۴ و ۵- حقوق یتیمان و مستمندان (افراد مستضعف و نیازمند جامعه):
قرآن کریم علاوه بر حقوق خویشاوندان، بر حقوق تمام طبقات مستضعف – اعم از یتیمان و دیگر مستمندان- تأکید کرده فرموده است: ﴿وَٱلۡيَتَٰمَىٰ وَٱلۡمَسَٰكِينِ﴾. «و با یتیمان و مستمندان نیکی و احسان نمایید».
زیرا در یک جامعۀ سالم که عدالت در آن بر قرار است افراد معلول و از کار افتاده، یتیمان و مانند آن‌ها نیز وجود خواهند داشت که فراموش‌کردن آن‌ها بر خلاف تمام اصول انسانی است، لذا اسلام به نیکی و تعاون آن‌ها به شدت تأکید نموده است، در یک حدیث صحیح در مورد یتیمان توصیۀ نبوی چنین آمده است:
«عَنْ سَهْلَ بْنَ سَعْدٍ، عَنِ النَّبِيِّ ج قَالَ: أَنَا وَكَافِلُ اليَتِيمِ فِي الجَنَّةِ هَكَذَا» وَقَالَ بِإِصْبَعَيْهِ السَّبَّابَةِ وَالوُسْطَى» [۲۸۱].«سهل می‌گوید: رسول الله ج با اشارۀ دو انگشت سبابه و میانه که قدری میان آن‌ها فاصله انداخته بود، فرمود: من و سرپرست یتیم در بهشت، اینگونه خواهیم بود». و در بارۀ خدمت و کمک به نیازمندان، بیماران و افراد مستمند می‌فرماید: «عَنْ عَبْدِاللَّهِ بْنِ عُمَرَ: أَنَّ رَسُولَ اللَّهِ ج قَالَ: المُسْلِمُ أَخُو المُسْلِمِ لاَ يَظْلِمُهُ وَلاَ يُسْلِمُهُ، وَمَنْ كَانَ فِي حَاجَةِ أَخِيهِ كَانَ اللَّهُ فِي حَاجَتِهِ، وَمَنْ فَرَّجَ عَنْ مُسْلِمٍ كُرْبَةً، فَرَّجَ اللَّهُ عَنْهُ كُرْبَةً مِنْ كُرُبَاتِ يَوْمِ القِيَامَةِ، وَمَنْ سَتَرَ مُسْلِمًا سَتَرَهُ اللَّهُ يَوْمَ القِيَامَةِ» [۲۸۲].«از عبدالله بن عمر ب روایت است که رسول الله ج فرمود: مسلمان، برادر مسلمان است. بدین جهت به او ظلم نمی‌کند و او را تسلیم «ظالم» نمی‌نماید. هرکس، در صدد برآورده ساختن نیاز برادر مسلمانش باشد، خداوند در صدد رفع نیازهای او بر می‌آید. هرکس، مشکل برادر مسلمانش را برطرف سازد، خداوند مشکلی از مشکلات روز قیامت او را بر طرف خواهد کرد. و هرکس که عیب برادر مسلمانش را بپوشاند، خداوند عیبهای او را در روز قیامت، خواهد پوشاند». [۲۸۱] روایت بخارى. (۸/۹)، (رقم: ۶۰۰۵). [۲۸۲] روایت بخارى. (۳/۱۲۸)، (رقم: ۲۴۴۲).