(۲۱) مفهوم و حقیقت عید در اسلام

دین مقدس اسلام که یک دین کامل، جامع و فراگیر است برای پیروانش تنها تجلیل از دو عید را مشروع قرار داده است که در قاموس آن غیر از آن دو عید که عید سعید فطر و عید قربان است، عید سومی وجود ندارد.

همچنان در نظر باید داشت که آن دو عید نامبرده تنها موسم و یا فرصت‌های برای تفریح و خوشی محض نبوده، بلکه عیدها و شعائری‌اند که با برخی عبادات بسیار عمده بلکه با دو رکن بسیار بزرگ و عظیم دین مقدس اسلام گره خورده‌اند، طوری‌که همه می‌دانند عید اولی که عید سعید و فرخندۀ فطر است، بمناسبت سپری نمودن موفقانۀ روزۀ ماه مبارک رمضان، و عید دومی که عید سعید اضحی است بمناسبت سپری نمودن و انجام یافتن موفقانۀ ایام ترویه، روز عرفه و اعمال عمدۀ حج و عمره، برگزار می‌گردد.

فلسفۀ تجلیل و گرامی داشت از این دو عید در پهلوی سایر مصالح و منافع متعدد دینی و اجتماعی بجای آوردن وجیبۀ شکر و سپاسگزاری نعمات الهی می‌باشد، چنانچه در بخش آخری آیات روزه الله تعالی به این حقیقت اشاره نموده، فرموده است: ﴿وَلِتُكۡمِلُواْ ٱلۡعِدَّةَ وَلِتُكَبِّرُواْ ٱللَّهَ عَلَىٰ مَا هَدَىٰكُمۡ وَلَعَلَّكُمۡ تَشۡكُرُونَ﴾[البقرة: ۱۸۵]. «و خدا را به پاس آنکه رهنمونیتان کرده است به بزرگى بستایید و باشد که شکرگزارى کنید».

چنانچه فرد مسلمان به تأسی از این آیۀ مبارکه و توصیۀ الهی بعد از اینکه توانست روزۀ ماه مبارک رمضان را با قیام لیل، نوافل و صدقات و سایر طاعات و عبادات موفقانه انجام دهد، همزمان با دمیدن صبح روز اول ماه شوال المعظم و روشن‌شدن روز توسط چند دانه خرما و یا آب افطار نموده، سپس با پوشیدن لباس‌های تازه و پاک و زمزمه‌نمودن کلمات تهلیل و تکبیر، چون: (الله اکبر، لا إله إلا الله والله أکبر، الله أکبر ولله الحمد) بطرف محل ادای نماز عید حرکت می‌کند، و یکجا با جمعی از مسلمانان دو رکعت نماز عید را در فضای کاملا اخوت و برادری، اخلاص و صمیمیت، مواسات و همدردی، آشتی و محبت، ادا می‌نماید.