّ بجمیل ثناء = مرا به مدح و تمجید زیبا، ثناگویی نکنید». (نهج البلاغه، خطبة ٢١٦) و هنگامی که از آن حضرت خواستند که از خود سخن بگوید فرمود: «نهانا الله عن التّزکیة = خداوند ما را از خودستایی نهی فرموده است»[٦٣٤].
شیعه وسنّی روایت کرده‌اندکه پیامبر فرموده: «إذا لقیتم المدّاحین احثوا فی وجوههم التّراب = هرگاه به ستایندگان برخوردید به صورتشان خاک بپاشید»[٦٣٥]. تا چه رسد به اینکه مؤمن خودستایی نموده و از خود تعریف و تمجید کند!
در این صورت چگونه ممکن است ائمّه این اندازه ـ که در ابواب کافی می‌بینیم ـ از خود تعریف و تمجید کنند؟!
تذکر: توجّه خواننده را به این نکته جلب می‌کنیم که در کتاب حاضر ارجاعاتی که در پاورقی صفحات به کتب مؤلّف یا کتب مرحوم قلمداران شده است، ارجاع به صفحات نسخه‌ای است که با حروف آی. بی. ام. تکثیر و توزیع گردیده است.
(ناشر)
[٦٣٣]- خدا در سوره نساء آیه ٤٩ نیز از کسانی که «تزکیۀ نفس» می‌کنند با لحن انتقادی یاد فرموده است.
[٦٣٤]- الغارات ثقفی، ج ١، ص ١٧٨.
[٦٣٥]- یا فرموده: «اُحثوا في وجوه المدّاحین التّراب» ر. ک. وسائل الشیعة، ج ١٢، ص ١٣٢، حدیث ١.