خطبه های جمعه

برخی از فوائد و حکمت‌های مشروعیت ازدواج:

طوری‌که سایر اوامر و مقررات شرعی خالی از فواید و حکمت نبوده و نیست، هم‌چنان ازدواج شرعی‌که برخی از دلایل مشروعیت آن قبلا ذکر گردید، دارای فوائد و حکمت‌های متعددی است که برخی از فواید و حکمت‌های عمدۀ آن را میتوان در اینجا بطور فشرده بر شمرد.

۱- ازدواج یکی از زمینه‌های تعمیل اوامر و ارشادات خدا و پیامبر ج او است، و امر خدا و پیامبر در این مورد در هنگام ارائۀ دلایل مشروعیت ازدواج بیان گردید.

۲- یکی از مأموریت‌ها و مکلفیت‌های مسلمانان این است که از سنت پیامبر‌شان اطاعت و پیروی نمایند، و‌ ازدواج یکی از زمینه‌های عملی پیروی نمودن از سنت پیامبر ج است. و ناگفته نماند که ازدواج نه تنها یکی از مؤکد‌ترین سنت‌های پیامبر آخری بوده بلکه سنت پذیرفته شده تمام پیامبر آن نیز می‌باشد. طوری‌که خداوند متعال فرموده است: ﴿وَلَقَدۡ أَرۡسَلۡنَا رُسُلٗا مِّن قَبۡلِكَ وَجَعَلۡنَا لَهُمۡ أَزۡوَٰجٗا وَذُرِّيَّةٗ﴾[الرعد: ۳۸]. «ما پیش از تو پیغمبرانی را روانه کرده‌ایم، و زنان و فرزندانی بدیشان داده‌ایم».

۳- ازدواج وسیلۀ خوب و مصون برای سرکوبی و عیار نمودن غریزۀ جنسی بوده، و همچنان سبب محفوظ‌ماندن چشم از نظر حرام می‌گردد.

۴- ازدواج وسیلۀ خوبی برای حاصل‌شدن پاکی و عفت بشمار رفته، و زمینۀ شیوع فحاشی را در جامعه کم و ضعیف می‌سازد.

۵- ازدواج یگانه راه مشروع تکثیر نسل به شمار می‌رود که مایۀ افتخار پیامبر ج در روز قیات می‌گردد.

۶- ازدواج طوری‌که وسیلۀ خوب و مصونی برای برآورده ساختن غریزۀ جنسی به شمار می‌رود که در اثر آن انسان میتواند خود را از امراض مهلک و کشنده نجات دهد، همچنان جماع و همبستری از طریق ازدواج حلال سبب کسب اجر و ثواب می‌گردد.

چنانچه پیامبر ج در یک حدیث فرمودند:‌ «...وَفِي بُضْعِ أَحَدِكُمْ صَدَقَة...». «در جماع نمودن و همبستری یکی از شما با همسرش صدقه یعنی اجر و ثوابی نهفته است».

این حدیث مایۀ تعجب اصحاب گردید لذا از پیامبر ج سوال نموده گفتند:

«يَا رَسُولَ اللهِ، أَيَأتِي أَحَدُنَا شَهْوَتَهُ وَيَكُونُ لَهُ فِيهَا أَجْرٌ؟ قَالَ: أَرَأَيْتُمْ لَوْ وَضَعَهَا فِي حَرَامٍ أَكَانَ عَلَيْهِ فِيهَا وِزْرٌ؟ فَكَذَلِكَ إِذَا وَضَعَهَا فِي الْحَلَالِ كَانَ لَهُ أَجْرٌ» [۲۹۰]. «یکی از ما توسط جماع و همبستری شهوت خود را بر‌آورده می‌سازد پس چطور می‌تواند مایۀ اجر و ثواب گردد؟ پیامبر ج در پاسخ به این سوال فرمودند: شما به من بگوئید: اگر یک انسان شهوت خود را از راه حرام بر‌آورده سازد آیا مرتکب گناه نمی‌شود؟ پس همچنان بر عکس، بر‌آورده ساختن شهوت از راه حلال باعث کسب اجر و ثواب می‌گردد».

۷- میل و علاقه‌داشتن به ازدواج، در حقیقت میل به آن چیزی است که پیامبر ج آن را دوست داشت، زیرا در یک حدیث آمده است که پیامبر ج فرمودند: «حُبِّبَ إِلَيَّ مِنَ الدُّنْيَا النِّسَاءُ وَالطِّيبُ، وَجُعِلَ قُرَّةُ عَيْنِي فِي الصَّلَاةِ» [۲۹۱]. «از دنیای شما تنها دو چیز نزدم بیشتر محبوبیت دارد، و یا با دو چیز علاقه بیشتر دارم یک عطر و بوی خوش، و دیگری زن».

۸- ازدواج زمینۀ پیدا شدن اولاد نیک و صالح می‌گردد که در قدم اول پدر و مادر در زندگی خویش، و نیز بعد از مرگ از دعای صالح آن‌ها بهره‌مند گردیده، و در قدم دوم همین اولاد نیک و صالح مدافعین خوب سرزمین‌های اسلامی می‌گردند.

۹- ازدواج برعلاوه اینکه زمینۀ بسیار خوبی است برای ایجاد روابط نیک فامیلی، همچنان در پهلوی آن یک زمینۀ حفاظت و پاسداری از نسب به شمار می‌رود که توسط آن در مابین تمام خویشاوندان روحیه تعاون و همکاری برقرار می‌گردد.

۱۰- ازدواج در ایجاد نظام خانوادنگی خوب که اساس جامعۀ خوب را تشکیل می‌دهد رول و نقش بسیار عمدۀ دارد، زیرا شوهر کار می‌کند، رنج و زحمت می‌کشد، مصارف و هزینۀ خانه و اعضای خانواده را تهیه می‌کند، و زن در خانه تربیه و پرورش سالم اولاد را به دوش گرفته، امور خانه را تنظیم می‌کند که با این همکاری متقابل، و تقسیم‌نمودن مسئولیت وضع جامعه بهبود چشمگیر می‌یابد.

۱۱- ازدواج زمینۀ اشباع و باروری غریزۀ پدری و مادری را که در سرشت هر مرد و زن وجود دارد مهیا می‌سازد، و شکی نیست که این غریزه در اثر پیدا شدن اطفال رشد بیشتر می‌یابد.

۱۲- بالآخره ازدواج یکی از عمده‌ترین اسباب حصول سکون و آرامش، رحمت و مودت در مابین زن و شوهر می‌گردد.

این بود برخی از فوائد و حکمت‌های ازدواج که در پرتوی آیات و احادیث، و مقاصد عمومی دین مقدس اسلام بیان گردید.

***

[۲۹۰] صحیح مسلم ص: ۶۹۷ شماره حدیث( ۱۰۰۶). [۲۹۱] (حسن صحیح) سنن نسائی، کتاب عشرة النساء، باب حب النساء ص: ۶۱ شمارۀ حدیث (۳۹۳۹).