اهمیت و جایگاه قربانی در اسلام:
قربانی در دین مقدس اسلام از اهمیت و جایگاه خاصی برخوردار است که اهمیت آن را میتوان توسط نکات ذیل درک کرد:
۱- قربانی یکی از شعائر و معالم بزرگ دین اسلام به شمار میرود که انجامدادن آن بر تقوی و خشیت شخص قربانیکننده، دلالت میکند.
چنانچه الله متعال فرموده است: ﴿ذَٰلِكَۖ وَمَن يُعَظِّمۡ شَعَٰٓئِرَ ٱللَّهِ فَإِنَّهَا مِن تَقۡوَى ٱلۡقُلُوبِ٣٢﴾[الحج: ۳۲]. «و هر کس شعایر خدا را بزرگ دارد در حقیقت آن [حاکى] از پاکى دلهاست».
برخی از علما تعظیم نمودن شعائر الله را به تربیه و پرورش نمودن حیوان قربانی و یا انتخاب نمودن مال خوب و فربه تفسیر نموده، گفته اند: یکی از دلایل و نشانههای تعظیم شعائر الله این است که انسان در مورد مال و یا حیوانیکه میخواهد قربانی نماید، اهتمام و توجه زیاد نموده سعی نماید تا حیوان خوبتر و فربهتر را ذبح نماید، و یا مال و حیوان مورد نظر را برای مدتی تربیه کند تا بیشتر فربه شود.
۲- ذبحنمودن حیوان بمنظور تقرب جستن به الله تعالی یکی از عبادات بسیار بزرگ و طاعات برجستۀ الهی به شمار میرود، ودلیل برای برجستهبودن آن این است که الله تعالی در مواضع متعدد قرآن کریم ذبح و قربانی را با نماز یکجا و در یک ردیف ذکر کرده است.
چنانچه فرموده است: ﴿قُلۡ إِنَّ صَلَاتِي وَنُسُكِي وَمَحۡيَايَ وَمَمَاتِي لِلَّهِ رَبِّ ٱلۡعَٰلَمِينَ١٦٢﴾[الأنعام: ۱۶۲]. «بگو در حقیقت نماز من و [سایر] عبادات من و زندگى و مرگ من براى خدا پروردگار جهانیان است».
و نیز فرموده است: ﴿فَصَلِّ لِرَبِّكَ وَٱنۡحَرۡ٢﴾[الکوثر: ۲]. «پس تنها براى پروردگارت نماز گزار و تنها بنام او و برای او قربانى کن».
۳- پیامبر ج مسلمان توانمند و مقتدری را که قربانی نکند از نزدیکشدن به مصلی نهی نموده، فرموده است: «من كان له سعة ولم يضح فلا يقربن مصلانا» [۱۰۱]. «هرکس توانایی قربانیکردن را دارد و قربانی نکند پس به مصلی و عیدگاه ما مسلمانان نزدیک نشود».
[۱۰۱] (حسن) سنن ابن ماجه (ص: ۳۴۰ برقم: ۳۱۲۳).