عرض اخبار اصول بر قرآن و عقول - بت شکن- جلد اول

فهرست کتاب

خبر پیدا شدن تخته‌ای از کشتی نوح در مسکو ساختگی بود

خبر پیدا شدن تخته‌ای از کشتی نوح در مسکو ساختگی بود

این خبر که با تردستی مخصوصی آن را خارجیان ساخته‌اند می‌رساند که دشمنان اسلام چگونه روایات و احادیث خلاف قرآن را در قدیم ساخته و در کتب فرقه‌های مختلف اسلام جا داده‌اند تا از ساده‌لوحی مسلمانانِ خوش باور بر ضرر اسلام و به نفع استعمارِمسلمین استفاده‌ها ببرند.

در مورد خبر پیدا شدن تخته‌ای از کشتی نوح که در آن اسم پنج تن علیهم السلام بوده و چندی پیش مجلّۀ مکتب اسلام تحقیق نکرده از قول سه نشریّۀ انگلیسی که نوشته بودند آن را از یک مجلۀ روسی بنام «اتفاد نیزوب» اقتباس کرد‌اند منتشر کرده چون در متن این خبر مطالبی برخلاف راهنمائی‌های قرآن مجید بود و معلوم بود که آن را برای تشدید دشمنی میان فرقه‌های اسلام ساخته‌اند و حتّی محل فرود آمدن کشتی نوح را بسیار دورتر از جائی که قرآن مجید ذکر فرموده (کوه جودی که در شمال شرقی سوریّه است) تعیین کرده بودند نویسندۀ ترجمه و تفسیر قرآن مجید در مجلّۀ هفتگی رنگین کمان در صدد تحقیق بر آمد و از طرف مجلۀ رنگین کمان به قسمت مطبوعاتی سفارت شوروی مراجعه شد و آنان پس از سؤال از مقامات مربوطه مسکو کتباً به مجلّه چنین پاسخ دادند:

١- در موزۀ مسکو تخته‌ای از چوب متعلّق به کشتی نوح وجود ندارد.

٢- باستان‌شناسی شوروی به هیچ وجه به‌کار در زمینۀجستجوی بقایای کشتی نوح اشتغال ندارند.

٣- در شوروی مجلّه‌ای به‌نام اتفادنیزوب هرگز چاپ نشده و نیز چاپ نمی‌شود.

(شرح مفصّل این موضوع در شمارۀ ٢٦ مجلۀ رنگین کمان و به تاریخ ٧ اردیبهشت سال ٥١ منتشر شده است)

تهران – صندوق پستی ١٤٧٥/١٣

دکتر صادق تقوی

[رونوشت اعلامیّۀ یک برگی که در صفحۀ ٩٨٤ از آن یادشده و درنسخۀ فارسی(که با تایپ آی. بی. ام تکثیر گردیده) تصویر آن موجود است. همچنین لازم به تذکّراست تصویری که به نقل از مجلّۀ فارسی «درس‌هایی از مکتب اسلام» در صفحۀ ٩٨٦ کتاب حاضر به‌آن اشاره شده، در نسخۀ تایپ آی. بی. ام. فارسی قابل رؤیت است.]

١- سوانح ایام

آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

زندگینامه خودنوشت مرحوم ابوالفضل برقعی، از سردمدارانِ مبارزه با خرافات و بدعت‌های شیعه در ایران معاصر است. کتاب حاضر از آن نظر حائز اهمیت است که تاریخ تحولات سیاسی- مذهبی ایران معاصر را در دوران حکومت پهلوی (رضا و محمدرضا شاه) پس از انقلاب ایران تا سال هفتاد شمسی روایت کرده و نقش و موضع‌گیری روحانیون شیعه را در قبال رویدادهای مختلف جامعه ایران شرح و تحلیل می‌کند و پرده از حقایقی برمی‌دارد که برای بسیاری از خوانندگان مجهول بوده‌اند. بنابراین، «سوانح ایام» علاوه بر اینکه شرح حال شخصیِ علامه برقعی است، بیان ناگفته‌های تاریخی و پرده‌برداری از چهرۀ حقیقیِ حکومتِ به ظاهر اسلامی ایران است. نویسنده پس از معرفی نسب و خاندان خود، شمّه‌ای از دوران کودکی و تحصیلات ابتدایی و سپس آموزش‌های حوزوی خود را شرح می‌دهد. بیان فعالیت‌های سیاسی و اجتماعی او در دوران جوانی، معرفی اساتید حوزوی و متن اجازه‌های نقل حدیث از ایشان در ادامه کتاب آمده است. شرح ملاقات‌ها و صحبت‌های برقعی با بسیاری از روحانیون سرشناس شیعه و نامه نگاری با بسیاری از آنها – از جمله خمینی و خامنه‌ای- بخش مهمی از کتاب است، که صفحات زیادی را به خود اختصاص داده است. فصل‌های پایانی کتاب، به نحوه برخورد حکومت ایران با او و شرح آزار و اذیت‌ها، حوادث زندان و ترور نافرجام وی اختصاص دارد.

٢- عرض اخبار اصول بر قرآن و عقول

آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

پژوهشی جامع درباره احادیث «اصول کافی» و ذکر موارد مغایرت آن با قرآن، سنت پیامبر اکرم و موازین عقل و منطق است. نویسنده بسیاری از مندرجات اصول کافی را خلاف عقل و قرآن دانسته و در مقدمه نسبتاً مفصلی با بهره گیری از منابع دست اول شیعی، دلایل ارجحیت و حجیت قرآن را نسبت به سنت و روایات به تفصیل بیان می‌کند. وی در ابتدا با بیانی موجز، شیوه تدوین احادیث شیعه را بیان داشته و علت و چگونگی ورود احادیث جعلی را به کتب و سپس تفکر شیعی شرح می‌دهد و انگیزه‌ها و عواملی را که به این نابسامانی دامن زده اند، بیان می‌کند. در ادامه هر یک از ابواب اصول کافی را به تفکیک و در قالب ١٨٢ فصل جداگانه بررسی نموده و احادیث جعلی آن را با ذکر دلایل قرآنی، سنت نبوی، روایات ائمه شیعه و بررسی سلسله روات مشخص می‌سازد. این اثر، در کنار «مرآۀ العقول» مجلسی و «صحیح کافی» محمد باقر بهبودی، یکی از مهمترین آثار در پالایش و تنقیح اصول کافی کلینی است.

٣- تضاد مفاتیح الجنان و قرآن

آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

به بررسی و تحلیل ادعیه «مفاتیح الجنان» شیخ عباس قمی و مقایسه آن را با ارزش‌ها و حقایق اسلام اختصاص دارد. نویسنده، کتاب را با معرفی و تحلیل و نقدِ قاعده «تسامح در ادله سنن» و حدیث «مَن بَلَغَه» و ردّ این حدیث آغاز می‌کند. سپس شرح حالی از شیخ عباس قمی ارائه داده و انگیزه های او را از تألیف مفاتیح‌الجنان برمی‌شمرد. وی یکایک ادعیه این کتاب را بررسی نموده و دعاهایی را که در تضاد با افکار و عقاید ناب اسلامی هستند، نقد می‌کند. او دعای کمیل، عشرات و سمات را با ارائه دلایل متعدد، دعاهایی می‌داند که دارای تعابیر صوفیانه و ناشرِ این مکتب فکری هستند. در ادامه، به بحث دعاهای ناقص و معیوب می‌پردازد و از دعای مشلول، یستشیر، عدلیه، جوشن کبیر، جوشن صغیر و قاموس نام می‌برد. بررسی هشت شبهه مهم در توحید عبادت، بخش مفصل دیگری از کتاب را به خود اختصاص داده است. وی سپس دعای توسل، حرز امام زین‌العابدین و مناجات امیر المومنین را مورد مداقّه قرار می‌دهد. ادامه کتاب نیز بررسی بخش‌های دیگری از مفاتیح الجنان است که در تعارض با قرآن کریم و آموزه های اصیل دینی هستند.

٤- بررسی علمی در اخبار مهدی

آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

پژوهشی است در اخبار و احادیث منقول درباره مهدی- دوازدهمین امام شیعیان و برسی صحت و سقم آنها. نویسنده در این اثر می‌کوشد تا با بهره گیری از آیات قرآن، گزاره های تاریخی و روایات ائمه شیعه، اصالت وجود امام زمان را بررسی نماید. آغاز کتاب، مقاله مستقل کوتاهی است به قلم یکی از همفکران مؤلف (بدون ذکر نام) تا خواننده بدین صورت بتواند در مورد محتوای کتاب و جهت گیری آن، ذهنیتی کلی پیدا کند. نخستین فصل کتاب به بررسی روایات شیعی درباره مادر امام زمان و تولد و زندگی او اختصاص دارد. نویسنده فصل بعد را به مسئله رجعت و کمّ و کیف آن و اتفاقاتی اختصاص داده است که شیعیان معتقدند پس از رجعت مهدی رخ خواهد داد. وی بلافاصله پس از نقل هر روایت، ضدیّت آن را با موازین عقل و منطق و قرآن و روایات پیامبر و اهل بیت به اثبات می‌رساند. در فصل بعد، آیاتی از قرآن را شرح و تفسیر می‌کند که مدعیان وجود مهدی به وی نسبت می‌دهند و سپس روایاتی را که به پیشگویی حوادث پس از مرگ او اختصاص دارد نقل می‌کند. او در ادامه، به احادیث اهل سنت در مورد مهدی می‌پردازد. از آنجا که مهم ترین اخبار و روایات در مورد مهدی، در بحار الانوار مجلسی آمده است، نویسنده به تفصیل، سی و دو باب مختلفِ بحار را بررسی و تک تک روایات آن را موشکافی کرده و سقم و ضعف آنها را به اثبات می‌رساند.

٥- خرافات وفور در زیارات قبور

آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

دیدگاه اسلام و قرآن را درباره زیارت قبور بررسی نموده و آن را با موازین عقلی می‌سنجد. کتاب با طرح پرسش‌هایی این چنین آغاز می‌شود که ارواح انبیا و اولیا پس از وفات کجا می‌روند و آیا آنان از زوّار خود مطلع می‌شوند. نویسنده ضمن پاسخگویی مستدل و منطقی به این پرسش‌ها، به موضوع شرعی بودن ساخت گنبد و بارگاه پرداخته و احادیث و روایاتی را که در این مورد از ائمه شیعه رسیده است، نقل می‌کند. در ادامه فصل‌های کتاب، روایاتی را که شیعیان درباره زیارت پیامبر اکرم، حضرت زهرا، ائمه بقیع و حضرت علی نقل کرده اند مطرح نموده و به پاسخگویی و احتجاج و استدلال علیه آنها می‌پردازد. سپس، زیاراتی را که از قول برخی بزرگان شیعه همچون شیخ مفید، صفوان، ابن طاووس، جابر جعفی، کفعمی، سید مرتضی و... نقل شده مورد مداقّه قرار داده و تناقض‌های آنها را با عقل و دین، برجسته می‌سازد. در پایان، مضرات و مفاسد دینی و اجتماعی‌ای را برمی‌شمارد که در نتیجه خرافه زیارت در جامعه شیعه شیوع یافته است.

٦- شاهراه اتحاد در بررسی نصوص امامت

حیدر علی قلمداران

پژوهشی جامع است که به بررسی نصوص و متون معتبر دینی (قرآن، احادیث و روایات) درباره مسئله امامت و نقد و تحلیل آنها اختصاص دارد. این کتاب، که یکی از مهم‌ترین آثار فارسی در زمینه نقد و عیارسنجیِ مفهوم امامت است، آن دسته از آیات قرآن را که شیعه دالّ بر حقانیت سلسله امامت می‌داند، شرح و تفسیر کرده و یکایک احادیث و اخبار رسیده از رسول اکرم، صحابه کرام و ائمه شیعه را از لحاظ سند و راویِ حدیث، به دقت بررسی نموده و پس از جدا کردن اخبار شاذّ و دروغ (که بخش اعظم این روایات را تشکیل می‌دهد) مفهوم و مصداق هر یک را تبیین می‌کند. نویسنده پس از بیان علل و ریشه‌های اصلی اختلاف و جدایی امت اسلام از یکدیگر، ماجرای سقیفه بنی ساعده و مذاکرات و رویداد‌های آن را مورد مداقه قرار داده و ضمن شرحِ ماوقع، کیفیتِ بیعت حضرت علی با ابوبکر صدیق (سلام الله علیهما) و روایات شیعه را در این موضوع، نقل می‌کند. در بخش بعد، ماجرای غدیر خم و حقیقت آن مورد بحث قرار می‌گیرد. در این بخش، شرح واقعه غدیر، انگیزه پیامبر خدا از ایراد خطبه مشهور غدیر و نقدِ برداشت شیعه از آن، محور کلام است. نویسنده در فصل آتی، ماجرای سقیفه را به روایت کتاب «احتجاج» طبرسی نقل کرده و نشان می‌دهد که حبّ و بغض‌های مذهبی، چگونه حقیقت را واژگون و نادرست جلوه می‌دهند. نویسنده در ادامه، ده حدیث مهم شیعه را که در استدلال‌های خود در بحث امامت بدان استناد می‌کنند، به دقت تحلیل و بررسی می‌کند. بیان انگیزه‌های قیامِ ساداتِ علوی در زمان امویان، گفتار صریح ائمه شیعه درباره خلافت و دلایل تاریخی‌ای که همگی حاکی از عدمِ وجودِ نصّ درباره امامت هستند، موضوع فصل بعدی کتاب است. او در پایان، فرقه‌های متعدد شیعه را که پس از هر یک از ائمه سر بر آوردند، معرفی کرده و اعتقاداتشان را شرح می‌دهد.

٧- راه نجات از شر غلاه

حیدر علی قلمداران

اثر مبسوطی است که به طرح و نقد رایج‌ترین خرافات و غلاه در بین شیعیان پرداخته و به آن‌ها پاسخ می‌دهد. نویسنده، کتاب خود را با بحث علم غیب و اختصاص صرف آن به خداوند متعال آغاز می‌کند و ضمن اشاره به روایات متعدد شیعی در نفی علم غیب ائمه، به رساله «سهو النبیّ» محمد تقی شوشتری استناد می‌کند. مبحثی بعدی، ولایت و حقیقتِ آن است. در این بخش، مدعای شیعیان درباره ولایت امری علی و فرزندانش مطرح شده و آیات متعدد قرآن و گفتار خودِ آنان، به عنوان دلایل رد این باور، نقل می‌شود. بحث در حقیقت شفاعت، موضوعی است که در ادامه می‌آید. در این بخش، ابتدا مفهوم شفاعت و منظور قرآن از آن، به روشنی تبیین می‌گردد و آنگاه، قرائت شیعی از شفاعت و تأثیر آن بر باورهای شیعیان بررسی می‌گردد. چگونگی نشر این خرافه در مذهب تشیع و سیر تاریخی کتب و باورهای غلاه، موضوعی است که در ادامه آمده است. فصل بعدی کتاب، بحث مفصلی است در زیارت قبور و خرافات پیرامون آن. در این فصل، نویسنده ابتدا دلایل عقلی و تاریخی‌ای را بیان می‌کند که در نفی زیارت قبور از جانب رسول اکرم و ائمه شیعه نقل شده است. سپس علت توجه شیعیان به زیارت و دلایل اجتماعی، سیاسی و اقتصادی‌ای را برمی‌شمارد که موجب شیوع این خرافه در جوامع شیعی شده است. چگونگی تعارض احادیث زیارت با قرآن و بررسی رجالی آنها و تعمیر قبور در اسلام، از دیگر مباحث این فصل است. بخش پایانی کتاب، نگاهی است کلی به پدیده غلاه و آفات و خبائث اجتماعی و دینی آن.

٨- خمس

حیدر علی قلمداران

تحقیق جامع و مبسوطی است که بنیانهای شرعی و منطقی خمس را بررسی نموده و اصالت و صحت آن را در اندیشه اقتصادی اسلام مورد مداقّه و قضاوت قرار می‌دهد. این کتاب، که جامع‌ترین اثر مستقل در زمینه نقد خمس در جهان تشیع است، با هدف عیار سنجیِ مهم ترین روایات و مستندات شیعه درباره خمس به رشته تحریر درآمده است. هدف نویسنده از نگارش این اثر، پیرایش خمس از زوائدی است که برخی علمای شیعه بدان افزوده و به گفته وی «آن را ممرّی مطمئن برای روزیِ خود کرده اند». او در این اثر، ضمن بررسی دقیق و موشکافانه معنا و تفسیر آیه ٤١ سوره انفال، که درباره خمسِ غنائم جنگی نازل شده‌ است، سنت پیامبر بزرگوار اسلام و دیدگاه ائمه شیعه را در این باره به تفصیل شرح می‌دهد. نویسنده، کتاب را با بررسی سند خمس در قرآن آغاز می‌کند و ضمن بیان کاربردهای اصلی خمس در جامعه اسلامی، به روایاتی می‌پردازد که آن را محدود و منحصر به رسول الله  ص و اهل بیت وی نموده اند. در ادامه، ضمن بیان موارد شمولِ خمس، احادیثی را که در وجوب خمس و کاربردهای آن آمده است، به لحاظ منطقی سنجیده و پس از مقایسه آن با قرآن کریم و سنت رسول اکرم، با دقت خاصی سند و سلسله روات هر یک را بررسی می‌کند. سپس، اخبار بخششِ خمس به شیعیان را از جانب ائمه شیعه نقل و تحلیل و در پایان، موارد مصرف خمس و سهم امام را در زمان غیبت بررسی می‌کند. آنگاه، فتاوای علمای طراز اول شیعه را در مورد تحلیل و اباحه خمس نقل می‌کند؛ کسانی همچون اسکافی، ابن جنید، شهید ثانی، محقق سبزواری، ابن عقیل، شیخ صدوق، شیخ طوسی، مقدس اردبیلی، محقق ثانی، قطیفی، ملا حسن فیض کاشانی، شیخ حر عاملی، شیخ یوسف بحرانی، شمس‌الدین عاملی، شیخ محمد حسن نجفی (صاحب جواهر) و دیگران که همگی به اجماع، قائل به اِسقاط خمس ارباح مکاسب از شیعیان در زمان غیبت هستند. بدین منظور، تمام اقوال و دیدگاه‌های آنان را در این مورد، در آثارشان به تفکیک بیان می‌کند. بخش پایانی کتاب، مجموعه پاسخ های نویسنده به ردیه هایی است که ناصر مکارم شیرازی، رضا استادی اصفهانی و سید حسن امامی اصفهانی برکتاب خمس نوشته اند و در ویراست جدید به آن اضافه شده است.

٩-جواب یک دهاتی به آقای محلاتی

حیدر علی قلمداران

این اثر، استدلال‌ها و مدعیات ذبیح الله محلاتی را در کتاب «جواب مناقشات بر خطبه غدیر و وجوب خمس ارباح مکاسب و مسئله شفاعت» بررسی کرده و به آنها پاسخ می‌دهد. محلاتی، کتاب مذکور را در جواب مقاله ای نوشته است که سید ابوالفضل برقعی با عنوان «رد بر خطبه غدیر» در مجله رنگین کمان منتشر کرده بود. از آنجا که محلاتی کتاب خود را به صورت پرسش و پاسخ فرضی با برقعی نوشته است، نویسنده در این اثر نیز روش مشابهی اتخاذ کرده و پاسخهای خود را به سؤالات و ایرادات محلاتی تبیین می‌دهد. وی در آغاز، داستان غدیر و آنچه را که در آنجا رخ داد بیان و دلایلی را مطرح می‌کند که بنا بر آنها نمی‌توان از خطبه رسول اکرم  ص برداشت خلافت و جانشینی علی را نمود. این دلایل، به چهار دسته عقلی، نقلی، وجدانی و تاریخی تقسیم می‌شوند. در ادامه و در بحثی مبسوط با عنوان «سند رسوای غدیر» به بررسی سلسله رواه غدیر پرداخته و با استناد به منابع مهم رجال شیعه، وثاقت و اعتبار آنها را زیر سئول برده و در نتیجه، جعلی بودن بسیاری از بخشهای آن را به اثبات می‌رساند و بر نتایج و مفاهیمی که از آن استنتاج می‌شود، خط بطلان می‌کشد.

١٠- تابشی از قرآن

آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

ترجمه و تفسیر قران کریم به زبان فارسی است. هدف نویسنده در چهار جلد کتاب مذکور، بیان مفاهیم آیات قرآن و شرح پیام هدایت بخش آن به دور از تعصبات مذهبی و جهت گیری‌های فرقه ای است. وی در جلد نخست کتاب و در مقدمه ای مبسوط که نیمی از حجم این جلد را در بر گرفته، اطلاعات جامعی درباره‌ی مهمترین مباحث علوم قرآن ارائه می‌دهد تا به این صورت خواننده نا آشنا، نسبت به مفاهیم تخصصی و اصطلاحات قرآنی شناختی نسبی پیدا کند؛ از جمله مباحثی همچون: شیوه کتابت قران، قرائت‌های مختلف، انگیزه و چگونگی تدوین قرآن در زمان عثمان، تحریف در قرآن، محکم و متشابه، اعجاز قرآن و انواع آن، ویژگی‌های منحصر به فرد نصّ قرآن و غیره. شیوه وی در تفسیر، به گونه‌ای است که از پرداختن به اصطلاحات ثقیل و فنی تفسیری اجتناب کرده و در نتیجه، خواننده با متنی روان و ساده روبه رو است. او پس از ارائه ترجمه ای روان از آیه، معنا و تفسیر واژگان خاصی از آن را که دارای وجوه و نظایر چندگانه است و یا نیازمند تعریف می‌باشد بیان کرده و خواننده را یاری می‌رساند تا پیام اصلی هر آیه را به درستی در یابد. جلد نخست کتاب تفسیر سوره های فاتحه تا نساء، جلد دوم سوره های مائده تا یوسف، جلد سوم ادامه یوسف تا فاطر و جلد چهارم به تفسیر سوره یس تا ناس اختصاص دارد.

١١- نقد المراجعات

آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

نقد و بررسی مدعیات سید عبدالحسین شرف‌الدین در کتاب «المراجعات» است. کتاب مذکور با هدف نقل و به چالش کشیدن دیدگاه‌های اهل سنت تألیف شده و برقعی در این اثر می‌کوشد تا با استناد به آیات قرآن، احادیث نبوی و روایات ائمه شیعه، به اظهارات شرف‌الدین پاسخ گوید. کتاب با طرح مفهوم سنت و تشیع آغاز می‌شود و در ادامه، رویکرد مذهبی کلینی را، به عنوان یکی از مهمترین محدثین شیعه، در قبال حدیث و تدوین آن بازگو می‌نماید. آنگاه نگرش باطنیه را در تفسیر قرآن شرح داده و تأثیر این نگرش را در برداشت مفاهیم حدیثی بررسی می‌کند. وی سپس به بحث پیرامون علم غیب ائمه می‌پردازد و با استناد و اشاره به روایات شیعی، نادرستیِ این مفهوم را در تفکر شیعه ثابت می‌کند. شأن نزول و تفسیر آیات تطهیر، مباهله و مودت در اندیشه ائمه و مفسران شیعه، موضوعی است که در پایان به آن پرداخته شده است.

١٢- چگونه هدایت یافتم: تولدی دوباره و انتخابی دوباره

حجت الاسلام والمسلمین مرتضی رادمهر

زندگینامه خود نوشت مرتضی رادمهر از روحانیون شیعی معاصر- و شرح علل گرایش وی به اهل سنت و مصائب و مشکلاتی است که از این راه برای وی پیش آمده است. نویسنده کتاب، که از طلاب برجسته حوزه علمیه قم بوده است، انگیزه‌هایی را که وی را از اندیشه های شیعی خرافی جدا کرده و به سوی اهل سنت سوق داد، شرح می‌دهد و از این راه، خوانندگان را نیز با مبانی فکری اهل سنت و نقاط اختلاف آنان با شیعیان آشنا می‌سازد. مجموعه رویدادهای پیش آمده در زندگی وی، به عنوان یک طلبه و شرح مناظرات و محاجّه هایش با علمای سنی، پاسخگوی بسیاری از پرسش‌ها و شبهات شیعیان درباره اهل سنت است؛ لذا این اثر، نه یک زندگینامه صِرف، بلکه درسنامه ای عقیدتی از تفکرات اهل سنت است. وی در آغاز مختصری از وضعیت خانوادگی و دوران کودکی و سپس چرایی و چگونگی حضورش در حوزه علمیه و دانشگاه را شرح می‌دهد. در فصل بعد، از سفرش به بلوچستان و آشنایی با مولانا (رهبر معنوی و عقیدتی اهل سنت منطقه) سخن می‌گوید به شرح ملاقاتش با وی و مذاکراتشان با او می‌گوید. سفر حج و بازدید از سلیمانیه عراق و سوریه و تأثیراتی که این سفرها بر وی گذاشتند، مطالبی است که در ادامه کتاب آمده است. فصل پایانی، شرح تحولات درونی عمیق نویسنده، دستگیری‌های مکرر و برخوردهای وزارت اطلاعات با وی می‌باشد که شکنجه‌های شدید و وحشتناکی در زندان را برایش به همراه داشته است. بخش پایانی کتاب، که شرح واپسین روزهای زندگی رادمهر است، به قلم شخص دیگری است؛ زیرا نویسنده کتاب در اثر عوارض جسمی ناشی از شکنجه توسط مأموران اطلاعات در گذشته است.

١٣- کلید فهم قرآن

شریعت سنگلجی

بیان شیوه‌های تدبّر در قرآن و چگونگی فهم و استخراج پیام آیات ان است. نویسنده کتاب با اشاره به همگانی بودن پیام اسلام و درس های آن، قرآن کریم را کتابی می‌داند که مخاطب عام دارد و فهم معنا و پیام آن، منحصر و محدود به گروه خاصی نیست و می‌کوشد تا با زبانی ساده، اصول فهم قرآن را بیان نماید. بدین منظور، در ابتدا مفاهیم کلیدی‌ای را که برای درک آیات قرآن ضروری است معرفی کرده و توضیح مختصری درباره هر یک ارائه می‌دهد؛ از جمله: ظاهر و باطن، محکم و متشابه، تفسیر به رای جایز و ممنوع، ضروریات و ناسخ و منسوخ. در ادامه فصل‌های کتاب، به انواع سوگندهای قرآن و مفاهیم آن پرداخته و سپس در مورد فواتح سُور و امثال قرآن توضیح می‌دهد. کتاب با بحث پیرامون شیوه های استدلال قرآن و ماهیت و کیفیت وحی ادامه می‌یابد. رویکرد فرقه ها و نحله های فکری‌ای همچون سوفسطائیان، حسّیون، تجربیون و صوفیه در فهم و تفسیر قرآن، موضوعی است که در ادامه به تفصیل مورد بررسی قرار می‌گیرد. بحث پیرامون نبوت، قیامت و معاد از دیدگاه قرآن، از جمله دیگر مباحث کتاب است.

١٤- دعا

آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

بررسی مفهوم دعا در اسلام و بیان شرایط دعاهای توحیدی و چگونگی تمییز آن‌ها از دعا های شرک آلود و نادرست است. در این اثر، نویسنده برخی از مهمترین کتب ادعیه شیعی را بررسی کرده و علت انحرافی بودن مطالب آنها را بیان می‌کند. او می‌کوشد تا با استناد به آیات قرآن کریم و احادیث موثق، نشان دهد که دعاهایِ خود ساخته و گمراه کننده، چه مضراتی برای فرد و جامعه در پی خواهند داشت. وی برخی از شبهات و سؤالات رایج در مورد دعا و توسل را مطرح می‌کند و مستنداً به آنها پاسخ می‌گوید.

١٥- رهنمود سنت در رد اهل بدعت

مولف: شیخ الاسلام ابن تیمیه

مترجم: آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

این اثر برگردان فارسی کتاب «المنتقی» تألیف محمد بن عثمان ذهبی است. کتاب مذکور، برگزیده و فشرده کتابی است به نام «منهاج السنه النبویه فی نقض کلام الشیعه القدریه» که شیخ الاسلام، احمد بن تیمیه دمشقی، آن را در رد افکار و عقاید باطل تشیع، به رشته تحریر درآورده است. شیوه نویسنده در این اثر، ابتدا نقل عقاید شیعه درباره امامت و خلافت و سپس، پاسخگویی به آنها با استناد به آیات قرآن کریم، سخنان پیامبر گرامی اسلام و منطق و عقلِ سلیم است. وی استدلال‌های علامه حلّی را در مورد لزوم زعامتِ علی پس از رحلت پیامبر، سزاوارتر بودن علی برای خلافت و اثبات امامت او در قرآن ذکر کرده و در هر مورد، به تفصیل به آنها پاسخ گفته و نادرستی و ضعف هر یک را نشان می‌دهد.

١٦- تأملی در آیه تطهیر

آیت الله العظمی نعمت الله صالحی نجف آبادی

شرح و تفسیر آیه تطهیر و بررسی دیدگاه شیعیان در مورد مصادیق این آیه و پاسخگویی به آنهاست. یکی از مهمترین آیاتی که در عقاید شیعی برای عصمت اهل بیت و ائمه بدان استناد می‌گردد، آیه ٣٣ سوره احزاب می‌باشد که به «آیه تطهیر» مشهور است. مؤلف این اثر، تلاش دارد تا وقایعی را که منجر به نزول این آیه شد، بازگو نماید. وی برای اثبات گفته های خود، آیات صدر و ذیلِ آیه فوق را به دقت بررسی می‌کند و با دقت و ظرافت خاصی، ارتباط و یکدستی آیات را در بیان پیامِ واحد آنها برای خواننده متبلور می‌سازد و با استدلال‌هایی موجز و منطقی، بر مدعای شیعیان در این باره، خط بطلان می‌کشد.

١٧- تضاد در عقیده

محمد باقر سجودی

بررسی تاریخی وقایع پس از رحلت پیامبر و رویدادهایی است که منجر به خلافت سه خلیفه اول مسلمین شد. هدف نویسنده از نگارش این اثر، نه اهانت به عقاید شیعیان، بلکه کمک به آنان در درک حقانیت صحابه و شناخت صحیح آنان است. وی در آغاز دلایلی را برمی‌شمارد که به خاطر آنها رسول اکرم از انتخاب جانشین اجتناب کرد. در ادامه، به طرح و تفسیر آیاتی از قرآن می‌پردازد که به قدردانی و ستایش صحابه پیامبر اختصاص دارد. او ویژگی‌هایی را که خداوند در توصیف یاران حقیقی پیامبرش بیان کرده است، در ١٣ گروه دسته بندی کرده و به تفکیک شرح می‌دهد. در فصل بعد، منافقین را معرفی و صفاتشان را با بهره گیری از آیات قرآن کریم بازگو می‌نماید. بررسی دلایل اختلاف بین صحابه، دوستداران اهل بیت پیامبر و ویژگی‌های آنان، تحلیل واقعه اِفک و رفتار پیامبر در قبال دخترانش، از دیگر موضوعاتی است که در ادامه به آنها پرداخته شده است.

١٨- توحید عبادت

شریعت سنگلجی

بیان موازین و معیارهای توحید در اسلام و شرح و معرفی عقاید خرافی و شرک آلود است. نویسنده، کتاب را با طرح اصل توحید و معنا و مصادیق آن آغاز می‌کند. سپس به بیان مفهوم عبودیت و شرایط تحقق آن پرداخته و عبودیتِ عام و خاص را شرح می‌دهد. در ادامه، ضمن تبیین معنای شرک، اعمال و اندیشه های شرک آمیزی را که در آداب و مناسک مسلمانان، به ویژه شیعیان، راه یافته است، برمی‌شمرد. وی شرک را به دو گروه اکبر و اصغر تقسیم می‌کند و مصادیق هر یک را نام می‌برد. بحث تبرّک، ذبح قربانی برای غیر خدا، توسّل به غیر خدا، ریا و شفاعت، از جمله دیگر مباحثی است که در این بخش مطرح می‌گردد. در بخش بعد، به معنی و حقیقتِ سببیّت پرداخته و اشتباهِ عوام را در این مورد شرح می‌دهد و سپس، زیارت قبور بزرگان دینی، پیامبر و ائمه را به عنوان نمونه های شرک آمیز این سوء برداشت، تحلیل می‌کند. بخش پایانی کتاب، به دلایل تاریخی و اجتماعیِ پیدایش بت پرستی و اسبابِ شیوعِ شرک و خرافه در اسلام، اختصاص دارد.

١٩- خلافت و امامت

حیدر علی قلمداران

طرح پرسش‌های بنیادین درباره اعتقادات شیعه درباره امامت ائمه و خلافت صحابه بزرگوار پیامبر اسلام است. نویسنده در این اثر، با استعانت از آیات نورانی قرآن کریم، سخنان گهربار پیامبر گرامی اسلام، صحابه و تابعین ارجمند ایشان، مسایل مهمی را درباره امر خلافت و امامت مطرح کرده و شیعیان را به تفکر و انصاف در مورد آن دعوت می‌کند. وی در آغاز کتاب، به بحث درباره رویکرد حضرت علی(ع) به مسئله انتخاب خلفای قبل از خود پرداخته و خطبه‌ها، نامه‌ها روایات رسیده از وی را درباره رضایت از این امر، نقل می‌کند. در ادامه، به موضوعِ ذکر نام ائمه شیعه در قرآن می‌پردازد و ضمن تفسیر آیه‌های مورد ادعای شیعیان، نادرستی برداشت آنان از این آیات را به اثبات می‌رساند. بخش پایانی کتاب، به عصمت و بی‌خطاییِ ائمه شیعه می‌پردازد. در این بخش، نویسنده پس از استدلال‌های متعدد قرآنی، روایات متعددی از خودِ ائمه درباره عدم مصونیتشان در برابر خطا و لغزش نقل می‌کند.

٢٠- عقیده اسلامی

آیت الله العظمی سید ابوالفضل ابن الرضا برقعی قمی

بیان عقاید اصیل و ناب اسلامی بر پایه آیات نورانی قرآن کریم و سنت حسنۀ پیامبر رحمت و مغفرت محمد مصطفی ص- است. مترجم در خلال مقدمه کتاب، به دشمنی کورکورانه و جاهلانه شیعیان - به ویژه در ایران- با یکتاپرستان عربستان اشاره می‌کند، که در ایران با نام وهّابی شناخته می‌شوند. انگیزه اصلی وی از ترجمه فارسی این کتاب، دفاع از مشرب فکری و عقیدتی آنان و شرح عقاید و آموزه‌های محمد بن عبدالوهاب مصلح دینی حجاز در قرن ١٢ هجری- است. این اثر، مرامنامۀ توحیدی و ایمانی مسلمان آزاده‌ای است که کتاب خدا و سنت رسول پاکش را برای هدایت و نیل به سعادتِ ابدی، کافی و وافی می‌داند و به دور از هر گونه تعصب و جانبداری، تعالیم راستین اسلام را بازگو می‌کند. کتاب حاضر، مشتمل بر سه رساله از شیخ‌الاسلام محمد بن عبدالوهاب است: در رساله نخست، مبانی توحید و خداشناسی، چگونگی شناخت پیامبر، کارکرد و تأثیرات دین در جامعه و وظایف مؤمنان در قبال خداوند و رسولش، بیان شده است. نویسنده در رساله دوم، ملاک‌های تمییز حق از باطل را در پیروی از دین حنیف شرح داده و در رساله سوم، شبهاتی را که مغرضین و مشرکین بر اسلام و اندیشه‌های توحیدیِ آن وارد نموده‌اند، مطرح کرده و به آنها پاسخ‌های مستدلی می‌دهد.