۲ – تفکیک نمودن در مابین حق و باطل، هدایت و ضلالت، حلال و حرام:
یکی از آثار عمدۀ عبادات تفکیک نمودن در ما بین حق و باطل، و شناختن راه هدایت از ضلالت، و شناسائی حلال و حرام است، طوریکه خداوند میفرماید:
﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِن تَتَّقُواْ ٱللَّهَ يَجۡعَل لَّكُمۡ فُرۡقَانٗا وَيُكَفِّرۡ عَنكُمۡ سَئَِّاتِكُمۡ وَيَغۡفِرۡ لَكُمۡۗ وَٱللَّهُ ذُو ٱلۡفَضۡلِ ٱلۡعَظِيمِ٢٩﴾[الأنفال: ۲۹].
«ای مومنان! اگر از خدا بترسید خدا بینش ویژۀ به شما میدهد که در پرتو آن حق را از باطل میشناسید، و گناهانتان را میآمرزد چرا خداوند صاحب فضل و بخشش بزرگ است».
در آیۀ فوق طوریکه ملاحظه میگردد ثمره و فائدۀ دنیوی عبادت را که شناسایی حق و باطل، و ثمرۀ اخروی عبادت را که محو و نابودی گناهان است، بیان کرده شده است.
و نیز خداوند متعال به زبان نوح ÷فرموده است:
﴿فَقُلۡتُ ٱسۡتَغۡفِرُواْ رَبَّكُمۡ إِنَّهُۥ كَانَ غَفَّارٗا١٠ يُرۡسِلِ ٱلسَّمَآءَ عَلَيۡكُم مِّدۡرَارٗا١١ وَيُمۡدِدۡكُم بِأَمۡوَٰلٖ وَبَنِينَ وَيَجۡعَل لَّكُمۡ جَنَّٰتٖ وَيَجۡعَل لَّكُمۡ أَنۡهَٰرٗا١٢﴾[نوح: ۱۰-۱۲].
«من بدیشان گفتم از پروردگار خویش آمرزش طلب کنید او بسیار آمرزنده است، از آسمان بارانهای پر خیر وبرکت را پیاپی میباراند. و با اعطای دارای و فرزندان شما را کمک میکند و یاری میدهد و از باغهای سرسبز و فراوان شما را بهرهمند میسازد و رودهای پر از آب را در اختیارتان میگذارد».
عبادت در این آیت همانا استغفار است، و ثمرۀ آن باریدن باران و روانشدن نهرها، و افزایش در مال و اولاد است.
و در جای دیگری آثار عبادات را به صورت کل بیان نموده، فرموده است:
﴿مَنۡ عَمِلَ صَٰلِحٗا مِّن ذَكَرٍ أَوۡ أُنثَىٰ وَهُوَ مُؤۡمِنٞ فَلَنُحۡيِيَنَّهُۥ حَيَوٰةٗ طَيِّبَةٗۖ وَلَنَجۡزِيَنَّهُمۡ أَجۡرَهُم بِأَحۡسَنِ مَا كَانُواْ يَعۡمَلُونَ٩٧﴾[النحل: ۹۷]..
«هرکه عمل صالحی را انجام دهد مرد باشد یا زن در حالیکه مؤمن و مسلمان باشد ما برای آنها زندگی خوبی را مهیا میسازیم و در پاداش اعمال نیکشان اجر و ثواب خوبی میدهیم».
این آیت بیانگر این امر است که ایمان و اعمال صالح بر علاوۀ ثواب اخروی سبب حاصلشدن زندگی خوب و سعادتمند و مملو از خوشی و خوشبختی میگردد.