خطبه های جمعه

الف- حکمت و فلسفۀ نماز جمعه:

یکی از مزایا و خصوصیت‌های دین مقدس اسلام این است که پیروانش را همیشه به وحدت و یکپارچگی، اتحاد و هم‌آهنگی، اخوت و برادری دعوت نموده، و بخاطر تحکیم روابط اخوت دینی، آشنایی و تعارف با یکدیگر، تقویۀ فضای محبت و دوستی در مابین مسلمانان اجتماعات متعددی را با در نظر داشت فاصله‌های زمانی مختلف مشروع قرار داده است که مظهر عملی آن را در چند اجتماع و در سطوح مختلف می‌توان مشاهده کرد:

۱- اجتماع پنج وقتۀ اهالی و باشندگان قریه و ناحیه در مسجد.

۲- اجتماع هفته‌وار باشندگان شهر و یا قریۀ بزرگتر بخاطر ادای نماز جمعه و گوش‌دادن به خطبه.

۳- اجتماع سالانۀ عید سعید فطر و عید سعید اضحی که در هر سال دو بار در مناطق مرکزی و مختلف شهر‌ها و قریه‌ها برگزار می‌گردد.

۴- اجتماع سالانۀ اقطار و کشور‌‌های مختلف بخاطر ادای فریضۀ حج.

تمام اجتماعات فوق را می‌توان به اجتماع کوچک، وسط و بزرگ تقسیم کرد.

نماز جمعه را هم از این سبب جمعه نامیده شده است که در آن مردم برای ادای نماز و شنیدن خطبۀ جمعه جمع می‌شوند، و گرد‌آمدن در نماز جمعه و سایر اجتماعات دینی دیگر در حقیقت زمینۀ تبادل نظر و فرا‌گرفتن احکام شرع، آداب و اخلاق اسلامی را فراهم می‌سازد.

و بر همین اساس خداوند متعال در آیت ذیل مسلمانان را به سعی و شتافتن بسوی جمعه، فرا‌خوانده است: ﴿يَٰٓأَيُّهَا ٱلَّذِينَ ءَامَنُوٓاْ إِذَا نُودِيَ لِلصَّلَوٰةِ مِن يَوۡمِ ٱلۡجُمُعَةِ فَٱسۡعَوۡاْ إِلَىٰ ذِكۡرِ ٱللَّهِ وَذَرُواْ ٱلۡبَيۡعَۚ ذَٰلِكُمۡ خَيۡرٞ لَّكُمۡ إِن كُنتُمۡ تَعۡلَمُونَ٩﴾[الجمعة: ۹]. «اى کسانىکه ایمان آورده‏اید چون براى نماز جمعه ندا در داده شد به‌سوى ذکر خدا بشتابید و داد و ستد را واگذارید اگر بدانید این براى شما بهتر است».