(۴۶) اهمیت صحت و قواعد عمدۀ آن در اسلام

شکی نیست که صحت و سلامتی یکی از نعمت‌های بسیار بزرگ و ارزشمند به شمار رفته، و در روند بهترشدن زندگی هر انسان نقش بس فوق العاده و مؤثری دارد، تا جایی‌که هیچ انسان در صورت برخوردار نبودن از نعمت صحت و سلامتی با وصف میسر بودن تمام امکانات و وسایل بهتر زیست و معیشت نمی‌تواند از زندگی خود لذت ببرد.

با توجه به اهمیت صحت و سلامتی در بهبود زندگی وزارت‌های صحت، سازمان‌ها و ارگان‌های صحی جهان همواره تلاش می‌ورزند تا در جلوگیری از امراض و رفع مشکلات صحی و عوامل آن اقدامات قاطع و مؤثری را روی دست گیرند، اما با تأسف با وصف همۀ فعالیت‌ها بازهم می‌بینیم که مشکل صحی در جای خود کما کان باقی بوده، و جامعۀ بشری در برابر آن به عنوان یکی از چلینچ‌ها وب حران‌های لا ینحل برخورد می‌کند.

از آنجایی‌که دین مقدس اسلام طوری‌که از نامش پیدا است دین سلامتی و تندرستی، طهارت و نظافت، آسایش و راحت بوده، و در پهلوی توجه به حل سایر مشکلات فردی و اجتماعی، مشکل صحی انسان‌ها را نیز با تأکید نمودن بر حفظ محیط زیست، و تشخیص نمودن وسایل علاج، و ارائۀ پروگرام‌های وقایوی و بهداشتی مؤثر در نظر گرفته است که یک نمونه آن را میتوان در این جمله کوتاه و در عین حال بسیار جامع و فراگیر پیامبر ج که فرمودند:«الطُّهُورُ شَطْرُ الْإِيمَانِ...» [۳۳۰]. «رعایت نظافت و طهارت یک بخش از ایمان است»، می‌توان دریافت نمود.

همچنان طب اسلامی در چوکات آیات متعدد قرآنکریم، و احادیث صحیح و معتبر نبوی‌که تعداد آن‌ها طبق شمارش و احصائیه‌ای یکی از دانشمندان به بیشتر از سیصد حدیث بالغ می‌گردد [۳۳۱]، علاج و تداوی انسان مریض را از ناحیه جسمی و روحی، ظاهری و روانی در نظر گرفته است که یک نمونۀ بارز آن را میتوان در این فرمودۀ دیگر پیامبر ج سراغ نمود: «مَا أَنْزَلَ اللَّهُ دَاءً إِلَّا أَنْزَلَ لَهُ شِفَاءً» [۳۳۲]. «خداوند هیج مرضی را نازل ننموده مگر اینکه برای علاج و تداوی آن وسیله شفاء را هم آفریده است».

اکنون با توجه به حقایق و نکات فوق میخواهم اهمیت صحت را از دیدگاه اسلام مورد ارزیابی قرار دهم.

[۳۳۰] صحیح مسلم، ص: ۲۰۳. [۳۳۱] المستشفیات الإسلامیة من العصر النبوی إلی العصر العثمانی، ص: ۸. [۳۳۲] صحیح البخاری، ص: ۱۲۲.